Keuzedeel LVB-MVG les 6 Wet- en regelgeving

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 3

Keuzedeel LVB-MVG 

Les 6: Wet- en regelgeving

Opbouw keuzedeel

Zes online bijeenkomsten 

1. Herkennen en erkennen
2. Moeilijk verstaanbaar gedrag
3. Psychiatrische kenmerken en verslaving
4. Competenties en verklaringsmodellen/interventies
5. Sociaal netwerk
6. Wet- en regelgeving + uitleg examen

Inhoud

Eigen regie

Beschermingsmaatregelen

Agressie

Wetgeving

CIZ

Eigen regie

Eigen regie gaat om het zelf beslissen over je leven en zorg en ondersteuning daarbij. 

Centraal staat: wat wil ik? 

Eigen regie is: het vermogen om je eigen leven en noodzakelijke ondersteuning te regelen en het praktische vermogen om jezelf te redden in lichamelijk, sociaal en psychisch opzicht.

Handelingsbekwaam

Wanneer iemand 18 jaar of ouder is, is hij meerderjarig. Volgens de wet is hij dan ook handelingsbekwaam. 

Dat betekent dat hij zelfstandig rechtshandelingen mag verrichten en daar ook verantwoordelijk voor is. 

Hij mag dingen kopen, een contract afsluiten, geld lenen, trouwen, scheiden, etc.

Soms kunnen meerderjarige mensen hun eigen belangen niet goed behartigen. 

Ze overzien de gevolgen van hun beslissingen niet en kunnen daardoor niet altijd de juiste beslissingen nemen. 

Dat kan gelden voor bijvoorbeeld mensen met een verstandelijke beperking, mensen met psychiatrische problematiek, mensen met een verslavingsproblematiek en mensen met dementie.

Wat betekent 'wilsbekwaam'?

Wilsbekwaam

Wilsbekwaam is een term wat veel wordt gebruikt in de gezondheidszorg. 

Iemand kan een bewuste doordachte beslissing nemen en de gevolgen daarvan overzien. 

Op het moment dat hij een besluit neemt, is iemand in staat zijn eigen wil te bepalen en kan hij deze duidelijk te uiten in woord of geschrift.

www.kennispleingehandicaptensector.nl

Verschil wilsonbekwaam en handelingsonbekwaam 

Wilsonbekwaamheid wordt op enkele plaatsen in de wet omschreven als ‘niet in staat zijn tot een redelijke waardering van zijn belangen ter zake’. 

Dit ‘ter zake’ duidt er op dat het gaat om een bepaalde aangelegenheid of situatie. Iemand kan ten aanzien van zijn medicatie wilsonbekwaam zijn en ten aanzien van het omgaan met geld wilsbekwaam. 

Handelingsonbekwaamheid wil zeggen dat iemand iets niet mag, terwijl wilsonbekwaamheid inhoudt dat iemand iets niet kan, de gevolgen ervan niet overziet, het niet snapt.

Welke beschermingsmaatregelingen ken je?

Beschermingsmaatregelingen

1.  Bewindvoering

2. Mentorschap

3. Curator

1. Bewindvoering

Deze maatregel richt zich op geld en goederen.

 

De kantonrechter benoemd een bewindvoerder die ervoor zorgt dat alle financiële zaken geregeld worden.

De bewindvoerder regelt zoveel mogelijk samen met de cliënt.

De cliënt blijft handelingsbekwaam, hij mag dus ook zelf nog beslissingen nemen.

2. Mentorschap

Deze maatregel wordt uitgesproken wanneer iemand door een verstandelijke of lichamelijke beperking niet (meer) in staat is om goede beslissingen te nemen over de persoonlijke verzorging. Denk aan beslissingen op het gebied van verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding.

De mentor wordt de wettelijke vertegenwoordiger van de cliënt en mag behandeldossiers van de cliënt inzien.

De cliënt blijft handelingsbekwaam. De mentor neemt zoveel mogelijk samen beslissingen. Wanneer de cliënt wilsbekwaam is, dan kan de mentor toestemming geven om zelf op te treden als deze hiertoe in staat is. Als dit niet lukt, dan beslist de mentor.

3. Curatele

‘’Een meerderjarige kan door de kantonrechter onder curatele worden gesteld, wanneer hij tijdelijk of duurzaam zijn belangen niet behoorlijk waarneemt of zijn veiligheid of die van anderen in gevaar brengt, als gevolg van zijn lichamelijke of geestelijke toestand, dan wel gewoonte van drank- of drugsmisbruik, en een voldoende behartiging van die belangen niet met een meer passende en minder verstrekkende voorziening kan worden bewerkstelligd’’.

De onder curatele gestelde (curandus), verliest zijn handelingsbekwaamheid. Hij mag geen rechtshandelingen verrichten. Dit is een zware maatregel die tegenwoordig niet meer snel wordt uitgesproken.

Bewindvoering

Mentor

Curator

Deze maatregel richt zich op geld en goederen

Een manier om iemand te beschermen die niet goed kan beslissen over zijn verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding

Een manier om iemand te beschermen die niet goed voor zijn geldzaken, bezit en persoonlijke zaken kan zorgen.

Wanneer treedt de Wet zorg en dwang (Wzd) in werking?

1. 1 januari 2020
2. 1 juli 2020
3. 1 januari 2021

Onvrijwillige zorg is volgens de wet..

1. Zorg die door de arts wordt opgelegd
2. Zorg die door de vertegenwoordiger of familie wordt opgelegd
3. Zorg waartegen de cliënt (of vertegenwoordiger) zich verzet

Verzet is het belangrijkste element uit de Wet zorg en dwang om te bepalen of iets onvrijwillige zorg is; dit is zorg waartegen een cliënt met dementie of met een verstandelijke beperking (of de vertegenwoordiger) zich verzet.

Verzet van een cliënt kan verbaal of non-verbaal worden geuit. Dit betekent dat de zorgverlener de cliënt goed moet kennen om te kunnen zien of een cliënt iets wel of niet wil.

Een cliënt is heel erg vergeetachtig, maar niemand heeft vastgesteld dat er sprake is van een psychogeriatrische aandoening. Is de Wet zorg en dwang dan van toepassing?

1. Ja
2. Nee

Als er geen psychogeriatrische aandoening (zoals dementie) is vastgesteld mogen er geen maatregelen genomen worden die de cliënt niet wil.

 

De Wet zorg en dwang is alleen van toepassing op cliënten met een gediagnosticeerde psychogeriatrische aandoening (zoals dementie) of een verstandelijke beperking. 

Dit kan zijn vastgesteld door een ter zake deskundige arts of door het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ), dat een indicatiebesluit heeft genomen voor cliënten die aanspraak kunnen maken op zorg die valt onder de Wet langdurende zorg.

Wanneer mag je volgens de Wet zorg en dwang onvrijwillige zorg toepassen?

1. Als er 'ernstig nadeel' dreigt
2. Als de cliënt psychogeriatrische aandoening (zoals dementie) heeft of een verstandelijke beperking
3. Als er geen andere oplossing is om 'ernstig nadeel' te bestrijden
4. Alle drie zijn een voorwaarde

Onder ‘ernstig nadeel’ wordt het volgende verstaan:

 

- De cliënt brengt zichzelf of anderen in levensgevaar.

- De cliënt brengt ernstig lichamelijk letsel toe.

- De cliënt brengt ernstige psychische, materiële, immateriële of financiële schade toe.

- Verwaarlozing of ‘maatschappelijk teloorgang van de cliënt of andere.

- De veiligheid van de cliënt wordt bedreigd.

- De cliënt roept met hinderlijk gedrag agressie van anderen op.

- De algemene veiligheid van personen of goederen is in gevaar.

Wanneer moet, bij een wilsonbekwame ter zake cliënt, altijd het stappenplan worden doorlopen, ook als de cliëntvertegenwoordiger van een wilsonbekwame cliënt het eens is met de zorg?

1. Toedienen van gedragsmedicatie buiten de richtlijn, beperking van bewegingsvrijheid en insluiting
2. Toedienen van gedragsmedicatie buiten de richtlijn, insluiting en onderzoek van woning op drank, drugs, gevaarlijke voorwerpen
3. Onderzoek aan kleding of lichaam, onderzoek van woning op drank, drugs, gevaarlijke voorwerpen en beperking van vrijheid het eigen leven in te richten

Het ‘toedienen van gedragsmedicatie buiten de richtlijn’ betekent het toedienen van gedragsmedicatie zonder passende indicatie, effectevaluatie en tijdsduur inzet. 

In de wet wordt hierbij verwezen naar de Richtlijn Probleemgedrag bij mensen met dementie (Verenso, 2018).

   

Deze drie vormen van zorg worden zó ingrijpend gevonden, dat instemming van de cliëntvertegenwoordiger, bij een wilsonbekwame cliënt, niet voldoende is. Ook als de cliënt of zijn vertegenwoordiger instemt met deze maatregelen, moet toch het stappenplan worden gevolgd.

Bron

https://www.zorgvoorbeter.nl/zorg-en-dwang/test-vrijheidsbeperking 

Afsluiting

Jullie kunnen aan de slag met de verwerkingsopdrachten van deze bijeenkomst. Succes!