Thema 7 Blok 1

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 2

Blok 1: Centrum van de wereldhandel

Waar gaat dit blok over?

• Aan het eind van de 16e eeuw kwamen de Nederlanders in opstand tegen de Spaanse koning.​
  
• Na de moord op Willem van Oranje werd Nederland een republiek.​
  
• Er werd veel geld verdiend. (handel)​
  

​

• Hoe kon de republiek uitgroeien tot het middelpunt van de wereldhandel?

Maken

Opdracht 1 en 2

Bespreken opdracht 2

De nieuwe republiek

• De bevolking had zwaar geleden onder de  oorlog met Spanje. Oogsten waren vernietigd of meegenomen, de handel lag bijna stil en de grootste havens (Gent en Antwerpen) hoorden niet bij de republiek.  
• Door honger en ziektes in de steden stierven er meer mensen dan er werden geboren. 
• De republiek werd bestuurd door regenten: rijke koopmannen die in het bestuur van een stad of land zaten. 
• In het buitenland noemden ze de republiek Holland. 

Lezen (klassikaal)

De nieuwe republiek blz 10

Maken

Opdracht 3, 4, 5, 6 en 7

Maken

Opdracht 9, 10, 11

Zeeroute

• Eerst vervoerde Arabische handelaren de specerijen over land naar Europa.
• Portugese ontdekkingsreizigers ontdekten in 1498 een route over zee naar Azië.
•  In 1595 probeerde de Hollanders om Azië te bereiken. Die poging was niet zo succesvol. De tweede poging had meer succes. 

Maken

Opdracht 13

Samen sterk

• Er werden handelsondernemingen opgericht omdat er veel kooplieden wilden handelen met Azië. 
• Doordat er veel concurrentie was verdienden de kooplieden niet veel. 
• Daarom werd de VOC (Verenigde Oost-Indische compagnie) in 1602 opgericht.

VOC

• Kreeg alleenrecht op de handel in specerijen. 
• Dat heet een monopolie.
• Ze mochten forten bouwen langs de route naar Azië en oorlog voeren.
• Iedereen kon een stukje van de VOC bezitten. Je kon aandelen kopen. 

VOC

• Als de VOC winst maakte, kreeg je als je aandelen had een deel van de winst.
• Nu zijn er nog steeds bedrijven met aandelen: KPN, Ajax, Shell etc
• Je kunt je aandelen altijd verkopen. Ze wisselen dus van eigenaar. Maakt een bedrijf minder winst, worden de aandelen ook minder waard.  

Maken

Opdracht 14, 15, 16 en 17 

Zwarte bladzijde

• De VOC wilde de enige zijn die kon handelen in bepaalde specerijen.
• De nootmuskaatboom kwam bijna alleen op de Banda-elanden voor. 
• VOC had afspraken gemaakt met dorpshoofden.
• De Bandanezen verkochten echter ook nootmuskaat aan de Engelsen en Portugezen. 
• De VOC sloeg hard toe. Van de 15.000 eilandbewoners overleefden maar 600 deze aanval.
• Het uitmoorden van een bevolking heet genocide. 

Maken

Opdracht 18, 19, 21, 22 en 23

Schrijf 3 dingen op die je in dit Blok hebt geleerd

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen