3 vmbo-b 4.3 Stevigheid en beweging: beenverbindingen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

Thema 4 Stevigheid en beweging

4.3 Beenverbindingen

wat gaan we vandaag doen?

herhalen 4.2 Kraakbeenweefsel en beenweefsel

leerdoelen vandaag

nieuwe theorie: 4.3 Beenverbindingen

zelf aan de slag

herhalen leerdoelen

Lijmstof zorgt ervoor dat een bot buigzaam is en kalkstof zorgt ervoor dat een bot hard is.

1. Juist
2. Onjuist

De botten van baby's bevatten veel...

1. kalkstof
2. lijmstof

De botten van bejaarden bevatten veel...

1. kalkstof
2. lijmstof

Vul in:
Botweefsel bevat meer .................
dan kraakbeenweefsel.

1. kalkstof
2. lijmstof

Welke stof zorgt voor de soepelheid/beweegbaarheid van de botten?

1. Kalkstof
2. Lijmstof

kraakbeen of bot?

1. bot
2. kraakbeen

Zit er in je oor veel kraakbeen?

1. Ja
2. Nee

leerdoelen vandaag

Aan het einde van de les:

- kan je 4 beenverbindingen onderscheiden

- kan je delen van een gewricht benoemen met hun functies

- ken je 2 typen gewrichten en hun functies

Inleiding

Botten zijn nodig om te bewegen.

Maar je botten moeten je ook beschermen.

Botten kunnen op verschillende manieren aan elkaar verbonden zijn.

6.3 Beenverbindingen

In je lichaam zijn de meeste botten met elkaar verbonden.

Er zijn 4 manieren waarop botten met elkaar verbonden zijn:

- vergroeid

- naad

- kraakbeen

- gewricht

Het heiligbeen en het staartbeen bestaat uit wervels.

Deze wervels zijn met elkaar vergroeid.

Daardoor lijkt het 1 bot te zijn.

Botten die met elkaar vergroeid zijn, kunnen niet bewegen.

Bovenop een schedel zie je naden.

De schedelbeenderen kun je niet bewegen.

Daardoor ontstaat een stevige schedel.

Tussen het borstbeen en de ribben zit kraakbeen.

Ook tussen de wervels zit kraakbeen.

Daardoor kunnen de wervels een beetje bewegen.

Botten die met een gewricht aan elkaar zitten, kunnen goed bewegen.

Er zitten veel gewrichten in je lichaam.

4.3 Beenverbindingen

De meeste gewrichten zien er ongeveer hetzelfde uit.

We gaan nu kijken naar de bouw van een gewricht.

Een gewricht bestaat meestal uit 2 botten.

Aan het ene bot zit een gewrichtskogel.

Aan het andere bot zit een gewrichtskom.

De gewrichtskogel kan in de gewrichtskom bewegen.

Op de gewrichtskogel en de gewrichtskom zit een laagje kraakbeen.

Door het kraakbeenlaagje kunnen de botten soepel bewegen.

De botten slijten ook minder snel door het kraakbeenlaagje.

Om het gewricht heen zit het gewrichtskapsel.

Het gewrichtskapsel zorgt ervoor dat de botten op hun plaats blijven.

In het gewricht zit gewrichtssmeer.

Gewrichtssmeer zorgt ervoor dat het gewricht soepel beweegt.

Het werkt als een soort smeervet.

Gewrichtssmeer wordt gemaakt door het gewrichtskapsel.

Om sommige gewrichten zitten stevige kapselbanden.

De kapselbanden helpen mee om de botten van het gewricht op hun plaats te houden.

4.3 Beenverbindingen

Je lichaam heeft 2 soorten gewrichten:

- kogelgewrichten

- scharniergewrichten

Bij een kogelgewricht zijn bewegingen in verschillende richtingen mogelijk.

voorbeeld: schoudergewricht en het heupgewricht

Bij een scharniergewricht kan je alleen een beweging heen en weer maken. (als de scharnier van een deur).

voorbeeld: de gewrichten tussen je vingerkootjes, knie en elleboog

VRAGEN??

zelf aan de slag

4.3 Beenverbindingen: lees de tekst en maak de opdrachten:

opdracht 1 t/m 6 maken

(vanaf blz. 29)

herhalen leerdoelen

Aan het einde van de les:

- kan je 4 beenverbindingen onderscheiden

- kan je delen van een gewricht benoemen met hun functies

- ken je 2 typen gewrichten en hun functies