BG1 - Module 2 - Les 3

• Beroepsgericht
• MBO
• Studiejaar 1

Beroepsgericht 1

Module 2 - Les 3

Lesindeling BG1 - Module 2

De lessen zijn vormgegeven op basis van de theorie uit het boek Methodiek (thema 1 en 2)

• Lesweek 1: Hoofdstuk 1 - Sociaal-Agogisch werk

                               Hoofdstuk 2 - Werken in de maatschappelijke zorg

• Lesweek 2: Hoofdstuk 3 - Ontwikkelingspsychologie, wat is dat?
  
• Lesweek 3: Hoofdstuk 4 - Baby’s en peuters
  
• Lesweek 4: Hoofdstuk 5 - Kleuter en schoolkind
  
• Lesweek 5: Hoofdstuk 6 - Puber en adolescent
  
• Lesweek 6: Hoofdstuk 7 - Volwassene en oudere
  
• Lesweek 7: Hoofdstuk 8 - Problemen in de ontwikkeling deel 1 
• Lesweek 8: Hoofdstuk 8 - Problemen in de ontwikkeling deel 2
  

Lesverloop

De lessen:

• (ongeveer) 1 uur theorie (uitleg/input/opdrachten)
• 30 minuten werken aan meetmoment Levenslijn

Vandaag

Vandaag behandelen we de eerste levensfase: baby's en peuters.

Boek: Methodiek

Thema 2: Oriëntatie op de mens en zijn ontwikkeling

Hoofdstuk 4: Baby's en peuters

Ontwikkelingsaspect	De ontwikkeling
Lichamelijke ontwikkeling	Lichamelijke groei of achteruitgang, motorische ontwikkeling, zintuiglijke ontwikkeling.
Cognitieve ontwikkeling	Ontwikkeling van het denken, het geheugen en de taal. Ook wel: verstandelijke ontwikkeling.
Sociale ontwikkeling	Ontwikkeling van de omgang met anderen, ontwikkeling van acceptatie van anderen en ontwikkeling van sociaal gedrag.
Persoonlijkheidsontwikkeling	Vorming van de eigen identiteit, ontwikkeling van de eigen wil, de eigen opvattingen en de ontwikkeling van mannelijk en vrouwelijk gedrag.
Emotionele ontwikkeling	Ontwikkeling van gevoelens van (basis)vertrouwen en veiligheid.
Seksuele ontwikkeling	Ontwikkeling van seksueel gedrag, ontwikkeling van lichaams- en lustbeleving, ontwikkeling van waardering voor eigen lichaam.

Ontwikkelingsfasen

• Prenatale fase/ongeboren kind (40 weken);
• Zuigeling/baby (0-18 maanden);
  
• Peuter (18 maanden-4 jaar).

Voor de geboorte

Prenatale fase = fase voor de geboorte (zwangerschap)

Een normale zwangerschap duurt tussen de 37 en 42 weken.

 

Vroeger: baarmoeder ervaringsloze wereld. Aardedonker, doodstil, gevoelloosheid, niet zien horen en voelen.

Nu: foetus van 24 weken kan horen zien en proeven. Kan zelfs op laag niveau leren. Muziek voorbeeld, drukte bij stress moeder

Voor de geboorte

De geboorte

Apgarscore = meetsysteem waarmee de gezondheid van een pasgeboren baby kan worden bepaald aan de hand van verschillende factoren

Factoren	0 punten	1 punt	2 punten
Huidskleur	Blauwgrijs, helemaal bleek	Normaal, met uitzondering van handen en voeten	Normaal over het hele lichaam
Hartslag	Afwezig	Minder dan 100	Meer dan 100
Reflexen	Geen respons	Grimas	Niest, hoest, draait weg
Spierspanning	Afwezig	Beweegt armen en benen	Beweegt actief
Ademhaling	Afwezig	Langzaam, onregelmatig	Goed; huilt

Apgarscore = meetsysteem waarmee de gezondheid van een pasgeboren baby kan worden bepaald aan de hand van verschillende factoren

De geboorte

Lichamelijke ontwikkeling

Reflexen: reactie of beweging die zich volautomatisch voltrekt

Wat is een reflex dat wij als volwassenen hebben?

Lichamelijke ontwikkeling

Zintuiglijke ontwikkeling

• Oog-handcoördinatie (pincetgreep in 1e levensjaar)
  
• Tastzin: materialen ontdekken via mond, aanrakingen huid (knuffelen)
  
• Wat is sensorisch speelmateriaal?
• Volgbewegingen ogen, draait hoofd richting geluid (moeder)
  

Lichamelijke ontwikkeling

Peuter (18 maanden-4 jaar)

‘Ontwikkeling van boven naar beneden’

Eerst het hoofdje optillen, hoofdbalans, rompbalans en zitten, benen in gebruik nemen door het kruipen en dan staan

Grove motoriek: kruipen, zitten, lopen, klimmen, klauteren;

Fijne motoriek: tekenen, knippen, plakken (ontwikkeld zich pas later).

Cognitieve ontwikkeling

Denken van een peuter (18 maanden-4 jaar)

Exploratiedrang: een peuter wil de wereld ontdekken

• Concreet denken
  Het richt zich op wat aanwezig en tastbaar is. 
  
• Magisch denken
  Geen onderscheid tussen werkelijkheid en fantasie. Kan ook beangstigend zijn, maar ook heel mooi! Als alles mogelijk is kan er ook een groot monster onder je bed wonen.
  
• Animistisch denken
  Menselijke dingen aan levenloze objecten toekennen. "Pop moet mee, want pop is verdrietig." "Thomas de trein is op tv omdat hij dat wil en niet omdat het half 6 is."

Cognitieve ontwikkeling

Leren van een peuter (18 maanden-4 jaar)

Ervaringsleren:

Het kind leert de dingen door ze zelf te doen

Herhalingsleren:

Het kind leert de dingen door ze eindeloos te oefenen, te herhalen

Imiterend leren:

Het kind leert de dingen doordat anderen ze, al of niet bewust, voordoen. Het kind aapt na.

Cognitieve ontwikkeling Taalontwikkeling

Baby (0-18 maanden)

• Enkele weken na geboorte : eerste geluidjes
  
• 3 maanden: geluidjes iets bewuster tot sprake van brabbelen
  
• 8 maanden: actief klanken/woorden nabootsen
  
• 1 jaar: Eenwoordzin
  Het kind spreekt veel woorden nog niet correct uit. Het kind heeft het bijvoorbeeld over ‘tout’ in plaats van ‘stout’, over ‘bood’ in plaats van ‘brood’, over ‘tinke’ in plaats van ‘drinken’.

Peuter (18 maanden-4 jaar)

• 2 jaar: Tweewoordzinnen, daarna driewoordzinnen
  Voorbeelden van zulke tweewoordzinnetjes zijn: ‘pop stout’ en ‘poes eten’. Na verloop van tijd gaan deze over in driewoordzinnen als ‘Ivo boos pijn’ en ‘auto Hans nee’.

• 3 jaar: behoorlijk goed praten
  

Sociale- en persoonlijkheidsontwikkeling

Eenkennigheidsperiode: aanhankelijkheid naar ouders

Scheidingsangst: kind toont en gedraagt zich afhankelijk van de vaste opvoeders. Gaat huilen bij vreemde of kruipt weg.

Temperament: Zo trapt de ene baby de hele tijd zijn dekentjes weg en ligt de andere baby rustig te slapen. De ene baby huilt veel, de andere bijna nooit.

Object-permanentie: Als een balletje onder de kast rolt, zal een kind die al objectpermanentie ontwikkeld heeft, er naar op zoek gaan. Voor dit gebeurt, gaat een kind niet op zoek en begint het met iets anders te spelen. Als het iets niet ziet, is het er niet.

Sociale- en persoonlijkheidsontwikkeling

Ontbreken ik-gevoel

Zelfbewustzijn ontbreekt

 

Leert langzaam verschil tussen ik en niet-ik

1,5 a 2 jaar begint zelfbewustzijn te groeien

Sociale- en persoonlijkheidsontwikkeling

Spelen van peuters (18 maanden-4 jaar)

Toekijkend spel= kijken naar de ander zonder zelf mee te doen

Parallel spel= peuter speelt niet met, maar naast de ander

Bewegingsspel = spelsoort waarbij motorische activiteit op de voorgrond staat (functiespel) (bijv, klimmen, vasthouden, gooien, vangen)

Imitatiespel = spelvorm waarin het nabootsen van gedraag centraal staat (bijv. ‘keukentje’)

Constructiespel = spelsoort waarbij het bouwen of maken van iets centraal staat (bijv. tekening, puzzel)

Later:

Associatief spel= interactie doordat ze materialen uitwisselen, maar doen niet hetzelfde

Coöperatief spel= kinderen spelen echt met elkaar.

Emotionele ontwikkeling

(on)veilige hechting

Hechtingstheorie van Bowlby (Psycho-Analyse)

- Veilige hechting

- Onveilige hechting

Het verlangen, de behoefte van een kind om de nabijheid te zoeken van een of meerdere specifieke personen.

Veilige hechtingsrelatie biedt veiligheid, geborgenheid en voldoening

Aard van de hechting is bepalend voor de rest van ons leven

Emotionele ontwikkeling

Positieve effecten hechting

• Durven verkennen van de wereld
  
• Kunnen bouwen aan relaties met anderen
  
• Vertrouwen
  
• Zelfvertrouwen
  
• Gevoel van eigenwaarde
  

Emotionele ontwikkeling

Positieve effecten hechting

• Durven verkennen van de wereld
  
• Kunnen bouwen aan relaties met anderen
  
• Vertrouwen
  
• Zelfvertrouwen
  
• Gevoel van eigenwaarde

Emotionele ontwikkeling

Onveilige hechting

• Versterkt attachmentgedrag (klampen)
  
• Verhoogde kans op fobieën
  
• Extreem aandacht en zorg vragen door bijvoorbeeld suïcidepogingen, anorexia nervosa en hypochondrie
  
• Voortdurende vraag om zorg en liefde van de partner
  
• Zorg vragen van de eigen kinderen (rolomkering)
  

Hechtingstheorie Bowlby

Hoe zou de hechtingstheorie staan tegenover adoptie?

Emotionele ontwikkeling

Peuter (18 maanden-4 jaar)

• Egocentrisme = het onvermogen zich in anderen te verplaatsen en in
    anderen in te leven
  - Een peuter bekijkt de wereld (en anderen) vanuit zijn eigen
     gezichtspunt. Kan nog niet bedenken dat een ander andere gevoelens
     heeft.

• Koppigheidsfase = periode in de peutertijd waarbij het kind zich verzet
    tegen de ouders of verzorgers, door nee-zeggen en alles zelf willen doen.
  - De peuter ontdekt zijn eigen wil.

Verwerkingsopdrachten

Thema 2 - Hoofdstuk 4

In het boek Methodiek via je online licentie ThiemeMeulenhoff maak je onderstaande opdrachten:

Verwerkingsopdrachten niveau 3/4

2A t/m 2D

5A t/m 5E

Wanneer je dit af hebt laat je dit bij de docent checken. 

Werken aan het meetmoment

BG1 en meetmoment levenslijn

Je gaat met een groep van minimaal 2/maximaal 3 studenten een levenslijn maken. Een levenslijn is één lijn waarop alle leeftijden (ontwikkelingsfasen) worden genoteerd.

De levenslijn loopt van 0 tot 100 jaar. Alle ontwikkelingsaspecten en ontwikkelingstaken moeten hierin worden beschreven per ontwikkelingsfase. In de lessen BG wordt hier aandacht aan besteed.

Raadpleeg bij deze opdracht ook je boek Methodiek (thema 2).

Naast de levenslijn maak je een verslag. Hierin werk je de informatie die op de levenslijn staat genoteerd, verder uit.

BG1 en meetmoment levenslijn

Wat komt er in de levenslijn aan bod:

- Je benoemt met welke groepsgenoten je de opdracht hebt gemaakt;

- Je maakt online/op papier een levenslijn van 0-100 jaar;

- Je noteert alle ontwikkelingsfasen op de levenslijn, met de bijbehorende leeftijden;

- Je noteert alle ontwikkelingsaspecten per ontwikkelingsfase op de levenslijn;

- Je noteert per ontwikkelingsaspect een bijbehorend voorbeeld van een ontwikkelingstaak;

- Je maakt een verslag waarin je de informatie van de levenslijn verder uitwerkt;

- Je noteert alle informatie in eigen woorden. Bij een te hoge plagiaatscore wordt dit gezien als fraude.

Kijk goed naar de criteria zodat je weet waar je inhoudelijk op beoordeelt wordt.