lezen hoofdstuk 2, 3 havo

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Welke tekstdoelen ken je?

Tekstdoelen, tekstsoorten, tekstvormen

Tekstsoort = verzamelnaam voor alle teksten met hetzelfde doel.

In veel teksten zijn de tekstdoelen vermengd. Zo is overtuigen het hoofddoel van een betoog, maar geeft de schrijver informatie om zijn mening te ondersteunen. Zo is tot actie aanzetten het hoofddoel van een activerende tekst, maar geeft de schrijver bijna altijd info, bijvoorbeeld over een product, en probeert hij de lezer te overtuigen, bijvoorbeeld van de kwaliteit. 

Tekstdoelen	tekstsoorten	tekstvormen
informeren	informatieve teksten	handleiding, nieuwsbericht, reisverslag,...
overtuigen	betogende teksten	beoordeling, recensie, column,...
activeren	activerende teksten	advertentie, affiche, folder,....
amuseren	amuserende teksten	roman, verhaal, mop, column,...

Nieuwsbericht

- informatieve tekst

- gaat over actuele gebeurtenis (niet alle krantenberichten zijn dus nieuwsberichten)

- neutraal geformuleerd, mening schrijver speelt geen rol (objectief)

- vaak plaatsnaam aan het begin, die aangeeft waar het bericht vandaan komt

- onder de kop staat soms de naam van een persbureau of een aanduiding als Door onze correspondent

- meestal enkel inleiding en kern

Leerdoel

- Ik kan kritisch lezen om te beoordelen of een tekst 

           objectief 

                               en        betrouwbaar 

                                                                 is.

Checklist

Is de tekst betrouwbaar of niet betrouwbaar?

3. Een artikel over laptops in Computer Totaal.

1. betrouwbaar
2. niet betrouwbaar

Is de tekst betrouwbaar of niet betrouwbaar?

1. Een verhaal over Femke Halsema (burgemeester van Amsterdam) in de Privé.

1. betrouwbaar
2. niet betrouwbaar

Is de tekst betrouwbaar of niet betrouwbaar?

5. Nieuwsberichten op www.nu.nl.

1. betrouwbaar
2. niet betrouwbaar

Is de tekst betrouwbaar of niet betrouwbaar?

2. Een artikel over het verdwijnen van oerwouden in de Amazone (Zuid Amerika) in National Geographic.

1. betrouwbaar
2. niet betrouwbaar

Is de tekst betrouwbaar of niet betrouwbaar?

4. Reclame voor deodorant op de website van Axe of Dove.

1. betrouwbaar
2. niet betrouwbaar

Welke twee woorden ontbreken bij het leerdoel:
Ik kan kritisch lezen om te beoordelen of een tekst (1) ... en (2) ... is.

Wat is het tekstdoel?
Je wordt vermaakt.

Wat is het tekstdoel?
Je komt iets te weten. Je krijgt alleen informatie, geen uitleg.

Wat is het tekstdoel?
Je wordt met activerende woorden aangespoord iets te kopen of te gaan doen.

Wat is het tekstdoel?
Je wordt er met argumenten van overtuigd dat iemands mening de juiste is.

Welk tekstdoel heeft een:
nieuwsbericht

1. informeren
2. uitleg geven
3. overtuigen
4. amuseren

Welk tekstdoel heeft een:
schoolboektekst

1. overhalen
2. overtuigen
3. informeren
4. uitleg geven

Welk tekstdoel heeft een:
ingezonden brief

1. overhalen
2. overtuigen
3. mening laten vormen
4. uitleg geven

Welk tekstdoel heeft een:
reclametekst

1. overhalen
2. overtuigen
3. informeren
4. uitleg geven

Welk tekstdoel heeft een:
logboek

1. overhalen
2. amuseren
3. informeren
4. uitleg geven

Welk tekstdoel heeft een:
songtekst

1. overhalen
2. amuseren
3. informeren
4. uitleg geven

Hoe moet ik dit nu leren?

Theorie (ook het schema!) goed bestuderen 

Deze les nog een keer bekijken (zie link in Classroom)

Oefenen met materiaal boek