Electrolytstoornissen

• Geneeskunde
• Basisschool
• Groep 8

Electrolytstoornissen

Malou Edelman en Bas de Weijert

Donderdag 11 juli 2019

Inhoud

Introductie + stroomdiagrammen 

• Kalium
  
• Natrium
  

23 casussen (A t/m X) met 35 vragen en uitleg 

Chocolade voor de winnaar! 

Vraag 1: Hebben jullie er zin in?

1. Ja
2. Nee
3. Beetje

Kalium (1)

Hoeveelheid kalium in het lichaam wordt bepaald door

• Inname voeding
  
• Verlies via darm
  
• Transpireren
  
• Verlies en uitscheiding in urine
  

Kalium (2)

Dagelijks kaliuminname 80-100 mmol 
98% intracellulair (3000-4000 mmol) 

Na-K-ATPase pomp cel in, passieve diffusie cel uit  rustpotentiaal 

Kalium (3)

Kaliumhomeostase

• Kaliumuitscheiding nieren
  
• Hoogte serumkalium
  
• Aldosteron
  

Natriumaanbod distale tubulus + urineflow

• Shift extra- naar intracellulair
  
• Catecholaminen
  
• Insuline
  

Risicogroepen hypokaliëmie

Gebruik van diuretica

Patiënten met braken en diarree

Ouderen

Gevaren hypokaliëmie

Paralyse ademhalingsspieren, respiratoire insufficiëntie

Hartritmestoornis

Rhabdomyolyse

Blijvende nierfalen

Opvang hypokaliëmie op SEH

• Mild K < 3.5 mmol/L
   Ernstig K < 2.5 mmol/L
  
• Symptomen of ECG-afwijkingen?
  
• Wordt de hypokaliëmie veroorzaakt door een kaliumshift van extra- naar intracellulair?
  
• Is er enteraal of renaal verlies van kalium?
  
• Is er een zuur-base stoornis?
  

Risicogroepen hyperkaliëmie

Patiënten met nierinsufficiëntie
Hyperglycemie
Onoordeelkundig gebruik van kaliumsupplementen of medicatie die de kaliumhuishouding beïnvloedt
Ouderen 

Gevaren hyperkaliëmie

Potentieel levensbedreigend door optreden van hartritmestoornissen, hartstilstand of spierverlamming 

Opvang hyperkaliëmie op SEH

• Mild K > 5,0 – 5,5 mmol/l
   Ernstig K > 6,5 – 7,0 mmol/l 
• Symptomen of ECG-afwijkingen?
  
• Afnameprobleem?
  
• Wordt de hyperkaliëmie veroorzaakt door shift naar extracellulair?
  

Natrium (1)

Hoeveelheid natrium in het lichaam wordt bepaald door 

• Inname voeding: 98% wordt opgenomen, >50% bevolking eet meer dan 8,2g/dag
  
• Transpireren
  
• Verlies en uitscheiding in urine: gereguleerd door ADH afgifte van hypothalamus
  

Natrium (2)

Regulatie: 
Concentratie door ADH 

• Bij laag Na -> meer ADH productie -> Na resorptie uit voorurine -> Stijging Na
  

Totale hoeveelheid door RAAS

Risicogroepen hyponatriëmie

• Postoperatieve pre-menopauzale vrouwen
  
• Oudere vrouwen met thiazidegebruik
  
• Kinderen
  
• Patiënten met psychogene polydipsie
  
• Hypoxemische patiënten
  
• Jonge drugsgebruikers
  
• Alcoholisten
  
• Ondervoede patiënten
  
• Hypokaliëmische patiënten
  

Gevaren hyponatriëmie

• Acuut hersenoedeem
  
• Osmotische demyelinisatie syndroom
  

Opvang hyponatriëmie op SEH

• Mild Na 125-136 mmol/L
  Ernstig Na < 125 mmol/L 
• Acute hyponatriëmie (daling >15 mmol/l in < 48 uur) of symptomatische hyponatriëmie (Braken, cardiorespiratoire verslechtering, somnolentie, insulten, coma (GCS < 8))?
  
• Serumosmolaliteit voor differentiatie
  
• Urine natrium
  

Opvang hyponatriëmie op SEH

• Kinderen
  
• Ouderen
  
• Patiënten op de intensive care
  
• Patiënten met ontregelde diabetes mellitus