H5.1

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Telefoon?

Voor aanvang van de les in de kluis of op eigen risico in de bak. 

Zorg dat je op tafel hebt liggen: 
- Pen;

-Rekenmachine; 

- Schrift; 

- Boek

Programma

• Wat kun je deze deeltaak verwachten?
  
• Terugblik op de vorige deeltaak
• Uitleg paragraaf 5.1 
• 10 minuten stil aan het werk 
• Bespreken vraag van de week
• Keuzewerk 
• Afsluiting van deze les

Wat kun je deze deeltaak verwachten?

• Lesweek 1 en 2: hoofdstuk 5.1 tot 5.2
  
• Reisweek (week 3) geen economieles
• Lesweek 4 en 5: uitleg hoofstuk 5.3, 5.4 en herhalen hoofdstuk 5 en 6
  
  
• Toetsweek (week 6) SE hoofdstuk 5 en 6 (15%)

Hoe bereken je de winst?

1. Afzet-Kosten
2. Kosten-Afzet
3. Kosten-Omzet
4. Omzet-Kosten

Excl. BTW?

Winstberekening is altijd zonder btw, omdat een bedrijf de btw moet afdragen aan de overheid.

Brutowinst 

Omzet - inkoopkosten 

Inkoopkosten maak je op de producten die je inkoopt voor je winkel. Voorbeeld: een broodjeszaak koopt broodjes en beleg in voor de verkoop. Dit zijn de inkoopkosten. 

Nettowinst 

Brutowinst - alle overige kosten

Voorbeelden van overige kosten: personeel, huur of hypotheek, energie, enzovoorts.

De eigenaar van het bedrijf leeft van de nettowinst, dat is haar of zijn inkomen. 

Wat zijn de
vier productiefactoren (KANO)?

1. Kapitaal, Arbeid, Nettowinst, Omzet
2. Kapitaal, Afschrijving, Natuur, Ondernemerschap
3. Kapitaal, Arbeid, Natuur, Ondernemerschap
4. Kapitaal, Afschrijving, Natuur, Onderneming

Wat is het eerste gevolg
als de vraag stijgt?

1. Daalt het aanbod
2. Stijgt de prijs
3. Daalt de prijs
4. Stijgt het aanbod

Vraag en aanbod

Wat gebeurt er met de prijs van een product als de vraag of het aanbod ervan verandert?

Vraag                 Prijs                                     Vraag              Prijs

Aanbod              Prijs                                 Aanbod              Prijs

Hoeveel btw betaal je bij de kapper?

1. 21%
2. 9%
3. 0%
4. 19%

Leerdoelen van deze les

• Je weet hoe je aan werk kunt komen. 
• Aan het einde van deze les weet je hoe een arbeidsovereenkomst tot stand komt.
• Aan het einde van deze les kan je het nettoloon berekenen.
• Aan het einde van deze les ken je de verschillende arbeidswetten.
  

Hoe kom ik aan werk?

• Vacatures checken. ​
  
• Sollicitatiebrief sturen met een curriculum vitae (cv)          Latijn: levensloop.​
• Sollicitatiegesprek voeren.

3 Soorten banen

Tijdelijke baan ​= Bepaalde tijd​

Flexibele baan =​ Alleen werken als je nodig bent. ​

(uitzendwerk of oproepkracht.)

Vaste baan ​= Onbepaalde tijd​ met vaste uren 

Aan de slag !

Parttimebaan is bijvoorbeeld een baantje naast school

Fulltimebaan is tussen de 36 en 40 uur per week

Als je ergens gaat werken sluit je een arbeidsovereenkomst.

De meeste afspraken zijn overgenomen uit de CAO (collectieve arbeids overeenkomst), dit geldt voor de gehele bedrijfstak (bijvoorbeeld alle supermarktmedewerkers). De vakbond sluit dit namens de werknemers af na onderhandeling met de werkgevers. 

In de proeftijd (vaak één of twee maanden) mag de werkgever en werknemer, zonder reden, het contract per direct beëindigen. Dit geldt dus voor beide partijen. 

Rechten

Rechten bijvoorbeeld:

Salaris voor je werk (minimumloon)

Vakantiedagen

Verlof (ziek/zorg)

Plichten

Plichten bijvoorbeeld:

Soort werk

Aantal uur

Ziek melden

Wanneer mag een werkgever een werknemer ontslaan?

1. Na toestemming van de rechter
2. Tijdens de proefperiode
3. Na een 1 jaar
4. Na het uitschelden van de baas

Wat ga ik verdienen?

• In je arbeidsovereenkomst staat het brutoloon. 

Uurloon X gewerkte uren 

• Uiteindelijk krijg je het nettoloon.

Dat komt er op je bankrekening.

Formule nettoloon

Nettoloon =

brutoloon - (loonbelasting en sociale premies)

Brutoloon

Dat is wat je per maand ontvangt voor je werkzaamheden. Vaak bereken je dit door je uurloon x gewerkte uren te doen. Over dit bedrag moet je nog belasting betalen. 

Nettoloon

Dit is je brutoloon - belastingen. Het nettoloon is het bedrag wat je op je bankrekening ontvangt als je loon is bijgeschreven. 

Arbeidswetten 

De werkgever moet zich houden aan de:

Arbowet: Regels voor veilige en gezonde Arbeidsomstandigheden 

Arbeidstijdenwet: Regels voor werk- en rusttijden 

Minimumloon: Het bedrag dat 

een werknemer van 

23 jaar of ouder minimaal 

moet verdienen 

Aan het werk 

De komende 10 minuten gaat iedereen aan het werk met deze opdrachten. Je kunt nu geen vragen stellen of overleggen. 

Begin met het maken van vragen 11 en 15,
deze gaan we zo bespreken.

Verplicht maken: 4 t/m 16 (H5.1)

Keuzewerk

• Huiswerk maken: 4 t/m 16 (H5.1)
• Maken eigen samenvatting 
• Eigen keuze: in overleg met Tobias 

Afronding van deze les

• Je weet hoe je aan werk kunt komen. 
• Aan het einde van deze les weet je hoe een arbeidsovereenkomst tot stand komt.
• Aan het einde van deze les kan je het nettoloon berekenen.
• Aan het einde van deze les ken je de verschillende arbeidswetten.
  

Tot volgende week!