Sex ding

• Nederlands
• Mediawijs
• +1
• Middelbare school
• MBO
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 3-6
• Studiejaar 1-4

Introductie

Vita is een mooie meid van zestien en voor niemand bang. Als haar hartsvriendin Shaira in een ruzie een pikante foto van Vita op Instagram zet, doet Vita alsof haar dat niet deert. Maar de gevolgen zijn groter dan de zelfbewuste stoere Vita aankan. Zal het haar lukken om overeind te blijven, als ze door iedereen wordt buitengesloten en veracht? De inspiratie voor deze film vond de filmmaker in een verhaal van een klasgenootje van haar veertienjarige dochter, van wie een foto in ondergoed op de sociale media rondging. Het zijn voorbeelden waarbij jongeren aan de digitale schandpaal worden genageld. De film vertelt dat vanuit het perspectief van het slachtoffer. In deze les komen de verhaalstructuur en filmische elementen uit deze korte televisiefilm (uit de reeks Duivelse Dillema's van Human) aan bod. Ook leert de leerling benoemen wat het van de keuzes van de maker vindt.

Instructies

Leerdoelen

• De leerling kan een mening vormen over de inhoud van de film;
• De leerling kan benoemen welk doel de filmmaker voor ogen had met deze film;
• De leerling kan reflecteren of de filmmaker in haar doel is geslaagd;
• De leerling kan de verhaalstructuur van de film benoemen;
• De leerling kan enkele bewuste keuzes van de filmmaker in gebruik van thema en muziek, benoemen.
• De leerling kan benoemen welk effect de keuzes van de filmmaker hebben op de eigen beleving.

Werkwijze

• Je bekijkt de film Sex ding (2017, Simone van Dusseldorp) in zijn geheel (38 minuten). Je kunt de leerlingen een actievere kijkhouding meegeven door het vragen van een voorspelling aan de hand van de poster.
  

Na de film bespreken we in eerste instantie de ervaring van de leerling en het doel van de maker. Vervolgens gaan we in op de manier waarop de film is gemaakt. We bespreken dan:

• Het narratief. In film worden verhalen, ideeën, ervaringen en gevoelens verbeeld door middel van verhaalmiddelen (wie, wat, waar), verhaalstructuren (begin, midden, eind) en verhaaltechnieken (tijdverloop, flashbacks, tegenstellingen.
• De filmische vormgeving. Film krijgt vorm door gebruik te maken van camerawerk (cinematografie), art direction (mise-en-scene), spel/framing, montage en geluid.
• De context. Film wordt bekeken en gecreëerd in contexten: geschiedenis, cultuur en maatschappij, economie. Ook de toeschouwer, het publiek, geeft betekenis aan film.

Voor achtergrondinformatie over sex shaming op social media maakte HUMAN een pagina bij Sex Ding https://www.human.nl/duivelse-dilemmas/2017/sex-ding.html

Ook ontwikkelde de Respect Foundation een lessenserie: ik ben van mij!
https://www.lessonup.com/app/channel/respect-education/series/d5968572dc14bf93530b268c

Benodigdheden
Je kunt de notities (verantwoording van de vragen en antwoorden) bij deze les uitprinten. Notities die tijdens de les worden aangezet, zijn zichtbaar voor de leerlingen.

NB: Deze les bevat een (of meerdere) slide(s) met (een deel/delen van) de film Sex ding (2017).

Regie: Simone van Dusseldorp / Productie: Talent United / Omroep: HUMAN.

Het is niet toegestaan om de film of delen daarvan buiten de context van de les te vervaardigen of te distribueren.

SEX DING

Regie: Simone van Dusseldorp / Productie: Talent United / Omroep: HUMAN.

Introductie

De synopsis van de film: Vita is een mooie meid van zestien en voor niemand bang. Als haar hartsvriendin Shaira in een ruzie een pikante foto van Vita op Instagram zet, doet Vita alsof haar dat niet deert. Maar de gevolgen zijn groter dan de zelfbewuste stoere Vita aankan. Zal het haar lukken om overeind te blijven, als ze door iedereen wordt buitengesloten en veracht?

In deze les ...

...leren we welk doel de regisseur heeft met de film;

...onderzoeken we welke keuzes de regisseur heeft genomen bij het maken van de film;

...ontdekken we welk effect deze keuzes hebben op de kijker.

Lesdoelen:

1. Welk doel heeft de regisseur met de film? In de les onderzoeken we samen met de leerlingen welk doel regisseur Simone van Dusseldorp heeft met deze film. Slaagt de regisseur in haar doel?
2. Welke keuzes maakte de regisseur? In de les onderzoeken we samen met de leerlingen welke keuzes een regisseur neemt bij het maken van een film. Welk effect beogen en hebben deze keuzes op de kijker? We richten ons daarbij eerst op de verhaalstructuur en de hoofdpersoon, Vita. Vervolgens ga je in op de filmische vormgeving zoals kadrering en muziek.

►

Je gaat kijken naar een jeugddrama (38 min.) over de gevolgen van sexting

Instructie voorafgaand aan het kijken
Je kunt een actieve kijkhouding stimuleren door te vragen waar zij denken dat de film over zal gaan, gelet op de poster en titel. Kunnen ze verhaalverloop, eventuele personages voorspellen?

Indien je het nodig vindt, kun je voorkennis activeren over sexting.  Let op: het onderwerp van de film vereist een veilige omgeving.

Bekijk de volledige film via Schooltv: https://schooltv.nl/video/film-in-de-klas-sex-ding/.

Wat vond je van de film?

Filmervaring

Er is geen goed of fout, laat de leerlingen steeds iets gedetailleerder benoemen wat ze van de film vonden, of welk gevoel de film hen gaf. Wat dan precies? Waarom? 

Context

Dit is ook het opstapje voor een gesprek in de klas over sexting. Kennen de leerlingen soortgelijke verhalen, wat vonden ze van de daden van de personages in de film, en is het een fenomeen waar ze zich zelf ook zorgen over maken?

Wat voor soort film is Sex ding?

Filmgenre: fictie

Sex ding vertelt een verzonnen (fictief) verhaal. Vita bestaat niet echt, maar is verzonnen. Maar in het verzinnen is de maker heel dicht bij de realiteit gebleven (anders dan bijvoorbeeld een Marvel superheldenfilm of romantische komedie). Veel filmscenario's zijn gebaseerd op nieuwsberichten of waargebeurde verhalen. Deze film is ook gebaseerd op een waargebeurd verhaal.

Vind je dat het doel van de regisseur is bereikt?

Context: doel van de filmmaker en effect op het publiek

De regisseur wilde met deze film de kijker overtuigen dat pubers beschermd moeten worden tegen de gevolgen van social media berichten.

• Vinden de leerlingen dat ook na het zien van deze film? Waarom wel/niet? Heeft de maker keuzes gemaakt in het verhaal die dit doel versterken/verzwakken? Bijvoorbeeld: richten de leerlingen zich op de telefoon en het internet of op de schending van privacy door haar vriendin? Of op het losse dansen en vrij zijn van het meisje?  Wie of wat wijzen zij aan als probleem voor dit dilemma?

Had de maker andere keuzes kunnen maken om hen beter te overtuigen? 

In de eerste twee minuten van de film introduceert de regisseur de hoofdpersoon. ►

Begin van een film: introductie van de hoofdpersoon

In de eerste minuten van deze film wordt de hoofdpersoon, Vita in beeld gebracht. Welk beeld schetst de regisseur van haar?

Bekijk de eerste twee minuten (0:16 - 2:18) van de film via Schooltv: https://schooltv.nl/video/film-in-de-klas-sex-ding/.

Hoe wordt Vita neergezet door de regisseur?

Begin van een film: introductie van de hoofdpersoon

Waarom koos de regisseur ervoor om haar zo te introduceren? Wat vindt de leerling daarvan? Denk eens terug aan het doel van de regisseur met deze film. Versterkt de keuze voor de hoofdpersoon haar doel?

Vita is de hoofdpersoon in de film. Wat is Vita's droom?

Bereikt ze haar droom uiteindelijk? 

Verhaalstructuur: opbouw en personages

In een filmverhaal (documentaire of fictie) heeft een hoofdpersoon vaak een doel of een wens. Aan het einde weet je vaak of het doel/ wens uitkomt.
Een filmverhaal bestaat ook vaak uit drie stukken: begin, midden en eind. Het middenstuk is daarbij het langst.

• In het begin worden zaken of personages geïntroduceerd, en weet je vaak wat het doel/ de wens van de hoofdpersoon is.
• In het midden wordt duidelijk welke problemen/obstakels er zijn om het doel te bereiken.
• Aan het eind volgt de inlossing daarvan (of niet, want niet elk verhaal heeft een happy end).

In het volgende fragment zie je hoe de regisseur de droom van Vita in beeld brengt. ► 

Keuze van de maker: vormgeving

Het volgende fragment laat zien hoe de regisseur heeft bedacht om de droom van Vita in beeld te brengen. Waarom koos de regisseur hiervoor? Wat vindt de leerling daarvan?

Bekijk het fragment (6:34 - 7:21) via Schooltv: https://schooltv.nl/video/film-in-de-klas-sex-ding/.

Wat vind je van de keuze van de maker om haar droom op deze manier te verbeelden?

Op welke manier zou jij dit hebben gedaan?

Filmische vormgeving: mening vormen

De maker brengt de droom van Vita erg letterlijk in beeld. Door de reflectie in de etalageruit lijkt Vita vleugels te hebben.

Je zou de droom ook anders kunnen verbeelden. Denk aan een voice-over, een dromerige filter, etc. Kunnen leerlingen nog meer bekende manieren noemen? Hebben ze zelf een idee?

Nu kijken we nog een
keer naar het einde ►

Verhaalstructuur: einde van de film

De leerlingen leren een mening vormen en leren deze te onderbouwen. Vraag goed door wat ze vinden van het einde en waarom ze dit vinden.
Het einde van een film is belangrijk voor het gevoel dat je overhoudt aan een film.

Bekijk het einde van de film (vanaf 35:00) via Schooltv:

https://schooltv.nl/video/film-in-de-klas-sex-ding/.

Hoe maakt de regisseur deze scène spannend? 

Wat symboliseren de vleugels bij Vita?

Verhaalstructuur: climax

Vita heeft haar vleugels gekregen, maar je kunt stellen dat haar droom (sexy zijn) een nachtmerrie werd. De vleugels stonden eerst symbool voor je lekker in je vel voelen, nu verwijzen ze naar een zelfmoordpoging (engel). 

Het is spannend door:

• de keuze van de muziek.
• door de parallelmontage. Je schakelt tussen twee verschillende locaties/gebeurtenissen die dezelfde tijd plaats vinden: tussen reddingspoging van vriendin Shaira en Vita op het dak.
• Door de obstakels in de poging (bv gesloten deur).
• Door het laten zien van de diepte vanaf het dak.
• Doordat je niet weet of ze samen springen of dat ze samen niet springen.

Vind je dit einde van de film een happy end?

Zou jij voor een ander einde hebben gekozen? Welk?

Verhaalstructuur: einde van een film

De leerlingen leren een mening vormen en leren deze te onderbouwen. Vraag goed door waarom ze kiezen voor een happy end of een serieuzer einde.

Het einde van een film is belangrijk voor het gevoel dat je overhoudt aan een film.

Weet je nog welke muziek je hebt gehoord in de film?

Filmische vormgeving: muziek

Het verhaal wordt niet alleen door tekst en beeld verteld, maar ook door muziek. De soundtrack kan beelden een sfeer geven, en ze een dramatische, onheilspellende of juist vrolijke lading geven.

Met de muziek geeft regisseur Simone van Dusseldorp duidelijk aan welke emotie zij wil oproepen bij een scène.

Welk fragment past bij deze muziekfragmenten?

Filmische vormgeving: muziek

Kunnen de leerlingen de juiste muziek bij het juiste fragment plaatsen?

Waarom lukt dit? Wat vertelt de muziek over die scènes?

Zou jij dezelfde keuzes hebben gemaakt als regisseur Simone van Dusseldorp??

De filmmaker kiest een aantal keer een ander formaat (kader).

Waarom doet de maker dit?

Welk effect heeft dit op jou?

Filmische vormgeving: formaat (kader)

De maker kiest voor fragmenten gefilmd door de telefoon omdat het een realistisch gevoel geeft. Doordat je die beeldverhouding kent van mobieltjes, kan het echter overkomen.

Ervaren de leerlingen dit ook zo?

Hoeveel sterren geef jij deze les?

☆☆☆☆☆

Waardeer de les

We horen graag hoe jij en je leerlingen de les hebben ervaren! Je kunt hem een score geven via de sterren op de homepage van de les op LessonUp. Meer feedback? Mail ons op: [e-mail].

Meer films in de klas? ► 

Film in de Klas

Kijk voor meer gratis films en lespakketten van Film in de Klas voor het primair- en voortgezet onderwijs op Schooltv.

Deze les is ontwikkeld door het Nederlands Film Festival, partner van het Netwerk Filmeducatie. Op de hoogte blijven van NFF Educatie? Bezoek de website.