Hoofdstuk 3 en 4

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 3 - beeldspraak: asyndetische en homerische vergelijking en synesthesie

Beeldspraak of stijlfiguur

Stijlfiguren gebruik je om indruk te maken op een luisteraar of lezer. Het zijn middelen om dat wat je wilt zeggen, treffender of sterker uit te drukken.

Beeldspraak is een stijlfiguur. Bij beeldspraak gaat het om figuurlijk taalgebruik.

De stijlfiguren die we hebben behandeld:

- repetitio

- enumeratio (opsomming in drieën, drieslag, climax, omgekeerde climax)

- hyperbool

- understatement

- litotes

- eufemisme

Beeldspraak (Hoofdstuk 3)

1. Vorig jaar: vergelijking, metafoor, personificatie en metoniem

Nieuw:

1. asyndetische vergelijking

2. homerische vergelijking

3. synesthesie

Asyndetische vergelijking

Een vergelijking waarbij het verbindingswoord tussen beeld en object is weggelaten. 

Sophie, die rode kreeft, is helemaal verbrand.

Met verbindingswoord: Sophie is zo rood als een kreeft, ze is helemaal verbrand (hier is het een ('gewone') vergelijking). 

Homerische vergelijking

Een vergelijking waarbij het beeld breed is uitgewerkt. 

Is vaak heel lang.

Zoals een mobiele telefoon de stilte kan verstoren wanneer die plotseling luid begint te piepen in een volle zaal. 

Synesthesie

Een combinatie van twee zintuigelijke indrukken.

schreeuwende kleuren

(horen en zien worden hier gecombineerd)

Hoofdstuk 4: Stijlfouten

Wanneer een stijlfiguur, uitdrukking  verkeerd samen gebruikt, spreek je van een stijlfout. 

Er zijn verschillende soorten stijlfouten:

1) Contaminatie

2) Pleonasme

3) Tautologie

Contaminatie

Een stijlfout waarbij twee taalvormen fout gecombineerd worden die vaak een overeenkomst in betekenis hebben. Hierdoor ontstaat een verkeerd nieuw woord of een verkeerde nieuwe uitdrukking.

Bijvoorbeeld: Duur kosten (komt van: duur zijn en veel kosten)

Pleonasme

Bij een pleonasme wordt een eigenschap van iets dubbel uitgedrukt.

Bijvoorbeeld: zure citroen (de eigenschap van een citroen is dat het zuur is, door dat nogmaals te benoemen is dus dubbel en onnodig).

Nog een voorbeeld: witte sneeuw

Tautologie

Een tautologie is een combinatie van woorden die hetzelfde uitdrukken. 

Bijvoorbeeld: altijd en eeuwig, blij en verheugd, eenzaam en verlaten, etc.

Aan de slag

Het volgende moet deze week gemaakt worden: 

blz. 91 opdr. 1 tm 3 

blz. 93 opdr. 5 + 6

blz. 120 opdr. 1

blz. 121 opdr. 3 + 4

blz. 123 opdr. 6