04> Kleurenleer

• Vormgeving Grafisch
• Beroepsopleiding
• MBO
• Studiejaar 1

kleurenleer

vormgeving theorie >>>

Waar denk je aan bij de term kleurenleer?

Kleurenleer

In de beeldende kunst is kleurenleer een verzameling praktische richtlijnen voor het mengen van kleuren en de visuele effecten van een specifieke kleurencombinatie.

Na deze workshop kun je:

- Benoemen wat kleurenleer is

- De kleurencirkel uitleggen en toepassen

- Kleurhamonieën toepassen om kleuren te combineren

- Kleurenpsychologie toepassen

  Kleurenleer

   Johannes Itten

Johannes Itten

• Zwitserse kuntschilder
• Bauhaus
• Kleurencirkel met 12
  kleuren 

Opleiding voor:

• Beeldend kunstenaars
• Ambachtslieden
• Architecten

ONTWERP

KLEURENLEER

kleurencirkel van Johannes Itten

ONTWERP

KLEURENLEER

PRIMAIRE KLEUREN

ONTWERP

KLEURENLEER

SECUNDAIRE KLEUREN

ONTWERP

KLEURENLEER

TERTIAIRE KLEUREN

01:27

Wat zijn de primaire kleuren

1. rood, groen, blauw
2. rood, groen, geel
3. rood, geel, blauw
4. rood, geel, oranje

01:27

Koppel de juiste kleuren

Secundaire kleur

Primaire kleur

Tertiaire kleur

Groen

Blauw

Violet

04:10

Welke stellingen zijn waar?

1. verzadigde kleuren zijn kleurtonen (hues)
2. Onverzadigde kleuren krijg je door grijs, wit of zwart toe te voegen
3. Kleurhelderheid (value) gaat over hoe licht of donker een kleur getoond wordt
4. Felle kleuren zijn kleuren met een lage helderheid

01:27

Welke stellingen zijn waar?

1. primaire kleuren krijg je niet door kleuren te mengen
2. tertiaire kleuren zijn primaire kleuren gemengd met secundaire kleuren
3. Er zijn 12 zuivere kleuren op de kleurencirkel
4. kleuren aan de rechterkant van de kleurencirkel zijn koude kleuren

04:10

Comple-
mentair

Analoog

Monochroom

Drietal/Triadic

Elke kleur

heeft een boodschap

ONTWERP

K L E U R C O N T R A S T E N

Volgens de kleurtheorie van Johannes Itten zijn er zeven verschillende kleurcontrasten: 

1 Kleur tegen kleur contrast

2 Licht - donker contrast

3 Warm - koud contrast

4 Complementair contrast

5 Simultaancontrast

6 Kwaliteitscontrast

7 Kwantiteitscontrast

Kleurcontrast = kleur tegenstelling.

Je krijgt een kleurcontrast als je twee of meer kleuren bij elkaar zet.

Twee of meer kleuren samen kunnen elkaar versterken of verzwakken.

ONTWERP

 1. KLEUR TEGEN KLEUR CONTRAST

Franz Marc Der Blaue Fuchs (1911)

Kleur-tegen-kleur contrast: ontstaat wanneer je primaire kleuren (rood, geel, blauw) naast elkaar zet.

ONTWERP

 2. LICHT-DONKER CONTRAST

Zelfportret Rembrandt

Licht-donker contrast: ontstaat wanneer je een lichte en een donkere kleur naast elkaar zet. Bijvoorbeeld geel en blauw. Een licht-donker contrast kan ook ontstaan tussen verschillende nuances van een kleur. 

ONTWERP

 3. WARM-KOUD CONTRAST

Koud-warmcontrast: ontstaat doordat sommige kleuren een warme indruk maken (rood).  Andere kleuren maken een koude indruk. (blauw)
Rood-blauw geeft het sterkste contrast.

ONTWERP

 4. COMPLEMENTAIR CONTRAST

Complementair contrast zijn alle combinaties van kleuren die in de cirkel precies tegenover elkaar liggen. Dit zijn: rood en groen, geel en paars en blauw en oranje.

ONTWERP

 5. SIMULTAAN CONTRAST

Simultaan betekent: gelijktijdig. Het verschijnsel, dat bij het zien van een kleur onze ogen tegelijkertijd de complementaire kleur oproepen, noemen we simultaancontrast.
 Deze simultaan ontstane kleur is niet echt aanwezig, maar ontstaat pas in ons oog.

ONTWERP

6. KWALITEITSCONTRAST

Het gaat hier om de zuiverheid van de kleur. Blauw kan heel fel zijn maar ook heel dof. Dit hangt af van hoeveel wit of zwart er aan de kleur is toegevoegd. Een doffe tegenover een felle kleur geeft een kwaliteitscontrast.

ONTWERP

 7. KWANTITEITSCONTRAST

Contrast tussen hoeveelheden van een kleur. Dit komt voor wanneer er van één kleur heel veel is gebruikt en van een andere kleur heel weinig is gebruikt.

opdracht

Zoek op Behance, pinterest, dribbble een kleurrijke afbeelding van 

een schilderij, poster, kunstwerk, of een andere grafische uiting
die je mooi vindt.

Beschrijf het kleurgebruik zo goed mogelijk:
welke soort kleuren worden er gebruikt?
Welke kleurharmonie is er toegepast? Zijn het
pure kleuren of verzadigde kleuren, is er een

kleurencontrast te ontdekken?

Upload de afbeelding die jij mooi vindt

Samenvatting

• De kleurencirkel van Itten bestaat uit primaire, secundaire en tertiaire kleuren
• Primaire kleuren zijn pure kleuren, tertiaire kleuren krijg je door secundaire +primaire kleuren  te mengen
• Hues zijn pure kleurtonen, saturation gaat over verzadiging, value gaat over de helderheid
• Om tot mooie kleurencombinaties te komen kun je kleurharmonieën kiezen
    zoals: complementair, analoog of drietal/triadic
• Kleurcontrast maakt iets interessant om naar te kijken, voorbeelden zijn:
    kleur tegen kleur contrast, licht donker contrast, warm koud contrast, 
    complementair contrast, simultaan contrast, kwaliteitscontrast of
    kwantiteitscontrast

color.adobe.com