Praat mar Frysk - basis - les 6 (Plattegrûn Frjentsjer)

• Fries
• Beroepsopleiding

Praat mar Frysk module 3 les 6

Praat mar Frysk basis - les 6

Les 6 is it tema it uterlik en it karakter. De les giet oer immen beskriuwe We leare in protte eigenskipswurden (bijvoeglijke naamwoorden).

Les 5 wie it tema it paad freegje. It is de bedoeling no te oefenjen mei it praten oer dat tema.

Wurklist

• Húswurk fan ôfrûne wike beprate.
• Wurdskat útwreidzje: 

       immen beskriuwe.

• Grammatika: 

       eigenskipswurden.

• Húswurk foar kommende wike.
• Neigesetsje.
  

Húswurk beprate

it paad freegje

fan Frysk nei Nederlânsk 

(side 89)

Yn petear: Spykkaart

Wurkje yn twatallen.

Jim krije elk in kaart mei 5 fragen.

     A (fraach 1-5) lês de Nederlânske fraach/sin, sis dy yn it Frysk.

     B jou antwurd of in reaksje.

     Wikselje fan beurt en begjin opnij by 1. 

     Doch itselde foar fraach 6-10 mar dan begjint B earst.

Op de spykkaart fynst de Fryske oersetting en mooglike reaksjes.

Hantlieding lesjouwer side 99.

Hantlieding lesjouwer side 99.

Fraach en antwurd

Krijst in kaartsje mei dêrop in fraach. Rin troch elkoar.

   A Stel dyn fraach oan in kursist.

   B Jout antwurd.

   B Stel dyn fraach.

   A jout antwurd.

Wikselje dan jim kaartsjes. 

Stel dyn nije fraach oan in oare kursist ...

Hantlieding lesjouwer side 68.

Plattegrûn Frjentsjer

Wurkje yn trijetallen.

Fertel inoar hoe't je by in bepaald punt komme mei help fan de plattegrûn.

Hoe komst by de Martinitsjerke (# 34)? Startpunt is it parkearplak oan de Leeuwarderweg.

Hoe komst by de Mauritsbrêge (# 53)? Startpunt is it parkearplak oan de Hertog van Saxenlaan.

Hoe komst by it bertehûs fan J.H. Oort (# 22)? Startpunt is it stasjon.

Hoe komst yn de Martenatún (# 45)? Startpunt is it parkearplak oan de Leeuwarderweg.

Hoe komst by De Bogt fen Guné (# 35)? Startpunt is it parkearplak oan de Hertog van Saxenlaan.

Hoe komst yn it âld Stedhûs (# 2)? Startpunt is it stasjon.

1. Hoe komst by de Martinitsjerke (# 34)? Startpunt is it parkearplak oan de Leeuwarderweg.

 

2. Hoe komst by de Mauritsbrêge (# 53)? Startpunt is it parkearplak oan de Hertog van Saxenlaan.

3. Hoe komst by it bertehûs fan J.H. Oort (# 22)? Startpunt is it stasjon.

4. Hoe komst yn de Martenatún (# 45)? Startpunt is it parkearplak oan de Leeuwarderweg.

5. Hoe komst by De Bogt fen Guné (# 35)? Startpunt is it parkearplak oan de Hertog van Saxenlaan.

6. Hoe komst yn it âld Stedhûs (# 2)? Startpunt is it stasjon.

It paad wize

Wiis inoar it paad nei jimme hûs. Begjinpunt is it buordsje mei de plaknamme.

Opdrachtekaartsjes

Wurkje yn twatallen.

Elk (twatal) krijt in opdrachtekaartsje. Op it kaartsje stiet in situaasje beskreaun. 

A lêst de situaasje en stelt de fraach.

B jout antwurd.

Hantlieding lesjouwer, side 70.

Yn petear oer it paad wizen

Wurkje yn in trije- of fjouwertal.

Ien stelt in fraach, elk jout antwurd.

• Bisto wolris ferdwaald?
• Beskriuw wêr'tsto delrydst / -fytst / -rinst nei dyn wurk of skoalle.
• Wat sjochsto allegearre ast nei dyn wurk of skoalle giest?
• Wat binne dyn ûnderfinings mei it iepenbier ferfier?
• ...

Skoft

Mei ik kofje?

Ik wol graach in kopke tee.

Mei molke en sûker.

Wolst ek in stikje koeke?

Tankjewol.

Graach dien.

Eigenskipswurden

Fertelle wat oer in haadwurd.

Wurde meastal bûgd mei -e: 

Myn nije bank (de bank)

Mar net by it-wurden mei in besitlik foarnamwurd: 

Myn nij bankje (it bankje).

Stoflike eigenskipswurden krije -en: It houten lewant. 

De katoenen beklaaiïng 

(bijvoeglijk naamwoorden)

FOTO

Veluwsche Stoomtrein Maatschappij

https://stoomtrein.org/en/eerste-vsmsloc/

Grut

Grutter

Grutst

Graadbûging = trappen van vergelijking

Lesboek side 46 trochnimme !!!

Graadbûging = trappen van vergelijking

Stellende trep	Fergrutsjende trep	Oertreffende trep
swier	swierd er	swier st
einigjend op -l / -n mâ l / ti n	mâl er / mâl der tinn er / tin der	mâl st tin st
einigjend op -s wii s	wiz er	wiis t (gjin -s)
einigjend op -st / -sk far sk	farsk er	meast farsk
ûnregelmjittige foarmen folle goed graach in bytsje	mear better leaver minder	meast bêst leafst minst

Eigenskipswurden mei graadbûging (= bijv. nw. in trap v. vergelijking)

Stellende trep = stellende trap

Eigenskipswurden

Treppen fan ferliking

Opdracht 4 Lês om bar in sin foar.

Tink om de ôfwikende bûging by it-wurden 

yn kombinaasje mei besitlik foarnamwurden.

Tink om de ûnregelmjittige foarms.

Opdracht 1 & 2 Dialooch

Ik lês de tekst earst foar.

Wurkje yn twatallen.

Oefenje it petear.

Wikselje fan rol.

Sels foarlêze of fia EduFrysk.

Opdracht 3 wurdskat uterlik en karakter

Groep 1 betinkt wurden om it uterlik te beskriuwen.

Groep 2 betinkt wurden om it karakter te beskriuwen.

Dêrnei wikselje we de wurden meielkoar út.

Tiidwurden

Fan ien nei mear

Wurkje yn twatallen.

A betinkt in sin mei ik of do.

B set de sin yn it meartal, dus mei wy of jimme.

Foarbyld:

A Ik kin dat net dwaan.

B Wy kinne dat net dwaan.

Húswurk

Lear de wurden en sinnen fan dizze les. 

Mear foarbylden steane efter yn it lesboek. 

Lear de wurdskat fan it uterlik en karakter

fan Frysk nei Nederlânsk (side 90).

EduFrysk flitskaarten eigenskipswurden.

EduFrysk flitskaarten treppen fan ferliking.

Ik tink datsto in (lyts, fergrutsjende trep) stikje taart nimme moatst.

Neigesetsje

Opdracht 5 A-Z

Besykje by alle letters fan it alfabet in eigenskipswurd by 'goes' te betinken.

Myn buorman syn goes is ...

in aardige / aaklike goes.

in bjusterbaarlike goes.

in ... goes.

De letters c, q, v, x, z dogge fansels net mei!