Kleurles leerkrachten ter beoordeling

• Schrijven
• Basisschool
• Groep 1-3

Voorlichting Kleurles

Paramedisch & Verpleegkundig Onderwijsadviesteam

Wat fijn dat je deelneemt

Huishoudelijke regels vooraf:

• Check of je video en audioverbinding werkt
• Zorg voor zo weinig mogelijk afleiding uit de omgeving
• Gebruik eventueel oortjes met een microfoon
• Zet je geluid uit tijdens de presentatie
• Vragen kun je stellen in de chat en/of door 'het handje' op te steken
• Je kunt gevraagd worden om je geluid aan te zetten om je vraag te stellen
• Zet na het gesprek je geluid weer uit
• Om mee te kunnen doen aan de lesvragen: ga op een 2e apparaat (telefoon/iPad) naar     LessonUp.app  en voer de code in

Wie zijn wij?

Paramedisch & Verpleegkundig Onderwijsteam

En wie ben jij?
Naam, functie, welke groep(en)?

Programma

• Observatievormen
    - Doel Kleurles
    - Vormgeving Kleurles
• Observatiepunten tijdens het kleuren 
• Wat als een leerling...? - Tips en adviezen
• Uitvoering - Flyer
• Evaluatie

Voordat je eisen gaat stellen aan de fijne motoriek moet eerst de grove motoriek voldoende ontwikkeld zijn!

Nee

JA

Proximale en distale motoriek:

• Ontwikkelen zich onafhankelijk van elkaar.
  
• Kunnen naast elkaar, onafhankelijk van elkaar worden geoefend.
  
• Goede proximale motorische voorwaarden (stabiliteit, houding) wel positieve invloed op distale motoriek.
  

In groep 1 en 2 is het belangrijk om de juiste pengreep in combinatie met de juiste vingerbewegingen te oefenen.

NEE, nog niet

JA

Groep 1 

Nog verschillende pengrepen waarneembaar:

-> Stimuleren dynamische potloodgreep. 

Nog wisseling voorkeurshand: 

-> Tweehandige werken aanbieden en stimuleren om tot handvoorkeur te komen.

Groep 2 

Leerlingen ervaring op laten doen met een potlood in combinatie met functionele pengreep en juiste vingerbewegingen.

Groep 3 

Als kinderen in groep 1 en 2 de juiste pengreep hebben geoefend in combinatie met de juiste vingerbewegingen, moeten de meeste kinderen de schrijfbewegingen motorisch kunnen maken. 

-> Start met schrijfonderwijs. 

Hoe besteed jij binnen de groep aandacht aan het voorbereidend schrijven?

Tijdens het kleuren komen allerlei voorwaarden aan de orde die van belang zijn voor het schrijven.

Observatie vormen

Individueel:

• Tijdens kleur- /schrijfactiviteiten

Groep(je):

• Eigen vormgegeven (kleur)les
• Middels illustratie 'Kleurles'

  Verkrijgbaar via Edu-Ergo €25,- per stick met alle illustraties.

De Kleurles

Doel:

• Preventie en signalering

• Ontwikkeling van een goede zithouding, dynamische driepuntspengreep, nauwkeurig werken op papier en schrijven zonder pijn.
  
• Onafhankelijk van het schrijven van letters en de schrijfmethode.

De leerlingen leren in stapjes (korte instructie met afbeeldingen) steeds iets nieuws en proberen dat direct toe te passen in de praktijk tijdens het kleuren.

Afbeeldingen van 'De Kleurles'

Stapeltje kleine kleurplaatjes en kleurpotloden met scherpe punt op tafel.

Instructie:

"Zorg bij het kleuren dat er geen wit meer zichtbaar is."

"Geef ieder vakje een andere kleur."

"Het is geen wedstrijd."

"Muziek: aan= rustig werken, uit= potlood neerleggen"

Welke schrijfvoorwaarden kun je bij een leerling observeren tijdens het kleuren?

Observatiepunten

De zithouding                                      

Handvoorkeur                                      
Pengreep                                            

Vingerbewegingen                                 
De pen- en schrijfdruk                               

1. Zithouding 

• Goed tegen de rugleuning, zonder dat de knieën worden afgekneld.
  
• Voeten stevig op de grond of op een voetensteun.
• De enkels, knieën en heupen hebben een hoek van 90 graden.
• Goed aangeschoven aan tafel.
• Goede tafelhoogte; de armen moeten met ontspannen schouder en licht gebogen ellebogen op tafel kunnen liggen.
• Een opgeruimde werkplek.

2. Handvoorkeur

Voor het gaan leren schrijven in groep 3 is het hebben van een duidelijke voorkeurshand een voorwaarde. 

3. Pengreep

Als de pen in een gesloten pengreep (statische pengreep) of te krampachtig wordt vastgehouden lukt het maken van schrijfbewegingen niet goed en kan er kramp en/of schrijfpijn ontstaan. 

Een goede pengreep maakt het mogelijk om de pen met vingerbewegingen in alle richtingen uit te sturen = dynamische pengreep. 

Onrijpe pengrepen

Overgangs pengrepen

Statische pengrepen

Rijpe pengrepen

Dynamische pengrepen

Bij leerlingen in groep 1, 2 en 3, die de pengreep nog leren, is het goed om een dynamische driepuntspengreep te stimuleren.

Vanuit deze pengreep kunnen vingerbewegingen het beste worden gemaakt.

Bij leerlingen in groep 1, 2 en 3, die de pengreep nog leren, is het goed om een dynamische driepuntspengreep te stimuleren.

Vanuit deze pengreep kunnen vingerbewegingen het beste worden gemaakt.

Herken de verschillende pengrepen:

Driepuntspengreep

Vierpuntspengreep

Duim lateraalgreep

Penseelgreep

Vuistgreep

Zorg er bij het kleuren/schrijven voor dat het (kleur)potlood niet te dicht bij de punt vast wordt gepakt;

• rechtshandig rondom de 1 cm. van de punt af
  
• linkshandige rondom de 2 cm. van de punt af
  

De webspace moet open zijn 

('ronde' opening in hand) en de 

pols van de kleur/schrijfhand ligt recht.

4. Vingerbewegingen 

Om letter- en cijfervormen te vormen is het belangrijk dat vooral de duim en de wijsvinger soepele duw, trek en ronde bewegingen kunnen maken.

    duw beweging                                     trek beweging  

5. Pen- en Schrijfdruk

Pendruk:

Een hoge pendruk leidt vaak tot pijn in de vingers.

Wat je veelal ziet zijn rood-witte vingertoppen gestrekte duim- en/of wijsvinger gewrichten bij het kleuren/schrijven.

Schrijfdruk:

Bij een te hoge schrijfdruk wordt er (bijna) door het papier heen geduwd.

Te zacht duwen zorgt daarentegen weer voor een resultaat dat bijna niet zichtbaar is.

Wat als een leerling...

Wat als een 

    leerling...

...niet goed zit

Wat zie je tijdens het zitten?

Onrust? Leunen/hangen? Voeten om poten van de stoel draaien om steun te krijgen?  Van de stoel vallen? Vaak staan?

Maak onderscheid tussen gedragsmatige onrust en onrust tijdens het zitten vanuit motorisch ongemak.
De verschillende problemen leiden tot een andere aanpak. 

• Passend meubilair. 
• Stil staan bij en aanleren van een goede zithouding; feedback geven, reminder gebruiken.
• Aanbieden van activiteiten die opbouwend het langer zitten aanleren.
• Houdingen afwisselen (staand werken, tussendoor bewegen).
• Verbeteren van rompstabiliteit en evenwicht tijdens bewegingsonderwijs, fysiotherapie, etc.
• Aanpassingen van antislipmatje tot speciaal meubilair (betere ondersteuning/afbakening)
• Middelen om alertheid in houding te stimuleren en daarmee rust te creëren bij kinderen die op zoek zijn naar prikkels.

...blijft wisselen in handvoorkeur

• In groep 2 onderzoek handvoorkeur:

• De ‘gekozen’ voorkeurshand stimuleren bij voorbereidende schrijftaken, tekenen, kleuren.

...het (kleur)potlood niet goed beetpakt

Materialen voorbereidend schrijven:

Primo, waskrijtjes driehoek

Driehoekig stoepkrijt 

Crayon Rocks

Stapelbare krijtjes 

Er is geen directe relatie tussen het gebruikte schrijfmateriaal en het schrijfresultaat. Goed en prettig schrijfmateriaal beïnvloedt wel het schrijfplezier en het gemak van het schrijven.

In groep 3 liefst potlood:

• Feedback over de schrijfbeweging.
  
• Oefenen met druk.
  
• Uit te gummen.
  

Er is geen directe relatie tussen het gebruikte schrijfmateriaal en het schrijfresultaat. 

Goed en prettig schrijfmateriaal beïnvloedt wel het schrijfplezier en het gemak van het schrijven.

In groep 3 liefst potlood:

• Feedback over de schrijfbeweging.
  
• Oefenen met druk.
  
• Uit te gummen.

• Stipjes plaatsen (op potlood of hand) om de   steunpunten aan te duiden.
  
• Hoekig kleur-/schrijfmateriaal geeft soms betere grip.
  
• Dikker materiaal is soms prettig en kan een gespannen greep doorbreken. Denk hierbij wel aan dat de vingerbewegingen nog goed gemaakt moeten kunnen worden.
• Rusten op hand; eventueel gebruik elastiekje om potlood en pols.
  
• Een elastiekje om het potlood op de juiste hoogte.
  
• Voorgevormde greepjes op schrijfmateriaal als reminder bij het aanleren van hoe de vingers te plaatsen (wel weer afbouwen).

...moeite heeft met de vingerbewegingen

• Fijn motorische oefeningen gericht op vinger-duim oppositie en in-handmanipulatie.

Bijvoorbeeld:

- Kleien: tussen duim, wijsvinger en middelvinger balletjes rollen en die daarna met de wijsvinger in een zelfgemaakt doeltje schieten.

- Een propjestekening maken, waarbij de propjes tussen duim, wijs- en middelvinger worden gemaakt:

- Kralen rijgen: vier kralen een voor een oppakken, verstoppen in de hand tussen de pink, ring- en middelvinger, en een voor een tevoorschijn halen tussen duim en wijsvinger en aan het draad rijgen zonder dat de andere kralen vallen.

- Spelen met constructiespeelgoed; schroeven met boutjes en moertjes.

- Scheur vormen uit in plaats van ze uit te knippen en maak een collagetekening.

- Maak een tolletje van karton of van een flessendop en een satéprikker en laat hem draaien.

• Teken- en kleuroefeningen

Bijvoorbeeld:

- Kleine vlakjes inkleuren. De vlakjes moeten klein zijn zodat ze ook echt met vingerbewegingen (duw-, trek en rondgaande bewegingen) in te kleuren zijn. 

- Kleur vlakken in met vormpjes: rondjes, driehoekjes, kruisjes etc.

- Maak een mozaïek kleurtekening door vakjes op ruitjespapier in te kleuren

- Maak een tekening met bijvoorbeeld kleine sterren, planeten of met visjes, vogels, vlinders, wolkjes.

...moeite heeft met de pen- en schrijfdruk

• Iets dikker materiaal kan een gespannen greep doorbreken.

• Oefenen met donker en heel licht (in)kleuren om de druk op het papier te ervaren.

Opdracht

Binnenkort vindt er in de groep een 'Kleurles' plaats.  

Opdracht:

Kies 1 à 2 leerlingen uit bij 

wie je zelf de observatiepunten
gaat bekijken tijdens 'De Kleurles' 

en noteer de bevindingen. 

 

Flyer observatiepunten 

Alle observatiepunten tijdens het kleuren, welke aan bod zijn gekomen, hebben we voor je  samengevat in een flyer welke gebruikt kan worden bij een observatie / kleurles.

Welke vraag/vragen zijn nog niet beantwoord?

Voor meer informatie en aanvragen van consulten:

Paramedisch Verpleegkundig Onderwijsteam Cedin

www.paramedischteam.nl
Contact: 0880 - 200 300 

E-mail: [e-mail]

Bedankt voor de deelname

Paramedisch Verpleegkundig Onderwijsadviesteam

Vond je de voorlichting van meerwaarde?

😒🙁😐🙂😃

Mocht je tips hebben,
dan lezen wij deze graag terug!