les 1: theorie ophalen + personages/perspectief

Welkom

Ga zitten. Pak pen, papier en een markeerstift. 
           Nederlands havo 4
1 / 20
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

In deze les zitten 20 slides, met tekstslides.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Welkom

Ga zitten. Pak pen, papier en een markeerstift. 
           Nederlands havo 4

Slide 1 - Tekstslide

Verhaalanalyse
  • Ik ken mijn beginsituatie.
  • Ik kan een aantal termen benoemen die gebruikt worden om een verhaal te analyseren
  • Ik ken de rollen van personages, de elementen van de structuur en de verschillende perspectieven en kan ze herkennen binnen een verhaal. 


  • .

Slide 2 - Tekstslide

Opdracht
Denk terug aan Dagen van gras, verhalen of boeken die je voorgaande jaren (voor school) hebt gelezen. Waaruit bestaan ze? Wat maakt een verhaal compleet of verschillend van een ander verhaal? Welke technieken past een schrijver toe?

Noteer welke termen jij nog kent + evt de definitie
timer
3:00

Slide 3 - Tekstslide

Opdracht
Vergelijk je antwoorden met je buurman/buurvrouw: welke antwoorden zijn hetzelfde of juist verschillend?
timer
5:00

Slide 4 - Tekstslide

Verhaalanalyse
  • Personages - perspectief
  • Structuur
  • Spanning
  • Setting en ruimte
  • Tijd
  • Thema's en motieven
  • Stijl

Slide 5 - Tekstslide

Personages
  • Hoofdpersoon: om wie het verhaal draait, heeft een doel
  • Bijvoorbeeld: moordenaar vinden (detective), zichzelf leren kennen (psychologische roman)
  • Bijpersoon: vervult een rol: helpt (helper), werkt tegen (tegenstander) of is neutraal (afzijdige)

Slide 6 - Tekstslide

Personages
  • Type: dit personage verandert niet en heeft enkele duidelijke karaktertrekken. Types leer je oppervlakkig kennen en vooral het uiterlijk wordt beschreven.
  • Karikatuur: als het type overdreven wordt.

Slide 7 - Tekstslide

Personages
  • Karakter: heeft verschillende ideeën en eigenschappen, reageert telkens ander of anders dan verwacht en verandert in de loop van het verhaal. Van een karakter kom je veel over zijn gevoelens en gedachten te weten. Hij maakt een ontwikkeling door.

Slide 8 - Tekstslide

Conflictmodel
  • evenwicht: stabiele situatie
  • motorisch moment: conflict ontstaat
  •  ontwikkeling: hoofdpersoon leert
  • oplossing/voorlopig nieuw evenwicht

Slide 9 - Tekstslide

Perspectief
  • Het gezichtspunt van waaruit je het verhaal meemaakt
  • ik-perspectief
  • personaal perspectief
  • alwetende verteller/auctoriaal perspectief

Slide 10 - Tekstslide

Ik-perspectief
  • Vanuit een ik-personage dat meedoet in het verhaal
  • Gekleurd door de gedachten, gevoelens, opvattingen, ervaringen van die persoon
  • Subjectief: niet betrouwbaar
  • Belevende ik: op dat moment
  • Vertellende ik: achteraf

Slide 11 - Tekstslide

Personaal perspectief
  • Hij/zij-personage dat meedoet in het verhaal
  • Gekleurd door de gedachten, gevoelens, opvattingen, ervaringen van die persoon
  • Subjectief: niet betrouwbaar

Slide 12 - Tekstslide

Auctoriaal perspectief
  • De verteller staat buiten het verhaal
  • Geeft er soms wel commentaar op
  • Hij weet van alle personages wat ze waarnemen, denken, voelen.
  • Objectief perspectief

Slide 13 - Tekstslide

Schrijf mee: vragen/opmerkingen etc.

Slide 14 - Tekstslide

Opdracht
Bespreek met elkaar het verhaal De scheiding: welke vragen riep het op, welke kun je invullen? Waar gaat het over? Etc. 
timer
10:00

Slide 15 - Tekstslide

Open plekken
  • Wie is ik?
  • Wie is de hij?
  • Waarom gedraagt hij zich vreemd?
  • ...
  • ...

Slide 16 - Tekstslide

Open plekken
  • Waarom ligt ie onder het bureau? hondje: onder het bureau liggen, achterin de auto, stank, plassen en poepen, in het bos, eten uit blik, drinken uit wc etc. etc.
  • Wat verandert er voor de ik? eerst heen en weer, woont nu in flat (traplopen), mist de kinderen, is met de man mee, man heeft nieuwe contacten, vriendin die hem blij maakt met water en fijn wandelen

  • Hoe heeft een scheiding invloed op een hond? vreemde geuren, vreemde mensen, moet wennen. Heeft meer invloed dan je denkt

  • ik-perspectief

Slide 17 - Tekstslide

Personages/perspectief
  • Ik-perspectief vanuit de hond
  • Hoofdpersoon: de hond
  • Bijpersonen: de kinderen, de man en de vrouw, de minnaar 
  • Conflict: de scheiding, uiteindelijk nieuw evenwicht

Slide 18 - Tekstslide

Evaluatie
Wat was voor jou nieuw? Is er meer of minder blijven hangen dan je verwachtte?

Slide 19 - Tekstslide

Huiswerk
Leer de paragrafen van literatuurgeschiedenis

Slide 20 - Tekstslide