AV: overige werkwoordsvormen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Welkom!

Ga rustig zitten, pak je roman en start met lezen.

Lesdoelen

Aan het eind van deze les...

• ... onderscheid maken tussen de verschillende werkwoordsvormen (pv, gw, voltooid dw., onvoltooid dw en bijv. nw.).

Een keuze..

Ben je goed in werkwoordspelling?

Dan mag je alvast beginnen met de opdrachten:

Cursus 7 Spelling, alle opdrachten van par. 1 t/m 3

Stroomschema pvvt

Stroomschema pvvt

Maar...

.. wat nou als het geen persoonsvorm is?

Gebiedende wijs

• Zinnen met een opdracht/bevel erin.
• In zinnen met een gebiedende wijs staat geen onderwerp!

• Ik-vorm (tt): Luister naar je leraar. / Kijk goed uit!/ Doe de deur dicht. / Pas op!

Voltooid deelwoord

• Een voltooid deelwoord begint vaak met ge- / ver- / be- / ont-.
  

• In een zin met een voltooid deelwoord staat altijd een ander werkwoord (hulpwerkwoord) --> hebben / zijn / worden.

Voltooid deelwoord

Verschil pv & voltooid deelwoord

Onvoltooid deelwoord

• De situatie / handeling is nog steeds bezig (= onvoltooid)

• Een onvoltooid deelwoord spel je als infinitief + d:

       >     Zingend

       >      Lopend

       >      Huilend

Bijvoeglijk naamwoord

Van voltooide en onvoltooide deelwoorden kun je een bijvoeglijk naamwoord maken: een gelopen race, een lopend vuurtje.

• Soms moet je een -e achter het woord zetten. Spel het bn zo kort en eenvoudig mogelijk: de verbrande hand; de vergrote kamer (niet vergrootte)
• Soms moet je voor de uitspraak -tt of -dd schrijven: het bekladde behang
• Voltooide deelwoorden die op -en eindigen veranderen niet als je ze als bijvoeglijk naamwoorden gebruikt. De -n blijft dus staan: de gelopen race (niet: de geloopte race)

BN: voltooid & onvoltooid

Voltooid: de deur is geverfd

onvoltooid: lopend belt hij zijn moeder

de geverfde deur

de gewonnen wedstrijd

het verzonnen verhaal

een lopend vuurtje

Importwerkwoorden (1)

• Engelse werkwoorden die in het Nederlands gebruikt worden, vervoeg je alsof het Nederlandse werkwoorden zijn.
• Gebruik voor het voltooid deelwoord de verlengproef, 

       bijv. Ik heb vooral gerelaxt.  ;   Heleen heeft gisteren nog gejogd.

• Laat de Engelse uitgangs-e staan, als je uitspraakproblemen krijgt:
  

       bijv. breakdancen – hij heeft vroeger gebreakdancet.

       bijv. gamen - Zij heeft vandaag nog gegamed.

Importwerkwoorden (2)

• Spel het onvoltooid deelwoord als infinitief + d(e) 

       bijv. Een zware blessure fakend schreeuwde de spits het uit.

     

• Spel het bijvoeglijk naamwoord zo kort mogelijk:

       bijv. pamperen - De gepamperde jongeren.

       

       

Laat ook hier de uitgangs-e staan, als je uitspraakproblemen krijgt: 

bijv. faken - De gefakete blessure.

Zelf aan de slag

Maak Cursus 7, par. 2 en 3 (alle opdrachten).

Ben je klaar?

1. Huiswerk ander vak afmaken.

2. Lezen in je lit. roman