H4/H5: nakijken Spelling H5, uitleg + maken Spelling H4

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

- Nakijken Spelling H5: 2 en 4

- Uitleg Spelling H4: tussenletters, weglatingsstreepje en apostrof

- Huiswerk Spellling H5: 3, 5 en 6

Lesdoelen

Spelling H5: 

Je kunt met leestekens de directe rede aangeven.

Je weet wanneer je een komma moet gebruiken.

Spelling H4: 

Je weet welke tussenletter(s) je gebruikt in een samenstelling.

Je weet hoe je een weglatingsstreepje gebruikt.

Je kunt een apostrof gebruiken.

Waar eten we, oma?

Waar eten we oma?

Nakijken Spelling H5: 2 (blz. 227)

Citaat achterin de zin

1 De docent NaSk vraagt: 'Zijn er nog onduidelijkheden?'

2 De onderzoeker legt uit: 'Er zijn mensen die zich in een opgeruimde omgeving veiliger voelen.'

3 De fietser schreeuwde naar de automobilist: 'Kijk uit je doppen!'

Nakijken Spelling H5: 2 (blz. 227)

Citaat voorin de zin

4 'Je klachten zullen na een paar dagen rust weg zijn', verzekerde de huisarts mij.

5 'Heb ik mijn sportkleding wel bij me?', vraagt David zich af.

6 'Wij willen niet in de media reageren op de beschuldigingen', verklaart het bedrijf.

7 'Iedereen moet nu naar binnen komen!', bulderde de directeur over het schoolplein.

Nakijken Spelling H5: 2 (blz. 227)

Onderbreking citaat

8 'Vergeet je niet', zei mijn moeder, 'om na school langs de supermarkt te fietsen?'

9 'Ga maar vast zitten',  zei de assistente. 'De dokter komt zo.'

10 'Jantine', vroeg mijn mentor, 'waarom was je het eerste uur niet op school?' 

Nakijken Spelling H5: 4 (blz. 229)

• 1 Mijn moeder heeft in haar handtas altijd zakdoekjes, kauwgom, een flesje water en wat kleingeld zitten.
  
• 2 Janna heeft de trein gemist, helaas.
  
• 3 Vind je hem echt knap, slim en grappig, Renzo?
  
• 4 Na de ingewikkelde, lange handleiding te hebben gelezen, begreep Bas nog niet hoe het apparaat werkte.
  
• 5 Kijk, zo kom je in het centrum van de stad, Yannis.
  

Nakijken Spelling H5: 4 (blz. 229)

• 6 Zodra de regen stopte, gingen de jongetjes, meisjes en hun ouders weer de speeltuin in.
  
• 7 Maar goed, ik vond het dus echt een heel erg mooie film, want ik ben dol op romantiek.
  
• 8 Wat er op televisie, op de radio en op internet wordt beweerd, is lang niet altijd helemaal waar.
  

Tussenletter(s)

Noem drie samenstellingen waarbij je andere tussenletters gebruikt.

Je schrijft de tussenletter -(e)n-:

Als het eerste deel van de samenstelling een znw is dat alleen meervoud op -n of -en heeft.

rozenstruik

eendenkooi

getuigenverklaring

Je schrijft geen tussenletter -n-:

- Als het eerste deel  geen meervoud heeft

rijstepap, ereplek

- Als het eerste deel alleen een meervoud op -s heeft

horlogemaker

- Als het eerste deel een meervoud op -s en -n heeft

secondewijzer

Je schrijft geen tussenletter -n-:

- Als het eerste deel een werkwoord of versterkend woord is

dronkelap, beresterk

- Als het eerste deel een uniek persoon of een unieke zaak is

zonnescherm, Koninginnedag

- Als het woord niet meer herkenbaar is als samenstelling

ellepijp, schattebout

Je schrijft een tussenletter -s-:

Als je die klankt hoort

Hoor je de klank niet, omdat het tweede woorddeel begint met een s-klank?  Verander dan het tweede woorddeel en je hoort de tussenletter duidelijker.

Station+ chef - stationsplein ......... dus stationschef

Apostrof

Noem één woord met
een apostrof.

Wanneer gebruik je een apostrof?

- Bij meervoudsvormen op een open klinker of -y (met medeklinker ervoor)

accu's, radio's, baby's (cowboys)

- Bij meervoudsvormen van letters en afkortingen

A4'tjes

- Bij verkleinwoorden van letters, afkortingen en woorden die eindigen op een -y (met medeklinker ervoor)

baby'tje, 3'tje, cd'tje

Wanneer gebruik je een apostrof?

- Bij bezitsvormen van zelfstandig naamwoorden die eindigen op een open klinker o, -y of sisklank

Otto's broek, Max' agenda

- Bij achtervoegsels van afkortingen

vwo'er (maar havoër), sms'en

- Bij woorden waarbij je letters weglaat

jus d'orange, 's ochtends, 't regent

Huiswerk

Spelling H4: 3, 5 en 6

Bedenk een bezitsvorm waarbij je de apostrof gebruikt

Bedenk een samenstelling waarbij je de tussenletter -e- gebruikt

Noem een woordgroep waarbij je het weglatingsstreepje toepast