4.4 De verspreiding van het christendom over Europa.

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

De Middeleeuwen

4.4 De verspreiding van het christendom over Europa

Tijd van monniken en ridders (500 - 1000)

In het wit zie je een helm, zoals ridders die droegen. Op de achtergrond zie je een deel van een klooster. Ridderschap en de christelijke kerk horen bij de Tijd van monniken en ridders.

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je uitleggen hoe het christendom zich verspreidde in Europa.

Hoe lang geleden ontstond het christendom? (ongeveer)

1. 1000 jaar geleden
2. 2000 jaar geleden
3. 3000 geleden
4. 1500 jaar geleden

Wat is de beste omschrijving van het begrip ‘geestelijken’?
Kies het juiste antwoord.

1. mensen die in God geloven
2. mensen die iedere week naar de kerk gaan
3. mensen die in dienst zijn van de kerk
4. mensen die voor andere mensen bidden

Verspreiding Christendom Romeinse Rijk

Verspreiding rond het jaar 75.

Verspreiding rond het jaar 200.

Verspreiding rond het jaar 300.

Verspreiding rond het jaar 400.

Christenen zijn slap!

• 410 na Chr. plundering Rome door Visigoten=> Romeinen gaven christenen de schuld, waren slap. 
• niet alle Romeinen vonden het goed dat iedereen christelijk moest zijn.

Augustinus

• Boek: De stad van God, 
• de plundering als zonde niet zo erg was. Het echte leven begon namelijk pas na de dood. 
• Alleen als je goed geleefd had en in Christus geloofde zou je volgens hem door God worden uitgekozen om naar de hemel te mogen. 

De kerkvaders

• leggen de kerkleer vast = belangrijkste ideeën en regels
• Augustinus is de belangrijkste kerkvader.

Bijbel

de leer van het christelijk geloof lag in het begin nog niet vast. De kerkvaders legden veel regels geleidelijk aan vast in hun boeken

Paleizen...

De Paus, de leider van de kerk, had in de Middeleeuwen enorm veel macht, soms zelfs meer dan een koning of keizer.

De Paus en andere hoge geestelijken, zoals bisschoppen, hadden veel grond en woonden in enorme paleizen, vol luxe.

Tussen 1309 en 1377 woonden de pausen niet in Rome, maar in de Franse stad Avignon. Dit was in die tijd hun paleis, het Palais des Papes.

hoge geestelijken

hoge geestelijken waren rijk. Zij leefden als edelen.

• bisschoppen en abten waren hoge geestelijken

...en kloosters

Lage geestelijken, zoals priesters, monniken, pastoors en nonnen,, woonden en leefden vaak veel eenvoudiger.

Monniken (man in een klooster) en nonnen (vrouw in een klooster)

• Monniken en nonnen leefden vrijwillig in kloosters. Ze legden een gelofte af van armoede, kuisheid en gehoorzaamheid aan de abt/abdis. 

Monniken (man in een klooster) en nonnen (vrouw in een klooster)

• Ze bidden en werken daar de hele dag. Ze gaven onderdak aan reizigers, hielpen zieken, overschrijven van boeken, onderwijs geven. 

Monniken (man in een klooster) en nonnen (vrouw in een klooster)

• Het maken van boeken was duur: kostte veel tijd om te schrijven en versieren, perkament was duur=> zo weten we wel van de cultuur uit de Middeleeuwen.
• monnikenwerk

1. Monniken en nonnen leefden in kloosters.
2. de bisschop was het hoofd van het klooster.
3. De abt zorgde voor een strakke dagindeling van afwisselen bidden en werken.

1. alle antwoorden zijn juist
2. 1 is juist, 2 en 3 onjuist
3. alle antwoorden zijn onjuist
4. alleen 2 is onjuist

Je ziet in deze slide de oorsprong van de namen voor Duitsland in de Engelse en Franse taal. De Engelsen spreken van Germany, afkomstig van het woord Germanen. De Fransen spreken van Alemagne, afkomstig van de stam van de Allemannen.

Clovis

• Clovis was de stichter van het Frankische Rijk
  
  
• Hij werd de eerste koning van het rijk, Clovis I
  
  
• Zijn Rijk omvatte bijna heel Gallië

De Franken

Clovis was de eerste koning in de middeleeuwen die zich liet bekeren tot het Christendom (onder leiding van de paus van Rome).

Hij dreigde een veldslag tegen de Allemannen te verliezen. Hij had de God Wodan gesmeekt hem te helpen maar dat leverde niets op.

Zijn vrouw Clothilde was Christelijk, en daarom besloot hij zich toen maar tot de God van zijn vrouw te wenden. Clovis en de Franken wonnen de strijd en Clovis werd Christelijk.

Onder Clovis worden de Franken gekerstend

Willibrord was een Engelse missionaris die probeerden de Friezen tot het Christendom te bekeren. De Friezen zaten daar niet op te wachten.

.

Bonifatius was ook een Engelse missionaris die probeerde de Friezen te bekeren. Dit lukte niet: in 754 werd hij door Friezen in Dokkum vermoord.

Heel Europa christelijk

De kerstening van de Germanen ging nog niet zo makkelijk

Pas toen Karel de Grote met een leger de Germanen onderwierp accepteerden de stammen het Christendom

De Germanen werden heidenen genoemd omdat ze nog niet in de christelijke god geloofden

De bekering tot het christendom wordt ook wel kerstening genoemd

• Karel de Grote versloeg de laatste nog niet bekeerde Saksische hertog Widukind, en dwong daarna de Saksen met geweld christenen te worden. Karel de Grote heeft zelfs 3.000 Saksen vermoord omdat ze niet snel genoeg christelijk wilden worden en christenen aanvielen. 
• Rond 1000 na chr. was West- Europa gekerstend. 
• Heidense gebruiken bleven bestaan, werd 'bijgeloof' genoemd. 

Rond het jaar 1000 bijna heel West- Europa Christelijk

Nu doen

nakijken de opdrachten bij 4.4

Wat was het voordeel voor Clovis om zich te bekeren tot het christendom

1. Hij kreeg meer gebied hierdoor
2. Hij kreeg steun van de christenen in het gebied
3. hij kon daardoor makkelijk wetten doorvoeren
4. hij voerde op deze manier sneller oorlog

wat bedoelen we met het woord kerstenen?

Wie werd in 754 vermoord bij Dokkum?

1. Willibrord
2. Liudger
3. Bonifatius
4. Karel de Grote