hv2b Lijdend voorwerp + meewerkend voorwerp

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom

Ga rustig op je plaats zitten.

Leg je schrift met het huiswerk voor vandaag open op de rand van je tafel.

Pak je leesboek, ga lekker 10 minuten lezen in je leesboek!

Tijdens het lezen loop ik langs om het huiswerk te controleren!

Leerdoelen

- Je weet wat het lijdend en meewerkend voorwerp zijn en hoe je kunt bepalen welke zinsdelen lijdend en meewerkend voorwerp zijn. 

- Je kunt lijdend en meewerkend voorwerp in een zin benoemen. 

- Je kunt uitleggen welke zinsdelen lijdend en meewerkend voorwerp in een zin zijn.

- Je kunt zelf zinnen zoeken en bedenken waarin lijdende en meewerkende voorwerpen iets bijzonders doen of betekenen en je kunt bij complexe of ongewone zinnen uitleggen wat het lijdend en meewerkend  voorwerp zijn.

Wat doen we vandaag

- Instructie lijdend en meewerkend voorwerp (10')

- Huiswerk bespreken (10')

- Aan de slag met opdrachten

Het lijdend voorwerp (lv)

Wat is het lijdend voorwerp?

- Iets of iemand ondergaat een handeling

Bijvoorbeeld "Zij leest een boek" OF "Sarah bewondert haar zus"

- Eén voorwerp in een zin= altijd een lv

Bijvoorbeeld "Ze verrast Jim"

- Twee voorwerpen > kijk wie/ wat ondergaat een handeling

"ik heb hem mijn fiets geleend"

Hoe herken je het lijdend voorwerp (lv)

Je stelt de vraag: wie/wat + wwg + ow?

Het antwoord is het lijdend voorwerp.

Let op: het lijdend voorwerp begint 

niet met een voorzetsel!

Het meewerkend voorwerp

Het meewerkend voorwerp (mv)

Wat is het meewerkend voorwerp?

- Zinsdeel dat iets ontvangt

Bijvoorbeeld "Zij schreef hem een brief" 

-  Aan of voor toevoegen of kunnen weglaten

Bijvoorbeeld "De minister legde (aan) ons de maatregelen uit"

Het meewerkend voorwerp (mv)

In zinnen met een meewerkend voorwerp staat vaak een lijdend voorwerp.

Je vindt het meewerkend voorwerp door te vragen:

Aan (voor) wie + gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp?

Vb: Het meisje geeft de kippen voer.

Aan wie geeft (gezegde) het meisje (onderwerp) voer (lijdend voorwerp)?

antwoord: de kippen = meewerkend voorwerp

Huiswerk bespreken

Opdracht 1 a,b en c, 3 a en b, 4 a en b , 6 b, d, f en j, 7 a, b, f en g, 8

blz. 106-107 van je oefenboek

Aan de slag

Opdracht 1 en 2b,c en d op blz. 109 van je oefenboek

Huiswerk maandag 14 oktober 2e uur

Lezen: de paragraaf voorzetselvoorwerp op blz. 152-153  van je handboek

Opdracht 1 en 2b,c en d op blz. 109 van je oefenboek

Het meewerkend voorwerp

Samengevat:

- Het meewerkend voorwerp zoek je NA het lijdend voorwerp

- Het meewerkend voorwerp is/zijn meestal een persoon/personen. Het kan ook een instantie, een ding of iets abstracts zijn.

- Het meewerkend voorwerp ontvangt iets, verneemt iets of er wordt iets van afgenomen.

- Stel de vraag: aan/voor + wie/wat + gezegde + O + LV?

- Controle: aan of voor moet je kunnen toevoegen of kunnen weglaten.

Let op:

Het zinsdeel begint dus niet altijd met aan of voor, maar dan moet je het er wel voor kunnen denken. Soms moet je de zin dan een beetje veranderen.

VB

Heb jij hem het cadeau gegeven?

Heb jij het cadeau aan hem gegeven?

Heb jij aan hem het cadeau gegeven? 

      

      Mijn vader / kocht / een bos bloemen / voor mijn moeder.

               O               pv                      lv                                  mv

Pv = kocht (kocht mijn vader een bos bloemen voor mijn moeder?)

O = Mijn vader (wie kocht?)

LV = een bos bloemen (wie/wat kocht mijn vader?)

MV = voor mijn moeder. (voor wie kocht mijn vader een bos bloemen?)

       Mijn vader / kocht / voor mijn moeder / een bos bloemen.

       Mijn vader / kocht / mijn moeder / een bos bloemen

Huisweerk bespreken

Opdracht 1 a,b en c, 3 a en b, 4 a en b , 6 b, d, f en j, 7 a, b, f en g, 8

blz. 106-107 van je oefenboek

Even oefenen...

Ik help hem.

Ik zie haar.

Wij geven jullie iets.

Heb je hun geschreven?

Lijdend voorwerp

Meewerkend voorwerp

Lijdend voorwerp

Meewerkend voorwerp

Mijn broer timmert zijn eigen tafel

Ik zag jou.

De zorg biedt nu extra hulp aan ouderen

Heeft hij hun een brief geschreven?

Lijdend voorwerp

Meewerkend voorwerp

Lijdend voorwerp

Meewerkend voorwerp

Moeder kookte een heerlijke maaltijd.

Ik zie haar.

Wij geven jullie een bos bloemen.

Heb je hun geschreven?

Lijdend voorwerp

Meewerkend voorwerp

Lijdend voorwerp

Meewerkend voorwerp

Wat is het lijdend voorwerp in de volgende zin:
Maarten gaf zijn hond een snoepje.

Wat is het meewerkend voorwerp in de volgende zin:
Maarten gaf zijn hond een snoepje.

Mijn moeder heb ik een zoen gegeven.

Lijdend voorwerp?
Meewerkend voorwerp?

Doelen deze les

Volgende les

Afsluiting

Zijn er nog vragen?

Controleer of je huiswerk hebt

1. PV	Maak de zin vragend , verander van tijd of van getal
2. Zinsdelen	Zinsdeelproef: alles voor de pv is 1 zinsdeel
3. Onderwerp	Wie/wat + gezegde? Of verander van getal
4. Werkwoordelijk gezegde	Alle andere werkwoorden in de zin
5. Naamwoordelijk gezegde	Eigenschap gekoppeld aan het onderwerp.
6. Lijdend voorwerp	Wie/wat + gezegde + onderwerp?
7. Meewerkend voorwerp	Aan/voor + wie/wat + gezegde + onderwerp + LV?

Stappenplan zinnen ontleden

8. BWB

Alles dat over blijft. Geeft een antwoord op vragen als waar, wanneer, hoe, waarom,...