Hoofdstuk 2 - les 1 (3x blokuur)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom bij Nederlands

• Classroom
• Studiewijzer
• Lesboek, leesboek, schrift
• Start H2
• Boekopdracht
• Boek zoeken

Doel van de les

Je leert over waarom een taal grammatica nodig heeft.

Aan het einde van deze les ken je de theorie over de werkwoordsoorten.

Grammatica

De wob mufte zijn frinse fruin

Vraag: wat mufte de wob?

Grammatica

Elk volk heeft een taal: 6000 talen op de wereld!

Elke taal heeft woorden, maar er is meer nodig voor communicatie, alleen woorden zijn niet genoeg.

tafel – ik – bord – spaghetti – at – snel – eenmaal – aan – het – leeg

Eenmaal aan tafel at ik het bord spaghetti snel leeg.

Grammatica

Grammatica gaat over twee dingen:

1. Woordsoorten: wat is de functie van een woord en wat kan je er allemaal mee.

2. Zinsdelen: wat is de functie van een woordgroep en hoe staat deze in een zin.

Soorten werkwoorden

• Een werkwoord is een woord dat een "werking" aangeeft.
• Het geeft aan wat iemand doet of wat er gebeurt.
• Er zijn 3 type werkwoorden:

       1. zelfstandig werkwoord (zww) 

       2. hulpwerkwoord (hww) 

       3. koppelwerkwoord (kww) 

Zelfstandig werkwoord

• Zelfstandige werkwoorden kunnen 'zelfstandig' in een zin     staan
• Een zelfstandig werkwoord kan niet worden weggelaten
• Staan er meer werkwoorden in de zin, is er maar één het zelfstandig werkwoord.
• Het onderwerp doet iets.
  
  Voorbeeld: Hij installeert nieuwe software op zijn laptop.

Hulpwerkwoord

• Hulpwerkwoorden 'helpen' de zin in een bepaalde 'tijd'   zetten. (ottt, ovtt of vtt, vvt)
• Hulpwerkwoorden 'helpen' de zin in een bepaalde 'vorm' te   zetten. (bedrijvende of lijdende vorm)
• Hulpwerkwoorden komen niet 'zelfstandig' voor.
  
  Voorbeeld: Hij heeft nieuwe software op zijn laptop geïnstalleerd.

Haal de werkwoorden uit de zin en benoem ze.
Cookies op websites hebben de afgelopen jaren het gebruiksgemak verbeterd.

Herschrijf de onderstaande zin en zorg dat er geen hww meer instaat.
Cookies op websites hebben de afgelopen jaren het gebruiksgemak verbeterd.

Koppelwerkwoord

Er zijn 9 koppelwerkwoorden:

zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen,

heten, dunken, voorkomen

Ezelsbruggetje: ZWABBELS 

kww

Het koppelwerkwoord koppelt het onderwerp van de zin aan het deel waarin een bnw of znw staat. 

Het onderwerp is iets.

Peter is een gezellige vriend. (is geeft geen handeling aan, het koppelt Peter aan een gezellige vriend.)

kww

In een zin kunnen ook een hww en een kww voorkomen. Het kww is dan een volt.dw of een infinitief.

Junior is twee weken ziek geweest.

Kww= geweest, Hww= is.

Schrijf op!

• In een zin met 1 werkwoord: ww = ZWW of KWW
  
  
• In een zin met 2 werkwoorden: 1 ww = ZWW of KWW, de ander is altijd HWW
  
  
• In een zin met 3 of meer werkwoorden: 1 ww = ZWW of KWW, de rest is altijd HWW 

kww/hww/zww

Onthoud: een kww en een zww kunnen nooit tegelijk in een zin voorkomen!

• Hij wordt gestoken door een mug

(wordt = hww, gestoken = zww)

• Hij is ziek geworden

(is = hww, geworden = kww)

Zelfstandig werken

Wat? H2 opdracht 1, 2 en 3

Hoe? Eerst zelf in stilte zinnen maken (5 minuten), dan uitwisselen en zachtjes bespreken

Hulp? Steek je hand op

Tijd? 10 minuten

Klaar? lezen in je boek