Paragraaf 1.3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Planning

Noteer in Plenda:

• Woensdag 25 september (2e uur) --> SO.
• Lesstof: 1.1 + 1.3 + indeling tijd (tijdvakken)

Planning vandaag:

• Hoe ging het huiswerk?
• Theorie paragraaf 1.3
• Opdrachten paragraaf 1.1 en 1.3 maken
• Vragen behandelen

Historische indelingen

1. Tijdvakken
2. Perioden
3. Samenlevingen

• Samenleving= een grote groep mensen die samenleeft. 
• De manier waarop ze samenleven zegt vaak iets over hoe ontwikkelt deze samenleving is.

Welke samenlevingen zijn er?

1. Samenleving van jagers en verzamelaars;
2. Landbouwsamenleving;
3. Landbouw-stedelijke samenleving;
4. Industriële samenleving;
5. Informatiesamenleving.

• Waar moet je op letten om samenlevingen te onderscheiden?

Samenleving van jagers-verzamelaars

Kenmerken:

• Hutten
• Jagende mensen

Landbouw-samenleving 

Kenmerken:

• Eerste huizen;
• Het houden van (tamme) dieren;
• Akkerbouw.

Landbouw-stedelijke samenleving 

Kenmerken:

• Handel;
• ambachten;
• Dieren;
• Vaak een stad(je) te zien.

Industriële samenleving

Kenmerken:

• Grotere steden;
• Fabrieken.

Informatiesamenleving

Dat is onze huidige samenleving.

15.000 v. Chr.

• Laatste stuk van de laatste IJstijd

• Nederland was voor een groot deel toendra: gras, mos en lage struiken

• Wilde dieren: mammoeten, wolven, paarden en rendieren

• Er woonden ongeveer 1000 mensen in Nederland

IJstijd

In Nederland woonde 25.000 jaar geleden niemand

De oorzaak hiervoor was dat het te koud was

Deze periode noemen we een ijstijd

Kaart

Kaart van Europa tijdens een ijstijd

Een oorzaak is iets waardoor iets gebeurt

Oorzaak-gevolg

• Bij geschiedenis zijn we opzoek naar oorzaken en gevolgen.
• Waardoor iets gebeurd noemen wij de oorzaak.
• Wat hierna gebeurd noemen wij het gevolg.

De IJstijd loopt langzaam op zijn einde wanneer de temperatuur begint op te warmen. Het opwarmen van de temperatuur is...

1. een oorzaak
2. een gevolg

De laatste ijstijd 

• Rond 11.500 v. Chr. eindigde de laatste ijstijd. 
• De oorzaak hiervan was de stijging van de temperatuur. Het gevolg daarvan was dat de ijstijd eindigde.  
• Nederland was voor een groot deel toendra: gras, mos en lage struiken. Wilde dieren: mammoeten, wolven, paarden en rendieren.
• Langzaamaan werd Nederland moerassig en ontstonden er bossen. 

Leefwijze

• Leven als nomaden: zonder vaste woonplaats 
• Leven van de jacht op dieren en het verzamelen van voedsel --> belangrijkste middel van bestaan = manier om aan voedsel te komen

Jagen en verzamelen

• Jagers maakten werktuigen van dingen uit de natuur om te kunnen overleven: belangrijkste was steen --> daarom ook wel steentijd genoemd

• Denk aan speren, bijlen, messen 

Hoe weten wij hoe de jagers en verzamelaars leefden?

1. Archeologie; bodemvondsten
2. Experimentele archeologie; Het leven naspelen > vuur maken
3. Bestuderen van gelijksoortige groepen; tegenwoordige jagers-verzamelaars in de Amazone of Afrika.

• Hoe betrouwbaar zijn deze vormen?

Amazone

North Sentinel Island

Beeld van het verleden

Tegenwoordig komt wel eens iets in het nieuws dat er spullen uit het verleden worden gevonden (archeologie).

Dit helpt ons (en tekenaars) om een beeld te geven aan het verleden.

Zelfstandig werken

Je gaat zelfstandig aan de slag met de deadlines:

• Maandag 16-9 (7e uur):                                                      Lezen en maken werkboekvragen paragraaf 1.1;
• Woensdag 18-9(2e uur)                                                       Lezen en maken werkboekvragen paragraaf 1.3.

Plenda:

• Woensdag 25 september (2e uur) --> SO.
  
• Lesstof: 1.1 + 1.3 + tijdvakken
  
• PW geschiedenis --> toetsuur vrijdag 18 oktober.