2.5 Celdeling

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Planning

Herhaling over cellen (2.4)

Uitleg Celdeling (2.5)

Noteren plenda

Herhaling celdeling

Welke bewering hieronder klopt NIET?

1. DNA zit in chromosomen.
2. DNA bevat de codes om eiwitten te maken.
3. DNA zit alleen in je bloed.
4. DNA zit in de celkern.

Herhaling: Beschrijf 3 orgaanstelsels van de mens met hun taak

Dierlijke cel

Plantaardige cel

cytoplasma/

grondplasma

kern

kernmembraan

celmembraan

celwand

intercellulaire ruimte

vacuole

chloroplast

vacuolemembraan

Herhaling: wat is het verschil tussen een plantaardige en dierlijke cel?

2.6 Celdeling

Volgende week: 

biologie toets 2.1 t/m 2.5

Volgende les: herhaling

Leerdoelen

Je kunt beschrijven hoe een cel zich deelt. 

Je kunt de kenmerken van stamcellen noemen.

Nieuwe cellen

Je lichaam bestaat uit wel 30 biljoen (30 000 miljard) cellen. Al deze cellen zijn ontstaan uit één enkele cel. Cellen kunnen zich delen.

Sommige cellen blijven jaren in je leven, andere maar kort.

Elke dag verlies je miljoenen cellen en deze worden allemaal vervangen --> Hierdoor blijft het aantal cellen bij volwassenen ongeveer gelijk.

Celdeling = het splitsen van een cel in twee nieuwe cellen.

1 sec = 1.000.000 nieuwe cellen

Sommige cellen blijven jaren in leven, andere leven maar kort. De buitenste laag van je huid bestaat uit dode cellen, waarvan er per dag miljoenen loslaten (zie afbeelding 1). Ze komen in je kleren en vallen op de grond. In een jaar verlies je ongeveer 3,5 kg huid. Door celdeling ontstaan in je huid voortdurend nieuwe cellen, waardoor het totale aantal niet afneemt.

Ook op allerlei andere plaatsen in je lichaam gaan cellen dood en ontstaan nieuwe. Elke seconde ontstaan ongeveer een miljoen nieuwe cellen. Als er meer nieuwe cellen ontstaan dan er oude doodgaan, dan groei je.

1. Elk chromosoom in de celkern gekopieerd. 
2. Daarna ontstaan twee kernen (kerndeling). Elke kern krijgt een volledige set chromosomen. 
3. Daarna deelt de cel zich (celdeling).
4. Uit één cel (de moedercel) ontstaan op deze manier twee nieuwe cellen (de dochtercellen). 
5. Na de celdeling worden de dochtercellen groter, doordat de hoeveelheid cytoplasma toeneemt (plasmagroei).

Plasmagroei 

Twee kernen ontstaan 

Celdeling

Chromosomen kopiëren

Celdeling

Celdeling

• Gewone celdeling
• Kopie van een cel maken

Celgroei

• De dochtercel wordt net zo groot als de moedercel

1. Kerndeling

2. Celdeling

3. Plasmagroei

Uit de moeder cel ontstaan ..... dochtercellen

1. 1
2. 2
3. 4
4. 6

Alle organismen hebben celdeling

- Deze gaan bij alle organisme ook op deze manier 

De celdeling is onder een microscoop te zien

Celcyclus

Na celdeling kan een dochtercel zich specialiseren om een bepaalde taak in het lichaam te doen, 

zoals een bloedcel of zenuwcel, 

terwijl de andere dochtercel zich opnieuw kan delen om nieuwe cellen te maken.

Celcyclus

Na celdeling kan een dochtercel zich specialiseren om een bepaalde taak in het lichaam te doen, zoals een bloedcel of zenuwcel, terwijl de andere dochtercel zich opnieuw kan delen om nieuwe cellen te maken.

Dit proces heet de celcyclus, omdat het zich steeds opnieuw herhaalt. 

Wat is de betekenis van celcyclus?

1. Een fase waarin cellen groeien en delen.
2. De periode waarin cellen zich specialiseren.
3. De opeenvolgende fasen van celgroei en deling.
4. De periode waarin cellen in rust zijn.

Celcyclus

Embryonale Stamcellen

Uit welke cellen kunnen de meeste verschillende type cellen ontstaan?

1. Lichaamscellen
2. Stamcellen uit beenmerg
3. Stamcellen
4. Embryonale stamcellen

Plenda: Bio 2.5 lzn+m (ex sv)

Huiswerk voor volgende les: Opdrachten paragraaf 2.5, exclusief samenvatting

Herhaling: Wat zijn de 3 stappen van celdeling

Hoeveel chromosomen bevat de dochtercel

1. 0
2. 23
3. 46
4. 92

Herhaling: Is de dochtercel een exact kopie van de moedercel?

1. Juist
2. Onjuist
3. Kan beide