H3.3 Rekenen aan reacties

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

H3 chemische reacties

3.3 rekenen aan reacties

Planning

• Wet van behoud van massa
• Rekenen aan reacties 
• verhouding afleiden

Leerdoelen

• Ik kan de massaverhouding bepalen met behulp van een kloppende reactievergelijking
  
• Ik kan berekeningen aan reacties uitvoeren met behulp van verhoudingstabellen

3.3 rekenen aan reacties

Belangrijk:

Een chemische reactie voldoet altijd aan:

De wet van behoud van massa

Wet van behoud van massa:

De massa voor de pijl, moet hetzelfde zijn als de massa achter de pijl.

Wet van behoud van massa, heet ook:

wet van Lavoisier

3.3 rekenen aan reacties

Recept voor 40 koekjes:

Vragen:

1. Hoeveel gram suiker heb ik nodig voor 100 koekjes?
   
2. Hoeveel koekjes kan ik maken met 500 gram bloem?

voorbeeld kruistabel

stap 1) stoffen opschrijven

Stap 2) 4 vakjes maken

stap 3) verhouding en waarde invullen

stap 4) berekenen

3.3 rekenen aan reacties

Recept voor 40 koekjes:

Vragen:

1. Hoeveel gram suiker heb ik nodig voor 100 koekjes? 
   
2. Hoeveel koekjes kan ik maken met 500 gram bloem?
   

1. 375 gram

2. 66,67 koekje

3.3 rekenen aan reacties

Verbranding van glucose:

glucose + zuurstof  -> koolstofdioxide + water

C₆H₁₂O₆ + 6 O₂      -> 6 CO₂ + 6 H₂O

Met 180 gram glucose en 192 gram zuurstof krijg ik 108 gram water, hoeveel gram koolstofdioxide krijg ik dan?

Wet van behoud van massa:

De massa voor de pijl, moet hetzelfde zijn als de massa achter de pijl.

3.3 rekenen aan reacties

Verbranding van glucose:

glucose + zuurstof  -> koolstofdioxide + water

C₆H₁₂O₆ + 6 O₂      -> 6 CO₂ + 6 H₂O

Met 180 gram glucose en 192 gram zuurstof krijg ik 108 gram water, hoeveel gram koolstofdioxide krijg ik dan?

264 gram

3.3 rekenen aan reacties

C6H12O6 +   6 O2 ->   6  CO2 +   6  H2O

180                  192           264         108

Vragen:

1. Als ik 90 g C6H12O6 heb, hoeveel gram H2O ontstaat er?
2. Als ik 100 gram O2 heb, hoeveel gram CO2 ontstaat er?
3. Als ik 100 gram H2O krijg, hoeveel gram O2 had ik dan?

3.3 rekenen aan reacties

C6H12O6 +   6 O2 ->   6  CO2 +   6  H2O

180                  192           264         108

Vragen:

1. Als ik 90 g C6H12O6 heb, hoeveel gram H2O ontstaat er?
2. Als ik 100 gram O2 heb, hoeveel gram CO2 ontstaat er?
3. Als ik 100 gram H2O krijg, hoeveel gram O2 had ik dan?

1. 54 gram

2. 137,5 gram

3. 177,78 gram

verhouding opstellen

stap 1) reactie opschrijven

Stap 2) massa's onder de stoffen schrijven

Stap 3) massa voor = massa na 

Daarna kan je een kruistabel maken

Volg stappenplan kruistabel

Opstellen reactieverhoudingen

voor het bakken van een cake heb je de volgende verhoudingen:

240g suiker, 240g boter, 280g meel en 4 grote eieren (12g per stuk)

A) stel het reactieschema op

B) Bereken hoeveel cake er ontstaat (reactieverhouding)

C) hoeveel cake ontstaat er met 300g suiker? (kruistabel)

uitwerking

A) suiker + boter + meel + ei       -> cake

B) 240      + 240    + 280    + 16x4 -> 808 (massa voor = massa na)

C)                                         

​240​​(300⋅808)​​=1010g