L3 THEMA 1 HERHALING

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Organismen en cellen

Organismen

Alle organismen hebben levenskenmerken.

Als iets leeft, is het een organisme. 

Geen levenskenmerken = LEVENLOOS

Een organisme vertoont levenskenmerken.

Een dood organisme vertoont geen levenskenmerken meer

Een object dat nooit levenskenmerken vertoond heeft is levenloos

Levenskenmerken

• voortplanten
• groeien
• ontwikkelen
• reageren op prikkels
• bewegen
• voeden
• stofwisseling
• ademhalen
• uitscheiden

levensloop: een idividu heeft een levensloop, doordat voor elk individu het leven eindigd met de dood

levenscyclus: een soort heeft een levenscyclus. doordat individuen zich blijven voortplanten blijft de soort bestaan

Bouw van een organisme

Organisatieniveaus

Orgaanstelsels

We hebben meerdere orgaanstelsel bijvoorbeeld;

• Bloedvatenstelsel
• Verteringsstelsel
• Ademhalingsstelsel

Organen.

Ons lichaam is opgebouwd uit organen.

Een orgaan voert bepaalde taken uit. 

Als organen "samenwerken" met hun taken dan horen deze bij een orgaanstelsel

Weefsels

- Tussenstof zit tussen cellen

- Deze stof kan vloeibaar of hard zijn

- Botten hebben kalkachtige stof als tussenstof

- In de hersens zit hersenvloeistof 

Weefseltypen

Cellen van dieren en planten

Plantencellen leven!

Onderdelen van een plantencel

verschil plantencel / dierlijke cel

Zie jij de verschillen tussen de dierlijke cel en de plantaardige cel?

Dit is een dierlijke cel.

Dit zie je omdat deze geen bladgroenkorrels, celwand en vacuole heeft

Dit is een plantaardige cel.

Dit zie je omdat je wel een celwand, vacuole en bladgroenkorrel kunt zien

Korrels (plastiden)

Bladgroenkorrels 

Kleurstofkorrels

Zetmeelkorrels

Korrels kunnen overgaan in een ander type, bladgroenkorrels veranderen in kleurstofkorrels ->

Zetmeelkorrels

• Zetmeelkorrels hebben geen kleur.
• Zetmeelkorrels slaan zetmeel op.

• Zetmeelkorrels komen bijvoorbeeld voor in de cellen van een aardappel. 
• Zetmeelkorrels zijn kleurloos.
• In zetmeelkorrels wordt zetmeel opgeslagen.

Chromosomen

chromosomen 

• Dit is een chromosomenportret
• Mensen hebben 23 paren chromosomen.
• Totaal 46 chromosomen.
• De paren zijn gelijk, behalve de geslachtschromosomen  (bij de man XY en vrouw XX)

DNA

• Chromosomen bestaan voor een groot deel uit DNA.
• DNA=informatie voor al je erfelijke eigenschappen.
• Een gen is een stukje DNA.
• Cellen gebruiken alleen de genen die ze nodig hebben.

Gewone celdeling (mitose)

de vorming van nieuwe cellen

Menselijke cel

In een eicel zitten 23 chromosomen.

In een zaadcel zitten 23 chromosomen.

Eicel + zaadcel = een bevruchte cel met 46 chromosomen.

Die bevruchte cel deelt > alle lichaamscellen (behalve de geslachtscellen) hebben 46 chromosomen

Geslachtscel en Lichaamscel

• Je kan het verschil noemen tussen een lichaamscel en een geslachtscel 

Einde instructie

MAKEN:

 Oefentoets - test jezelf - samenvatting