Oefentoets H7 + 8.1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Oefentoets H7 

Lesdoelen 

Je kent de belangrijkste gebeurtenissen en begrippen uit TV 7 en TV 8.1 

Je kunt de belangrijkste gebeurtenissen en begrippen toepassen  

Wat is de verlichting?

1. De uitvinding van de elektriciteit
2. Het toepassen van een wetenschappelijke manier van denken in de natuurwetenschappen
3. Ideeën die dankzij rationeel redeneren ontstonden en die tot doel hadden een betere samenleving te creëren
4. Een regeerwijze waarbij de vorst, de absolute macht in handen heeft, maar probeert om zonder inspraak van het volk hervormingen door te voeren

Meneer het Lam leeft in de 18e eeuw en ziet dat er dankzij de wetenschappelijke revolutie ontzettend veel nieuwe dingen worden ontdekt die de mensen kunnen helpen. Hierdoor krijgt hij een heel positief gevoel over de toekomst van hem en de aarde. Hoe noemen wij dit positieve gevoel.

1. Positivisme
2. Naïviteit
3. Rationeel optimisme
4. Verlichting

Wat is het verschil tussen de wetenschappelijke revolutie en de verlichting

1. Bij de wetenschappelijke revolutie werd een rationale manier van denken op de hele samenleving toegepast. Bij de verlichting alleen op de natuurwetenschap.
2. Bij de verlichting werd een rationale manier van denken op de hele samenleving toegepast. Bij de wetenschappelijke revolutie alleen op de natuurwetenschap.
3. Wetenschappelijke revolutie vond over de hele wereld plaats, verlichting alleen in Frankrijk
4. Er is geen verschil

Leonardo Da Vinci

Copernicus 

Telescoop 

Kritisch en nieuwsgierig

Alle kennis in de natuurwetenschappen komt door het gebruiken van het verstand 

Kennis en inspiratie in de oudheid 

John Locke 

Renaissance 

17e eeuw 

16e eeuw 

18e eeuw 

Ontdekkingsreizen

Logische/rationale manier van denken toepassen op de hele samenleving 

Sociaal contract 

Wetenschappelijke revolutie 

Verlichting 

Vrijheid en gelijkheid

Observeren/experimenteren

De mens heeft natuurlijke rechten. Hij mag bijvoorbeeld niet uitgebuit worden door een ander. Slavernij is slecht

De standenmaatschappij (zie bron 6) is niet op logica gebaseerd. Iemands positie moet niet bepaald worden door geboorte, maar door verdienste.

De kerk misbruikt haar macht en de koning claimt onterecht dat hij zijn macht van God heeft gekregen (Droit divin). Dit is onlogisch en dus onjuist. 

De koning mag zijn macht niet misbruiken, want hij heeft zijn macht gekregen van het volk. Hij moet hen hun wil uitvoeren. 

Rationeel optimisme en verlicht denken wordt toegepast op godsdienst 

Rationeel optimisme en verlicht denken wordt toegepast op politiek 

Rationeel optimisme en verlicht denken wordt toegepast op economie  

Rationeel optimisme en verlicht denken wordt toegepast op sociale verhoudingen 

Hoe ging het ancien régime (oude orde) om met de kritiek van de verlichte denkers

1. Ze negeerden het compleet en bleven alle macht voor zichzelf houden
2. Ze trokken het zich aan en gaven meer recht en macht aan gewone burgers
3. Sommigen deden niks. Anderen gaven meer rechten aan burgers
4. Ze pakten iedereen met kritiek op.

Wat is verlicht absolutisme

1. Een regeerwijze waarbij de vorst, de absolute macht in handen heeft, maar probeert om zonder inspraak van het volk hervormingen door te voeren
2. Het systeem dat Frederik en Catherina de Grote in Pruisen en Rusland invoerden en dat Frankrijk juist niet wilde invoeren.
3. Ideeën die dankzij rationeel redeneren ontstonden en die tot doel hadden een betere samenleving te creëren
4. Het vertrouwen dat de samenleving beter en eerlijker kan worden door het gebruik van ratio

De 18e eeuw is ook de eeuw van ontzettend veel slavernij. Hoe heet de beweging die dit wilde afschaffen?

1. Socialisme
2. Patriotisme
3. Modern imperialisme
4. Abolitionisme

Wat is het verband tussen de verlichting en de afschaffing van de slavernij?

Noem drie redenen waarom de slavernij uiteindelijk wordt afgeschaft

Geestelijke 

Edelen 

Koning 

Staten-Generaal 

Frankrijk 

Alle belasting

1e stand 

Veel landbezit 

Gek op God

Opstand en revolutie 

Geen belasting 

Nationale vergadering

Boeren en (rijke) burgers 

2e stand 

3e stand 

Napoleon Bonaparte neemt de macht over in het Franse Rijk en stelt Lodewijk Napoleon aan als de eerst koning van Nederland. 

Lodewijk XVI wil om het begrotingstekort op te lossen belasting opleggen aan de 1e en 2e stand en roept daarom de Staten-Generaal voor het eerst in 175 jaar weer bij elkaar 

Tijdens het Congres van Wenen wordt de Restauratie doorgevoerd: veel onderdelen van de oude orde worden hersteld, grondwetten werden gehandhaafd en Nederland werd samengevoegd met België als tegenwicht van Frankrijk. 

De Parijse bevolking beëindigt de Terreur, Frankrijk verspreid doormiddel van oorlogen de revolutionaire ideeën. 

Lodewijk XVI erkent de Nationale Vergadering en komt gedwongen in Parijs wonen, om dichter bij het volk te zijn. 

Onrusten over de slechte behandeling van de derde stand en hongersnood leiden tot de bestorming van de Bastille (Franse Revolutie)

Wanneer we de regering van Lodewijk XVI vergelijken met de regeringswijze van Napoleon, is zowel continuïteit als verandering te herkennen.

Geef van beide een voorbeeld. (2p)

Noem minstens twee veranderingen die de Franse revolutie veroorzaakte in NL

KA 27 

KA 28

KA 29

KA 30 

Trias politica, sociaal contract, John Locke, Rousseau, enz..... 

Catherina de Grote van Rusland neemt een Grondwet aan, waaraan iedereen gebonden is. 

Wat is het Congres van Wenen, wat waren de doelen en in hoeverre slaagde men in die doelen?

Wat is de industriële revolutie

1. Overgang van een economie die draait om landbouw naar een economie die zich kenmerkt door machinale massaproductie in fabrieken
2. Samenleving waarin de meerderheid van de mensen in fabrieken werkt en in steden woont.
3. Verschijnsel waarbij ondernemers streven naar het maken van zoveel mogelijk winst door het fabrieksmatig produceren van goederen
4. Het streven van West-Europese landen naar het bezit van zo groot mogelijke koloniaal rijk.

Wat is het verband tussen de landbouwrevolutie en de industriële revolutie

Wat is geen gevolg van de industriële revolutie

1. Modern Imperialisme
2. Urbanisatie
3. Sociale Kwestie
4. Landbouwrevolutie

Europese burgers zijn steeds trotser op hun eigen land = nationalisme. Ze voelen zich ook beter dan veel landen = superioriteitsdenken en vinden daarom overheersing gerechtvaardigd. 

Europese landen zoeken een afzetmarkt voor de vele producten die de industriële revolutie oplevert. 

Europese landen concurreren met elkaar om wie de meeste macht heeft 

Door de industriële revolutie zijn er veel grondstoffen nodig om de machines draaiende te houden 

Economische oorzaak modern imperialisme 

Politieke oorzaak modern imperialisme 

Culturele oorzaak modern imperialisme 

16e en 17e eeuw 

Alleen de kustgebieden bezet doormiddel van factorijen. Handelen met de lokale bevolking 

Kritiek van lokale en eigen bevolking op praktijk in de koloniën

Racisme, uitbuiting, genocide 

Belangrijkste doelen: Handel, godsdienst verspreiden en macht vergroten. 

Belangrijkste doelen: economische uitbuiting, nieuwe afzetmarkt en aanzien van het eigen land verhogen 

19e eeuw 

De gehele kolonie bezet

Kolonialisme (imperialisme) 

Modern Imperialisme 

De Britse dichter Kipling had het over 'the white mans' burden'. Wat bedoelde hij hier mee

1. Dat witte mensen het veel zwaarder hadden dan mensen van kleur
2. Dat de witte bevolking superieur was aan de koloniale bevolking en daarom de koloniale bevolking moest opvoeden
3. Dat witte mensen in de koloniale gebieden met veel haat te maken kregen
4. Dat witte mensen zichzelf onterecht heel zielig vonden.

Klaar? 

Ga verder met het volgende: 

- Check achterin H7 zowel de leerdoelen als de begrippen. Je beheerst ze als je: 

1. Ze in eigen woorden kunt uitleggen 
2. Er voorbeelden bij kunt geven 
3. Aan kunt geven waar ze mee te maken hebben (verbanden) 

Noteer de leerdoelen en begrippen waarbij dit niet lukt op de volgende pagina. 

Hiermee Klaar: Ga verder met de voorbereiding van TV 8: 

Lezen: Par. 8.1 (blz. 142 t/m 145)

Maken:Par. 8.1. vr. 2 t/m 4 (blz. 146)

Noteer hier de begrippen en leerdoelen die je nog niet helemaal begrijpt