Paragraaf 1.3

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Introductie

Periode 2: hoofdstuk 1 landschappen

Paragraaf 1.3

Planning:

Nakijken 1.2 huiswerk

herhaling met lessonup

Theorie

Check vragen

Lesdoelen:

Aan het eind van de les kun je de drie 'lopen' van de rivier herkennen in het landschap en de onstaanswijze in eigen woorden beschrijven.

Aan het eind van de les kun je in eigen woorden het proces van erosie omschrijven en dit koppelen aan de vorm van een gebergte.

Aan het eind van de les kun je het proces van sedimentatie in je eigen woorden uitleggen en hier gevolgen aan koppelen.

Op tafel:

Open je WB op hw 1.2

Boeken + snelhechter

Nakijken Huiswerk

• Nakijkboekje
• Zelfstandig
• Klaar? Lezen 1.3 in stilte

Hoe noem je hoogteverschillen in het landschap?

1. contrast
2. reliëf
3. Kenmerk
4. Ligging

Wat is laagland ?

1. Dat is land tussen 200 en 500 meter
2. Dat is land tussen 500 en 1500 meter
3. Dat is land tussen 1500 meter en hoger
4. Dat is land tussen 0 en 200 meter

Sleep de juiste foto's naar de juiste woorden

Laagland

Heuvelland

Middelgebergte

Hooggebergte

Hooggebergte

Heuvelland

Laagvlakte

De bovenloop

De bovenloop

Een rivier begint hoog in de bergen  --> de bovenloop

   

Rivier stroomt erg hard!

Weinig bochten in de rivier.

Bovenloop van de Rijn

De middenloop

Middenloop

Middenloop

Rivier krijgt steeds meer bochten (meanders).

Stroomt minder hard.

De benedenloop 

Benedenloop

Benedenloop

Bijna geen hoogteverschillen meer.
De rivier stroomt traag .

Maakt wijde bochten.

Wat voor verwering
zie je hier?

1. Biologische verwering
2. Chemische verwering
3. Fysische verwering

Verwering is...

1. het vervoeren van stenen en zand door een rivier
2. het kapot gaan van stenen door vorst, temperatuur verschillen en wortels van bomen
3. de druk van rotsen op een helling
4. het transport van grote keien in een gletsjer

Welke verwering?

1. Vorstverwering
2. Biologische verwering
3. Verwering door temperatuurverschil

Verweerd materiaal

de rivier brengt materiaal mee uit de bovenloop naar de midden/benedenloop. 

Dit materiaal wordt steeds kleiner hoe verder je gaat.

= erosie.

Rotsen, stenen, grind, zand, klei

 

Geef aan wat het verband is tussen de stroomsnelheid van een rivier en de grote van het verweringsmateriaal.
Doe dit in een hoe hoe zin.

Erosie

= het uitslijten/schuren van gesteente

Door het geschuur slijt ook het aardoppervlak.

Erosie ontstaat door 

• wind
• water 
• ijs

Voor erosie

Na erosie

erosie door ijs

erosie door water

erosie door wind

U-dal = erosie door ijs (gletsjer)

V-dal = erosie door water (rivier)

Dik pakket van ijs, 10tallen meters dik, beweegt langzaam (enkele meters per dag) door het dal. Dat komt door de zwaartekracht en het aan en afsmelten van ijs.

Sedimentatie

= Het neerleggen van verweringsmateriaal

Sedimentatie.

Sedimentatie

Hoe ontstaat nieuw land?

Hoe ontstaan bochtende rivieren?

Meanderen

Meanders

Delta

Deltamonding rivier

Rivieren brengen zand en klei naar zee.

In zee wordt steeds meer zand en klei neergelegd (=sedimentatie)

Het land breidt zich uit in zee 

Delta: riviervertakking, vol met sedimenten

Boven, midden en benedenloop

Opdracht: vul de tabel verder in met de woorden veel, weinig, hoog, laag, gemiddeld.

Tijd: 5 minuten. Klaar? Aan de slag met de opdrachten van paragraaf 1.3 in je werkboek.

Loop:	Stroomsnelheid	Erosie	Sedimentatie
Boven
Midden
Beneden

Boven, midden en benedenloop

Loop:	Stroomsnelheid	Erosie	Sedimentatie
Boven	Hoog	Veel	Weinig
Midden	Gemiddeld	Minder	Gemiddeld
Beneden	Laag	Weinig	Veel