Communicatie - assertiviteit les 1

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Communicatie les 1 assertiviteit

Lesplanning

• Periode 2 
• Leerdoelen module
• Assertiviteit
• Non-assertief reageren
• Assertief reageren
• Agressief reageren
• Aan de slag

Periode 2

Assertiviteit

Lessen + Canvas

Integratieve opdracht

Leerdoelen module

Hoofdleerdoel

- Je kunt met de zorgvrager en het sociale netwerk communiceren.

- Je bent in staat diverse communicatiemethoden- en technieken toe te passen en stemt je communicatiebenadering af op de ander.

- Je kan het perspectief van de ander innemen.

- Je kan nadenken over hoe je eigen opvattingen; beslissingen en handelingen tot stand komen.

Subleerdoelen

- Je kunt omschrijven wat assertiviteit is.

- Je kunt benoemen welke soorten gesprekken er zijn.

- Je kunt benoemen wat empathie en respect tonen inhoud.

- Je kunt benoemen wat gewenste en ongewenste intimiteiten zijn en grensoverschrijdend gedrag is.

- Je kunt op een professionele manier omgaan moeilijke situaties, je leert wat conflicten zijn en hoe hier mee om te gaan.

- Je kunt je eigen grenzen en die van de zorgvrager bewaken.

 

Lesdoelen

• Aan het einde van de les kan de student de manieren van reageren uitleggen: non-assertief, assertief en agressief.
  
• Aan het einde van de les weet de student welke manier van reageren voor hem/haar een voorkeur heeft.

Introductie assertiviteit

Je bent stagiaire binnen Aveleijn. Het is vandaag erg druk. Doordat er een zieke collega is lopen jullie wat achter in de werkzaamheden. 
Op dit moment heb je pauze en je hebt met je collega besproken hoe jullie het na de pauze gaan aanpakken om toch naar alle cliënten te kunnen en de kantoorwerkzaamheden voor elkaar krijgen. Nu is je pauze voorbij en je collega wil nog een sigaretje roken. Jij vindt dit vervelend. 

• Hoe zou jij hier op reageren? 

Wat zou jouw reactie zijn op de collega uit het voorbeeld?

Reageren in situaties

Is een voorkeursrol en één staat vaak op de voorgrond

Komt voort uit opvoeding en achtergrond

In praktijk rouleer je tussen de verschillende manieren van reageren

Non – Assertief reageren

Assertief reageren

Agressief reageren

Non-assertief reageren

Je komt niet voor je eigen belangen en behoeften op of maakt deze kenbaar

Zichtbaar gedrag: 

Houdt zich stil; geeft niet zijn eigen mening; wacht eerst af wat anderen ervan vinden; zegt ja terwijl hij nee bedoeld; durft geen kritiek te geven; gaat conflicten uit de weg; vindt het lastig om complimenten te ontvangen.

Komt voort uit angst; onzekerheid.

Gevolgen van non- assertief gedrag:

• Leidt tot overbelasting (alleen maar dingen doen die je niet leuk vindt)
  
• Mensen nemen plotseling ontslag
  
• Weinig plezier in het werk
  

Assertief reageren

Zelfverzekerd en op een rustige wijze opkomen voor jezelf en je eigen belangen/ behoeften zonder de ander te kwetsen en diens belangen te ontkennen

Dit is meestal de beste manier van reageren. Je hebt bij deze manier van reageren respect voor je eigen mening en die van de ander.

Zichtbaar gedrag:

Eigen mening is even belangrijk als van de ander; initiatieven nemen; emoties/ gevoelens uiten; geeft ook anderen de ruimte; gaat conflicten niet uit de weg maar pakt ze professioneel aan door naar een oplossing te zoeken

Gevolgen assertief gedrag:

• Omgeving weet waar je voor staat, wat je doet en ziet jou als betrouwbaar
  
• Diegene heeft zelfrespect en behandeld de ander met respect
  
• Leidt tot goede samenwerking, er wordt gezamenlijk gezocht naar oplossingen
  

Agressief reageren

Je komt alleen op voor jouw eigen belang door boos te worden en op een felle manier te reageren. Je hebt geen oog voor het belang van de ander.

Zichtbaar gedrag:

proberen anderen te overheersen; negeren van anderen; luistert slecht/ niet; lijkt erg overtuigd van zichzelf; heeft overdreven veel kritiek op de ander; verheft in discussie stem; beschuldigd anderen of begint te schreeuwen

Let op: agressief gedrag zie je niet alleen maar in stemgebruik maar ook in houding en verbale communicatie!

Gevolgen agressief gedrag:

• Verlies relatieaspect (collega’s voelen zich rot en zien jouw gedrag als negatief)
  
• Verlies van grenzen
  

Leg in eigen woorden de begrippen non-assertief, assertief en agressief reageren uit

Agressief reageren: Je komt alleen op voor jouw eigen belang door boos te worden en op een felle manier te reageren. Je hebt geen oog voor het belang van de ander.

Assertief reageren: Zelfverzekerd en op een rustige wijze opkomen voor jezelf en je eigen belangen/ behoeften zonder de ander te kwetsen en diens belangen te ontkennen.

Non-assertief reageren: Je komt niet voor je eigen belangen en behoeften op of maakt deze kenbaar

Waarom zou assertief kunnen reageren belangrijk zijn? Zowel persoonlijk als in het werkveld?

Welke vorm van reageren is jou voorkeursmanier denk je?

1. Non-assertief
2. Assertief
3. Agressief

Test je eigen assertiviteit

Doel: Welk voorkeurgedrag heb jij?!

Tijd: 5 minuten

Test maken: https://www.desteven.nl/testen/assertiviteitstest-online

Let op: belangrijk om de uitslag te bewaren, maak een Word document aan voor  communicatie en zet daar een printscreen met de uitslag in!

www.desteven.nl

Checking opdracht 1.2 Assertiviteit

Wie?: Individueel

Doel?: Je reflecteert op een situatie waarin jij assertief zou willen reageren en beschrijft hoe je dit in de toekomst zou kunnen doen.

Wat?: Werk onderstaande stappen uit (zie Canvas)

• Stap 1: situatie
• Stap 2: hoe reageerde jij in de situatie?
• Stap 3: Doel formuleren
• Stap 4: Oefenen in een veilige omgeving
• Stap 5: reflecteer en pas aan. 

Hoelang?: 10 minuten + thuis. Volgende week uitkosten mee naar de les!