basisstof 6 - Weefselvloeistof en lymfe

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2,3

Eerst even een stukje herhaling

Wat is slagaderverkalking?

1. hoge bloeddruk
2. vernauwing van de bloedvaten
3. hartinfarct
4. herseninfarct

Wat gebeurt er bij een hartinfarct?

1. Een kansader van het hart raakt verstopt
2. Een kransslagader van het hart raakt verstopt
3. De bloeddruk wordt te hoog
4. De bloeddruk daalt te snel

basisstof 6

Weefselvloeistof en lymfe

Het lymfevatenstelsel

• nauw verbonden met bloedvatenstelsel
• zuivert het bloed van micro-organismen

Hoe heten de vloeistoffen?

• Bloedplasma = water met opgeloste stoffen
• Bloedplasma uit haarvaten geperst naar cellen weefsel = weefselvloeistof
• Gedeelte weefselvloeistof terug haarvaten in = bloedplasma
• Gedeelte weefselvloeistof in lymfevat = lymfe

Leg uit waarom er vooral in de grote bloedsomloop vocht uit de haarvaten naar buiten wordt geperst?

1. In de kleine bloedsomloop is de bloeddruk hoger dan in de grote bloedsomloop.
2. In de grote bloedsomloop is de bloeddruk hoger dan in de kleine bloedsomloop.

Vorming weefselvloeistof

Slagaders: hoge bloeddruk

Haarvaten: bloeddruk neemt af.

Vorming weefselvloeistof

Aders: lage bloeddruk

Deel weefselvloeistof wordt weer opgenomen.

Weefselvloeistof

De cellen rondom de haarvaten nemen zuurstof en voedingsstoffen op uit het weefselvloeistof.

De weefselcellen produceren dan C02 en afvalstoffen.

Dit wordt weer afgegeven aan de weefselvloeistof.

Wat is de functie van weefselvloeistof?

1. O2 en voedingsstoffen vanuit de haarvaten naar de cellen toevoeren
2. O2 en voedingsstoffen vanuit de cellen naar de haarvaten toevoeren
3. CO2 en andere afvalstoffen naar de cellen toevoeren
4. CO2 en andere afvalstoffen van de cellen wegvoeren

Door bloed worden zuurstof, voedingsstoffen, koolstofdioxide en andere afvalstoffen vervoerd. Welke van deze stoffen komen ook in lymfe voor?

1. alleen zuurstof
2. alleen koolstofdioxide
3. zuurstof, koolstofdioxide en voedingsstoffen
4. zuurstof, koolstofdioxide, voedingsstoffen en andere afvalstoffen

Wat kan er NIET in lymfe zitten?

1. Antistoffen
2. afvalstoffen
3. Rode bloedcellen
4. Koolstofdioxide

Lymfevaten

• Kleppen: lymfe stroomt maar in 1 richting.
• Vloeistof stroomt weg van cellen in organen
• Stroming ontstaat door samentrekking van naastgelegen spieren.

In welke richting wordt
lymfe in dit lymfevat
vervoerd?

1. Richting P
2. Richting Q
3. Zowel richting P als Q

Lymfeknopen

In de lymfeknopen (lymfeklieren) wordt de lymfe gezuiverd van ziektekiemen doordat ze witte bloedcellen bevatten..

Opdracht 24 (vraag 6 werkboek) Een zuurstofdeeltje bevindt zich in een haarvat.
In welk van de delen a tot en met e komt het zuurstofdeeltje achtereenvolgens terecht? Noteer de volgorde van de letters.

a ader onder het sleutelbeen
b borstbuis
c bovenste holle ader
d lymfevat
e vocht tussen de cellen

1. e - b - a - c - d
2. e - d - a - c - b
3. e - d - b - a - c
4. e - d - b - c - a

vocht tussen de cellen

lymfevat

borstbuis

ader onder het sleutelbeen

bovenste holle ader

Aan het werk

Huiswerk is basisstof 8 (Immuunsysteem) lezen!!

(7 slaan we over)

Maak opdracht 29 en 30