Centrum van de wereldhandel en het einde van de Gouden Eeuw. Holland en Zeeland werden het centrum van de wereldhandel, omdat:
Ze handelden met het Oostzeegebied, Azië, Afrika en Amerika.•Landbouw en nijverheid bloeiden op.
•Er ontstond ook een markt voor luxegoederen -> boeken en ander drukwerk maar ook een grote vraag naar schilderkunst.
De Republiek was het rijkste en welvarendste land van Europa.
Veranderingen: na 1648, Vrede van Münster, kwamen Engeland en Frankrijk op als grote mogendheden. Ze bedreigden de positie van de Republiek steeds meer.
Republiek tussen 1652-1672 drie keer in oorlog met Engeland en tussen 1672-1713 drie langdurige oorlogen met Frankrijk.