VWO 5 Hormonen Les 4 en 5: Calcium en Glucose

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Calcium en glucose in je bloed

Hfst. 13: Hormonen

§3 en 4 Regeling glucoseconcentratie

Al besproken

• hormonen (§12.1 en §13.1)
• negatieve terugkoppeling (§12.1 en §13.1)
  

- glycolyse en gluconeogenese

Deze les

- botopbouw en afbraak

- regeling bloedsuikerspiegel door:

• hormonen
• lever
• spieren

Negatieve 

terugkoppeling

Positieve 

terugkoppeling

Regeling calcium

Calcium is nodig voor:

• stevige botten
• secondmessenger
• overdracht impulsen
• samentrekken spieren

Regeling calcium

Betrokken hormonen:

• Ca2+ gehalte in het bloed: PTH en calcitonine (zijn antagonisten)

• Botopbouw en/of afbraak: PTH, calcitonine en oestrogeen of testosteron.

Regeling calcium

Zie dit als een examenonderwerp: 

• wat soort vragen kun je verwachten?
• waar haal je de informatie vandaan?

Doe dit door een keuze te maken in de vragen,

Stof is makkelijk? Dan: opdr. 23 en 29

Stof is moeilijk? Dan: opdr. 22, 23, 28

Glucose

Glucose energiebron van de cel

Teveel glucose (na maaltijd) > opslag in glycogeen (door lever en spieren)

Te weinig glucose > afbraak glycogeen

Hormonen

Alvleesklier regelt suikerspiegel door hormonen glucagon en insuline.

Organen reageren op deze hormonen.

Glucagon zorgt voor afbraak glycogeen door lever en spieren.

Daarnaast afbraak vetten.

Glucose

Insuline zorgt voor opname glucose door lichaamscellen. Lever en spiercellen vormen glycogeen.

Vetcellen nemen meer vetten op.

Glucosewaarde daalt > lagere productie insuline.

Diabetes

Diabetes type 1: geen vorming insuline > geen daling bloedsuiker

Diabetes type 2: receptoren minder gevoelig voor insuline.

Door welke stof word glucose omgezet in glycogeen?

1. Suiker
2. Insuline
3. glucagon
4. Glycogeen

Je bent aan het sporten. Wat gebeurt met het glycogeen en je glucose gehalte?

1. glycogeen daalt glucose stijgt
2. glycogeen stijgt glucose stijgt
3. glycogeen daalt glucose daalt
4. glycogeen stijgt glucose daalt

Adrenaline zet glycogeen om in glucose. Welk ander hormoon ken je die dit ook doet?

1. cortisol
2. insuline
3. glycogeen
4. glucagon

Wie heeft diabetes?
Michel of Monique?

1. Michel
2. Monique

Wie krijgen diabetes type 1 meestal

1. Ouderen
2. Kinderen
3. Pubers

.... komt veel voor bij mensen met overgewicht die weinig bewegen

1. diabetes type 1
2. diabetes type 2

Hormonen regelen veel...

• afkoelen en opwarmen
• water vasthouden of meer afgeven
• honger of gevoel van verzadiging
• zuurstoftekort

Hormonen regelen veel...

• afkoelen en opwarmen: "Reactie op kou" BINAS 87B, 89C (§13.5)
  
• water vasthouden of meer afgeven "ADH en waterregulatie" BINAS 85D (§13.5)
  
• honger of gevoel van verzadiging "Hormonen en voedselvetering"
  
• zuurstof tekort "reactie op zuurstof tekort"

Doel is om overzichtelijk te maken wat er precies gebeurt: regelkring.

Groepen van 3/4

Zoek uit per onderwerp:

• waarom is deze regeling belangrijk? Wat gaat er anders mis?
  
• welke hormonen zijn betrekken en is dit in BINAS terug te vinden?
  
• waar vindt de terugkoppeling plaats? en negatief of positieve terugkoppeling?
  
• bedenk een controlevraag waarmee je test of men het begrepen heeft (mag vraag uit het boek zijn)