Rechtsstaat les 3 v strafrecht 1 opsporing

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 5

DE RECHTSSTAAT

Een staat waarin burgers door de

wet worden beschermd tegen willekeur en machtsmisbruik van de overheid.

Deze les:

De rechtsstaat in de praktijk 

HS 3 Strafrecht: de opsporing

De grondbeginselen en het strafrecht

Grondrechten en strafrecht

ga naar: www.denederlandsegrondwet.nl --> hoofdstuk 1 grondrechten

Zoek op:

Welk artikel uit de grondwet bepaalt dat iedereen recht heeft op een advocaat?

Welk artikel uit de grondwet bepaalt dat 'Iedereen recht heeft op een eerlijk proces door een onafhankelijke en onpartijdige rechter'?

Welk artikel uit de grondwet bepaalt dat de politie je niet zomaar mag arresteren en vasthouden?

Het onschuldvermoeden

'een verdachte is onschuldig tot het tegendeel door de rechter is bewezen'.

De onschuldpresumptie wordt  uitdrukkelijk vermeld in artikel 6, lid 2 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM):

Een ieder tegen wie een vervolging is ingesteld, wordt voor onschuldig gehouden totdat zijn schuld in rechte is komen vast te staan.

Het legaliteitsbeginsel en het strafrecht

Wat was het legaliteitsbeginsel ook alweer?

Gevolgen legaliteitsbeginsel

- Je kunt niet veroordeeld worden voor iets wat volgens de wet niet strafbaar is

- Wat strafbaar is moet duidelijk in de wet staan.

- Ne bis in idem

- Maximumstraf

- Geen straf als de dader niet schuldig kan worden bevonden ->

- Verjaring

Van welk grondrecht maar de zweetvoetenman hier gebruik?

Het strafproces

1. Staande - / aanhouding

2. Opsporing

3. Vervolging (OM)

4. Berechting (rechter)

5. Hoger beroep/cassatie

6. Uitvoering straf

Staande - / aanhouden

redelijk vermoeden van schuld aan misdrijf/overtreding.

VERSCHIL

MISDRIJF EN OVERTREDING?

Lees p. 57

Geef bij de volgende afbeeldingen aan of het gaat om een overtreding of misdrijf.

Sleep het juiste woord naar de juiste afbeelding.

Mishandeling

Vuil op straat dumpen

Door rood lopen

Misdrijf

Overtreding

Fijne vakantie!!!

Voor de weekopdracht: ga naar Magister!

Wat is voor jou de moraal van deze les?

Geef een tip of een top over deze les.

Etnisch profileren

mag/ snap je dat de politie het doet?  past het in een rechtstaat?

Welke grondrechten hebben hier mee te maken?

Belangrijke grondrechten:

W.O. 

Mini-essay met stelling naar keuze.

Zie magister

Lees de opdracht en maak een begin

Het OM

Geeft toestemming aan politie

Besluit tot: seponeren, transactie of strafbeschikking, vervolgen.

OM moet toestemming geven voor:

- Huiszoeking

- Afluisteren/aftappen

- Preventief fouilleren

- 9u + vasthouden

- Infiltreren in misdaadorganisaties

tot 4.40 rest later

Vragen:

- Wat is de rol van het OM voor de rechtszaak? 

- Wie heeft de leiding van een onderzoek door het OM?

-  Waarom mag de politie een verdachte maar beperkt vasthouden?

- Wanneer krijg je een pro-forma zitting?

- Wat is de rol van het OM tijdens de rechtszaak?

Seponeren

Bij onvoldoende bewijs

of 

Als het OM vind dat de verdachte al genoeg is gestraft

Transactie of strafbeschikking

Bij overtredingen en lichte misdrijven

Boete of taakstraf. Verdachte hoeft niet meer naar de rechter

Strafbeschikking: OM legt bij lichte delicten zelf de straf op.

Onafhankelijke rechtspraak?

Je mag ook weigeren --> naar de rechter

Vervolgen

Dossier --> rechtbank --> rechtzaak (volgende les)

Is er in de volgende video sprake van seponeren/transactie/strafbeschikking/vervolgen?