Begeleiden in de groep lesweek 7

• Pedagogisch werk
• MBO
• Studiejaar 1

Hoe is de sfeer in de groep? Is deze positief: ondersteunend, warm, rustig, vrolijk, enthousiast,
taakgericht, tolerant?
Of juist negatief: onverschillig, vijandig, onrustig, afwerend, intolerant, niet
taakgericht?

 In deze les krijg je meer zicht op groepsdynamica en rollen in je groep. Plus handvatten om invloed uit te oefenen op het vormen van een positieve groep.

Groepsdynamica wat was dat ook al weer? 

Terugblik

Wat roept deze foto bij je op? Vul op de volgende dia het woordweb...

Wat roept het op?

Inhoud; Groepsrollen en groepsfases!

• Definitie Groepsdynamica
• Welke fases onderscheiden we in de groepsvorming?
  
• Hoe maak je als groepskracht een hechte groep? 
• Wie hebben allemaal een rol? Jullie gebruiken jullie eigen ervaringen en gaan op internet op zoek naar informatie over rollen in de klas? 

Wat wordt er bedoeld met ‘groepsdynamica’?

Definitie van groepsdynamica

Groepsdynamica in de klas is te omschrijven als de processen tussen kinderen in een groep. Het gaat over het groepsproces, het gedrag en de verschillende rollen van de kinderen en de invloed die kinderen in een groep op elkaar hebben. 

Fasen van groepsvorming

Groepsvorming verloopt in fases

Een groepsproces waarop géén bewuste invloed door een leraar wordt uitgeoefend, doorloopt een aantal fases. Dit patroon start grofweg elke keer opnieuw na een langere vakantie, zoals de zomervakantie en de kerstvakantie. De volgende fases volgen elkaar op:

Forming In deze fase komt de klas voor het eerst (weer) bij elkaar – ‘Wat is mijn relatie tot de rest van mijn klasgenoten?’

Storming Posities in de klas worden ingenomen. Tumultueuze fase.

Norming Normen worden bepaald – ‘Hoe gaan we met elkaar om?’

Performing Bij een positieve groepsvorming zijn de leerlingen in deze fase productief. Mogelijk wordt deze fase niet bereikt wanneer de groep niet (goed) is begeleid. In dat geval stokt het proces.

Reforming (evaluatie) Fase waarin duidelijk wordt dat het einde van de groepssamenstelling nadert.

In welke fase van het groepsproces bevinden de volgende groep zich?

Een groep kinderen is bij elkaar voor de laatste bijeenkomst van een sociale vaardigheidstraining.

Een groepje kinderen is erg zenuwachtig en begint vandaag met de eerste zwemles

Een groepje kinderen maakt ruzie met elkaar bij het vormen van groepjes voor het uitvoeren van een opdracht.

Hoe kun je de groepssfeer positief beïnvloeden?

Als leraar stuur je het groepsproces door op het volgende te letten:

• Wees je bewust van de genoemde fases in groepsvorming.
  
• Wees je bewust van jouw rol. Een leraar is onderdeel van de groep en heeft hierin de leidersrol.
  
• Speel constant in op wat je ziet.
  
• Benader je groep positief.

Wie hebben allemaal een rol?

Ieder heeft op school zijn eigen rol om het groepsproces op een positieve manier te laten verlopen. Allereerst begint dat bij het goede voorbeeld van de schoolleiding haar leraren zelf. Heerst er onder de medewerkers een veilige sfeer? 

Ook de leerlingen vervullen een  rol. Zijn er verschillende rollen aanwezig in de groep dan is dat een signaal dat het een positieve of negatieve groep betreft.  

Opdracht 

Welke rollen zitten vast in jouw groep?

Hoe is de sfeer in de groep? 

Deze periode gaan jullie zelf op zoek naar informatie over leer- en gedragsproblemen.

Het hoorcollege bestaat uit kennisoverdracht door de docent.

Vervolgens gaan jullie in het werkcollege in tweetallen op zoek naar aanvullende informatie en gaan jullie deze informatie verwerken in een naslagwerk waar je ook in de toekomst gebruik van kunt maken.