Naamgeving Koolstofchemie 1 §5.2

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 4.2 koolstofchemie

Leerdoelen

• Wat zijn koolwaterstoffen?
• Je kan een structuurformule van alkanen tekenen 
• Je kent isomeren

aardolie = fossiele brandstof

• bestaat voor grootste deel uit koolwaterstof verbindingen
  
• dus moleculen die in ieder geval C en H atomen bevatten
• bij volledige verbranding hiervan ontstaat dus altijd  CO_{2(g) en} H₂O_(l)  
• aardolie is een mengsel van heel veel verschillende verbindingen

Koolwaterstof

Een stof die uitsluitend bestaat uit koolstofatomen en waterstofatomen.

Deze groep is onder te verdelen in  onder andere alkanen

Alkanen

Algemene  molecuulformule 

• Alkanen C_nH_2n+2

Formules van de eerste 10 alkanen (leren incl toestandsaanduiding) 

Ezelsbruggetjes:

1.Mijn Ezel Poept Bovenop Peters Hoofd, H O N D !

2.Ma En Pa Blowen Perfecte Hasj, H O N D !

(g)

(l)

(l)

(g)

(g)

(g)

(g)

(g)

(g)

Kennen 

Wat is de molecuulformule van octaan?

Wat is de naam van

C​4​​H​10​​

1. Methaan
2. Ethaan
3. Propaan
4. Butaan

Wat is de naam van deze structuurformule

1. heptaan
2. hexaan
3. nonaan
4. octaan

Isomeren

• moleculen met dezelfde molecuulformule maar een andere structuurformule
  
• door de andere ruimtelijke structuur zijn ook de stofeigenschappen zoals b.v. kookpunt verschillend

C₄H₁₀                      C₄H₁₀

Butaan            methyl-propaan

Waarom is dit dezelfde stof?

en geen isomeer?

Teken de isomeren van C5H12

Naamgeving vertakte alkanen (regels)

1. Stamnaam: Langste onvertakte C-keten (de hoofdketen)

2. Zijgroep: Methyl (-CH3) of ethyl (-C2H5) etc.

3. Nummering: Hoofdketen nummeren en plaats van zijgroep met nummer aangeven.

  Nummer altijd vanaf een zo laag mogelijk nummer

C₄H₁₀                      C₄H₁₀

Butaan            methyl-propaan

Wat als je vaker een zijketen hebt?

Aantal aangeven met 

di (2), 

tri (3), 

tetra (4), 

penta (5)  

 hexa (6). 

Ook bij nummering!

2,2,4-trimethylpentaan

C₄H₁₀                      C₄H₁₀

Butaan            methyl-propaan

Wat als je twee verschillende zijgroepen hebt

Bijvoorbeeld 1 methyl- en 1-ethylgroep. Alfabetische volgorde hanteren.

3-ethyl-2-methylpentaan

C₄H₁₀                      C₄H₁₀

Butaan            methyl-propaan

Wat is de systematische naam van

1. 2-methyl-3-ethylhexaan
2. 3-ethyl-2-methylhexaan
3. 5-methyl-4-ethylhexaan
4. 4-ethyl-5-methylhexaan

Wat is de systematische naam van

1. 2-methyl-3-ethylpentaan
2. 3-ethyl-2-methylpentaan
3. 4-methyl-3-ethylpentaan
4. 3-ethyl-4-methylpentaan

Nu zelf

Maak opgave 2, 4, 5, 7

van H 5.2 

Klaar? werkblad maken!

Leerdoelen

• Wat zijn koolwaterstoffen?
  
• Je kan een structuurformule van alkanen tekenen
  
• Je kent isomeren

Teken de structuurformule van 3,4-dimethylnonaan