1.5 Nederland op reis

Aarde in beweging
Welkom!
Lees P5
1 / 37
volgende
Slide 1: Tekstslide
AardrijkskundeMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 1

In deze les zitten 37 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 4 videos.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

Aarde in beweging
Welkom!
Lees P5

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat doen we vandaag?
  • Introductie 
  • Leerdoelen 
  • Uitleg leerdoelen 
  • Afsluiting van de les

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Leerdoelen
Als je klaar bent met deze paragraaf:
  • Weet je dat in de ondergrond bewijs ligt dat Nederland ooit ergens anders heeft gelegen.
  • Begrijp je het verschil tussen de relatieve en de absolute ouderdom van een laag in de ondergrond.
  • Kun je op een wereldkaart aanwijzen welke reis Nederland over de aardbol heeft afgelegd..

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Hoe kan het dat het stukje aardkorst waar Nederland op ligt een hele wereld-reis achter de rug heeft?

Slide 4 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Geologie vs. Geografie

Slide 5 - Woordweb

Wat is volgens leerlingen het verschil tussen geologie en geografie? 
Geologie:

Wetenschap die zich bezig houdt met het ontstaan van de aarde, de samenstelling van de aarde en de evolutie van het leven.
Geografie:

Wetenschap die zich bezig houdt met het aardoppervlak en alles wat zich op aarde afspeelt. De relatie tussen de aarde en de mens.

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 7 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Bron 29, blz 45
Geologische tijdschaal is een soort kalender van het ontstaan van de aarde

De tijd is opgedeeld in tijdvakken (denk aan Geschiedenis)

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Bron 28, blz 20
Elk tijdvak heeft een eigen klimaat (warm of koud) en eigen diersoorten. Denk aan de dinosauriërs!

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Geologische tijdschaal, wat is belangrijk?
  • Ongeveer 14 miljard jaar geleden heelal ontstaan: Big Bang of Oerknal
  • Aarde is ongeveer 5 miljard jaar geleden ontstaan
  • Krijt: tijd van de dinosauriërs 
  • Wij leven nu in het Holoceen
  • Elk tijdvak heeft een eigen klimaat en diersoorten

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Opdrachten maken
Opdracht: 
Maak opdracht 1,2,3 en 4

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Aarde in beweging
Welkom!
Lees P1.5

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat doen we vandaag?
  • Introductie 
  • Leerdoelen 
  • Uitleg leerdoelen 
  • Afsluiting van de les

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Leerdoelen
Als je klaar bent met deze paragraaf:
  • Weet je dat in de ondergrond bewijs ligt dat Nederland ooit ergens anders heeft gelegen.
  • Begrijp je het verschil tussen de relatieve en de absolute ouderdom van een laag in de ondergrond.
  • Kun je op een wereldkaart aanwijzen welke reis Nederland over de aardbol heeft afgelegd..

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Tijd
Relatieve ouderdom: De volgorde waarin bepaalde gesteenten of fossielen zijn ontstaan. 

Absolute ouderdom: De ouderdom gemeten in jaren.

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hoe meten we tijd?
De aardkorst bestaat uit verschillende lagen gesteente. 

Door combinaties van fossielen die we vinden in sommige lagen, kunnen we zeggen uit welke periode die komen. 

De ene laag kan dan ouder zijn dan de andere laag.
Étretat, Frankrijk

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hoe meten we tijd?
Hoeveel jaarringen heeft een boom? De dikte van de jaarringen zegt iets over het klimaat: droog/nat, warm/koud.

Dit kan ook met oud hout.

Als je dit vergelijkt met andere bomen/jaarringen, weet je ongeveer hoe oud iets is.

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hoe meten we tijd?
In alle gesteente komen radioactieve elementen voor. Die zenden een bepaalde hoeveelheid straling uit, die steeds minder wordt doordat de radioactieve elementen worden afgebroken/langzaam verdwijnen.

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Dus, hoe meten we tijd?

  1. Fossielen -> relatief
  2. Lagen gesteente (bijv. steenkool/steenzout)-> relatief
  3. Radio actieve elementen -> absoluut
Aantekening

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Bron 28, blz 20
Geologische tijdschaal is een soort kalender van het ontstaan van de aarde

De tijd is opgedeeld in tijdvakken (denk aan Geschiedenis)

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hoe weten we dit?
1. Steenkool (carboon)
Toen Nederland een tropisch moeras was:
1. planten in moerassen gingen dood  
2. luchtdicht afgesloten (geen zuurstof)  
3. niet vergaan 
4. dikke pakketten samengedrukt tot steenkool

Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Steenkool

Slide 27 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 28 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 29 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hoe weten we dit?
2. Steenzout (perm)
Toen Nederland een woestijn was:
1. binnenzee
2. droog warm klimaat -> water verdampt 
3. dik pakket zout blijft achter 
4. nieuw zand en klei bovenop  
5. zit nu in de ondergrond

Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 31 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Fijn dat zout!?
Zeker! 
  •  Ons woord salaris is afgeleid van het Latijnse woord salarium, dat zoutrantsoen betekent!
  • De totale Nederlandse zoutproductie bedraagt nu zo'n vier tot vijf miljoen ton per jaar. Nederland is daarmee de grootste zoutproducent van Europa en een van de grootste van de wereld.

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 33 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 34 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 35 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 36 - Video

Deze slide heeft geen instructies

opdracht
Maken alle opdrachten van deze paragraaf 1.5
klaar?
Leer de begrippen.

Slide 37 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies