Spelling 1.9 Talent

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Werkwoordspelling

Hoofdstuk 1.9

1. Tegenwoordige tijd stam+t

2. Verleden tijd Sterke werkwoorden.

De persoonsvorm (pv)

• De persoonsvorm is altijd een werkwoord.
• Elke zin heeft altijd één persoonsvorm.
• Staat er maar één werkwoord in de zin? Dan is dat automatisch de persoonsvorm.
• Je vindt de persoonsvorm door de getalsproef, de tijdsproef en je kunt de zin ook vragen maken (de pv staat dan vooraan in de zin).

Het onderwerp (o)

• Het onderwerp is de hoofdrolspeler in de zin;
• Het kan een persoon, een dier, een ding of een begrip zijn;
• Als het onderwerp in meervoud staat, dan staat de     persoonsvorm ook in het meervoud;
• Het onderwerp en de persoonsvorm staan altijd naast elkaar
• Je vindt het onderwerp door de onderwerpsvraag te stellen:
    wie / wat + werkwoordelijk gezegde

De tegenwoordige tijd (OTT)

Werkwoordspelling hoofdstuk 1.9:

Om de tegenwoordig tijd van een werkwoord te kunnen vormen, heb je de STAM van het werkwoord nodig.

De tegenwoordige tijd (OTT)

De stam van een werkwoord vind je door van het hele werkwoord -en af te halen; wat je overhoudt, is de stam.

Bijvoorbeeld:

worden - en = word

leiden - en = leid

houden -en = houd

De STAM van een werkwoord

Soms ziet de stam van het werkwoord er gek uit

Kijk maar:

geloven - en = gelov

reizen - en = reiz

lopen - en = lop

De STAM en de ik-vorm

Dus zijn de stam en de ik-vork NIET hetzelfde:

Kijk maar (stam / ik-vorm):

geloven - en = gelov > geloof

reizen - en = reiz > reis

lopen - en = lop > loop

De STAM en de ik-vorm

Daarom heeft de stam soms aanpassing nodig om de ik-vorm te krijgen

lop > loop

reiz > reis

verv > verf

De persoonsvorm spellen in de

tegenwoordige tijd

Als de persoonsvorm in
de tegenwoordige tijd staat,

zijn er maar drie mogelijkheden

1. STAM

Enkelvoud ik-vorm of jij erachter:

schrijf alleen de stam

ik loop

ik fiets

ik praat

ik vind

loop jij

fiets jij

praat jij

vind jij

2. STAM + T

Enkelvoud andere vormen:

schrijf de stam + t

jij loopt

hij fietst

zij praat

Fred vindt

3. HELE WERKWOORD

Meervoud:

schrijf het hele werkwoord

wij lopen

zij fietsten

jullie praten

Fred en Laurien vinden

De PV in de verleden tijd 1.9

De persoonsvorm staat in de verleden tijd als iets al gebeurd is.

pv in de verleden tijd

1. Vorige week won ons team de hoofdprijs.

2. We fietsten gisteren naar de dierentuin.

1. Wat is het sterke en wat is het zwakke werkwoord?

Met welke ezelsbrug kun je de vt van het zwakke werkwoord vinden?

Kun je dat trucje ook bij sterke werkwoorden gebruiken?

sterke werkwoorden

Bij sterke werkwoorden verandert de klank in de verleden tijd:

slapen - sliepen

vinden - vonden

krijgen - kregen

sterke werkwoorden

Weet je niet of het woord op een -d of een -t eindigt? Maak het woord langer.

rijden: reden - reed

schelden: scholden - schold

eten: aten - at

smelten: smolten - smolt

sterke werkwoorden

Naast de klankverandering eindigt het voltooid deelwoord van sterke werkwoorden eindigt vaak op -en-

winnen-gewonnen

verliezen-verloren

eten-gegeten

Denk goed na !

Soms lijkt een werkwoord zwak, maar is deze toch sterk.

Welke van deze werkwoorden zijn sterk?

1. een kruisboog spannen

2. een biertje brouwen

3. ik moet hard lachen

Nog één keer in een filmpje

Talent

Oefentoets

We gaan drie oefentoetsen werkwoordspelling doen om je
de kans te geven je te verbeteren
tot de Taalverzorging 2 in week 13/14.

Jullie zijn uitgenodigd voor het maken van de eerste toets.