3.5 Extraheren en adsorberen

• Scheikunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

3.5 Extraheren en adsorberen

Programma

-Formatieve check	10 min
-Oefeningen nakijken	10 min
-Extraheren	15 min
-Adsorberen	15 min
-Oefenen	30 min

Programma

• Zitten volgens plattegrond
• Nask boek A + Nask2 schrift + rekenmachine op tafel
• Uitleg 3.5: Extraheren en adsorberen
• Opdrachten 3.5 maken (1 t/m 11)
• Nakijken gemaakte opdrachten H3

Formatieve check

Klik op de link om naar een nieuwe les te gaan, hierbij kan je zelf feedback geven op je leerdoelen:

Checks voor 3.5 Extraheren en adsorberen

De laatste slide sla je voor nu over, deze is voor het einde van de les!

Oefeningen nakijken

Ik loop langs om te controleren of je je spullen bij je hebt en of de oefeningen gemaakt zijn.

De antwoorden staan in het eerste tabblad van de Studiewijzer in Magister.

Leerdoelen

Wat behandelen we vandaag?

• Je kunt voorbeelden geven van huishoudelijke toepassingen van extractie.
  
• Je kunt benoemen op welke stofeigenschap extraheren is gebaseerd.
  
• Je kunt beschrijven hoe je een stof ergens uit kunt winnen door middel van verschillende scheidingsmethoden.
  
• Je kunt de werking van adsorptiemiddelen beschrijven.

3.5 Extraheren:

(ergens iets uit trekken) 

Scheidingsmethode op basis van oplosbaarheid.

Om een vaste stof uit een mengsel van vaste stoffen "uit te trekken"

Bij extraheren voeg je een extractiemiddel toe (vloeistof) aan het mengsel. 

1 stof lost op in het extractiemiddel, het andere niet!

Extraheren

1 stof lost op in het extractiemiddel, het andere niet!

Residu = stof die niet in het extractiemiddel gaat.

Extract = stof die wel in het extractiemiddel gaat.

Bedenk een voorbeeld voor extraheren.

3.5 Voorbeelden extraheren

Het zetten van thee:

• Theezakje, mengsel van geurstoffen, kleurstoffen, smaakstoffen en vaste stoffen.
  
• In warm water (extractiemiddel) worden de geur, kleur en smaakstoffen geëxtraheerd uit het theezakje.
  

Zout en zand:

• Zout lost op in water, zand niet.
  
• Voeg water toe (extractiemiddel), zout wordt gescheiden van het zand.

3.5 Adsorberen of absorberen?

Verschil adsorptie en absorptie:

• Bij absorptie wordt een lege ruimte binnen een stof opgevuld met een andere stof: zichtbaar
  
• Bv. Spons die water opneemt
  
  
• Bij adsorptie hecht een stof zich op moleculair niveau aan een adsorptiemiddel:
  
• Niet zichtbaar met het oog

3.5 Adsorberen

Actieve kool/Norit:

• ruw oppervlak
  
• houdt stoffen vast
  
• kleur, geur, smaakstoffen en gevaarlijke gassen
  
  

Adsorberen: stoffen hechten aan ruw oppervlak van adsorptiemiddel

Gebaseerd op verschil in aanhechtingsvermogen

Actieve koolstof
(Norit)

• Een speciale stof die gebruikt wordt om onzuiverheden op te vangen.
  
• Norit wordt gebruikt om zuiver drinkwater te maken.
  
  
• Norit bevat poriën.
  
• Deeltjes kunnen vast komen te zitten in die poriën.

Hoe heet de vloeistof die gebruikt wordt bij extraheren?

1. Water
2. Oplosmiddel
3. Extractiemiddel
4. Adsorptiemiddel

Hoe heet de stof die gebruikt wordt bij adsorberen?

Praktische opdracht

Let op!

Volgende les gaan we beginnen aan een praktische opdracht waarbij we zelf mengsels gaan scheiden. Dit is voor een cijfer!

Wat ga je nu doen?

Ga aan de slag met de volgende oefeningen:

Wat: Hoofdstuk 3 Paragraaf 5 Opdracht 1 t/m 11 (20 min)

Hoe: eerste 10 min in stilte

Klaar: Nakijken opgaven met nakijkblad

Vragenlijst Bibliotheek op school (10 min)

Welke leerdoelen beheers je?

Klik op de link, deze opent weer de check. Vul nu de laatste slide in:

Checks voor 3.5 Extraheren en adsorberen