10.3 en 10.4 Voeding en vertering VWO 5 Nectar

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

10.3 - 10.4: Voeding en vertering

10.3 Enzymen

10.4 Overgewicht en vet eten

Nectar, 4e editie

10.3 Enzymen

Reactieversnellers (katalysatoren)

Eiwitten

Worden niet verbruikt

Specifiek (maar één substraat)

Optimumtemperatuur

Optimum pH

Eindigt op -ase

Enzymen zijn katalysatoren

Reacties mogelijk bij 37^oC die normaal alleen bij een hoge temperatuur mogelijk zijn.

De activeringsenergie gaat omlaag: er is minder energie nodig om de reactie te laten verlopen.

minimum temperatuur

optimum temperatuur

maximum temperatuur

Optimumkromme (temp)

Optimumkromme (temp)

Start van denaturatie

Enzymen zijn substraat specifiek

Elk enzym kan maar 1 soort reactie versnellen.

enzymen worden niet verbruikt (opgemaakt)

pepsine = peptidase

Spijsverteringsenzymen: 82E

vertering van koolhydraten

We gaan even naar bioplek.org.

https:

Overschot koolhydraten?

- Opslag in de vorm van glycogeen

Vertering van eiwitten

weer naar bioplek

www.bioplek.org

Vertering van DNA?

Spijsverteringsenzymen: 82E

10.4 Overgewicht en vet eten

- Vet: vooral brandstof, ook bouwstof:
                          (hormonen, fosfolipiden)

- Glycerol, met daaraan drie vetzuren:

Verzadigd/onverzadigd vet

Verzadigd vet:
- Ongezond; kans op 'dichtslibben' aders. Vooral bij dierlijke vetten. Hebben geen dubbele bindingen.

Onverzadigd vet:
- Gezond. Zorgen voor daling cholesterol. Hebben één of meer dubbele bindingen.

Zie BINAS 82. Waar start de vetvertering bij baby's?

1. In de maag
2. In de lever
3. In de alvleesklier
4. in de 12-vingerige darm

Vertering van vet bij baby

Vetdruppels

Let op: hier is nog géén sprake van 

vertering! Je ziet hier slechts het

 emulgeren  van een vet: grote 

vetdruppels vallen uiteen in kleinere 

druppels door galzure zouten.

Verteringsproducten van vet

Niet opneembaar

Niet opneembaar

Opneembaar

Opneembaar

Daarna opname in... 

Bloed of lymfe: Route hangt af van formaat vetzuurstaarten.

Volgende week meer hierover.

Nog een paar vragen om te checken...

Eiwitten zijn:

1. Brandstoffen
2. Bouwstoffen
3. Brandstoffen en bouwstoffen
4. aminozuren

Kun je van niet-essentiële aminozuren essentiële aminozuren maken?

1. ja
2. nee

Als ik een vetmolecuul volledig verteer, hoeveel moleculen hou ik dan over?

1. 1
2. 2
3. 4
4. meer dan 4

Onverzadigde vetten:

1. Hebben dubbele bindingen, zijn gezond
2. Hebben dubbele bindingen, zijn ongezond
3. Geen dubbele bindingen, zijn gezond
4. Geen dubbele bindingen, zijn ongezond