Lezen H1-3 Oefentoets

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 2

Pak je leesboek en ga lekker lezen!

Wat gaan we deze les doen?

• Leerstof toets Lezen H1-3
• Vragen?
• Oefentoets 
• Zelfstandig leren.

Doel van de les: Ik weet wat ik kan verwachten op de toets.

Huiswerk

Vrijdag 4 november:

Toets Lezen H1-3

Hoe kun je voor deze toets leren?

Leer de volgende theorie:

• De Brug Lezen (herhaling klas 1)
  
• Lezen H1
  
• Lezen H2
  
• Lezen H3
  

Oefen daarnaast teksten via NN Online, maak de steropdrachten van Lezen H1-3.

Hoofd- en bijzaken

Hoofdzaken:

de belangrijkste informatie in een tekst -> vind je vaak op voorkeursplaatsen (inleiding of slot)

Bijzaken:

informatie die niet (minder) zo belangrijk is

Kernzin

• hoofdzaak van een alinea 
• vaak eerste of laatste zin van de alinea
• soms tweede zin, eerste zin vormt dan een verband met de vorige alinea('s).

Chronologisch verband

Beschrijft gebeurtenissen in de juiste tijdsvolgorde.

Signaalwoorden: vroeger, later, nu, eerst, daarna, vervolgens, nadat, terwijl, dadelijk, intussen, binnenkort

Jaartallen en data kunnen ook een chronologisch verband aangeven. 

Vroeger speelde ik erg graag buiten, nu zit ik liever achter de computer.

Opsommend verband

In een opsommend verband worden dingen achter elkaar genoemd. 

Signaalwoorden: ten eerste, ten tweede, om te beginnen, bovendien, ook, verder, ten slotte, en, niet alleen ... (maar) ook

Liggende streepjes (-) of getallen (1, 2, 3) horen hier ook bij.

Ten eerste vind ik dat je op tijd moet komen en je moet ook je spullen op orde hebben.

Tegenstellend verband

In een tegenstellend verband worden tegenovergestelde dingen genoemd. 

Signaalwoorden: maar, tegenover, daarentegen, toch, echter, hoewel, ofschoon, desondanks, aan de ene kant ... aan de andere kant

In het weekend heb ik een baantje, maar doordeweeks heb ik daarvoor geen tijd.

Toelichtend verband

In een uitleggend of toelichtend verband wordt extra informatie gegeven bij een onderwerp, vaak in de vorm van een voorbeeld.

Signaalwoorden: bijvoorbeeld, zo, als, zoals, denk aan, ter illustratie, dat wil zeggen, met andere woorden

Een brommer rijdt 1 op 12. Dat wil zeggen dat je met 1 liter benzine 

12 kilometer kunt rijden. 

Concluderend verband

Bij een concluderend verband trekt de auteur een conclusie uit informatie eerder in de tekst.

Signaalwoorden: dus, daarom, dat houdt in, kortom, concluderend, al met al, het blijkt dat, dan ook

Jip wilde niet naar de dierentuin, Anke wilde niet naar het pretpark en ik wilde niet naar het zwembad; kortom we konden het niet eens worden over wat we gingen doen. 

Redengevend verband

Een redengevend verband geeft aan waarom iemand iets doet of vindt.

Signaalwoorden: omdat, daarom, dus, want, de reden hiervoor is, vanwege

Voor voetbalwedstrijden heb je een goede conditie nodig, daarom train ik twee keer per week. 

Oorzakelijk verband

Een oorzakelijk verband laat zien waardoor iets gebeurt (waarop je geen invloed hebt).

Signaalwoorden: door, doordat, daardoor, als gevolg van, dat komt door, het gevolg is, dus, dankzij, door te

Door de hevige regenval, was de weg overstroomd. 

Doel-middelverband

Een doel-middelverband geeft aan welk middel wordt gebruikt om een bepaald doel te bereiken.

Signaalwoorden: opdat, zodat, om te, door middel van, met behulp van

Pizzadeeg moet je minstens tien minuten kneden, zodat het mooi soepel en elastisch wordt.

Vergelijkend verband

Een vergelijkend verband laat een verschil of een overeenkomst zien. 

Signaalwoorden: in vergelijking met, (net) als, evenals, zoals 

ook de vergrotende trap: meer, groter, beter, langer enz.

In vergelijking met vorig jaar hebben we nu een koude winter.

Samenvattend verband

Een samenvattend verband geeft een verkorte weergave van informatie uit de tekst. 

Signaalwoorden: kortom, samengevat, met andere woorden, al met al

We hebben nu acht tekstverbanden behandeld. Samengevat kun je wel stellen dat je al heel wat tekstverbanden kent.

Vragen over de leerstof?

Hoofdstuk 1

Hoofd- en bijzaken en kernzinnen

Theorie:
Op welke voorkeursplaatsen vind je vaak de hoofdzaken van een tekst?

Lees zelfstandig tekst 1.

Streep in de tekst. Let goed op het onderscheid tussen hoofd- en bijzaken. 

Wat is het onderwerp van de tekst?

Alinea 1 van de tekst is:

1. de belangrijkste alinea van de tekst
2. een fragment uit een boek van Frans de Waal
3. een stukje uit een artikel over China
4. een verhaaltje om de tekst in te leiden

Om welke twee redenen was het lastig om de proef met de olifanten uit te voeren? (al. 3)

Noteer van de volgende alinea’s de kernzin.
Alinea 2: […]
Alinea 4: […]
Alinea 5: […]

De hoofdgedachte van deze tekst is een van de drie kernzinnen. Welke kernzin vormt de hoofdgedachte van de tekst?

1. alinea 2
2. alinea 4
3. alinea 5

Hoofdstuk 2

Tekstverbanden en signaalwoorden (1)

Theorie:
Bij welk tekstverband horen de volgende signaalwoorden?

als gevolg van, dankzij, doordat

Lees zelfstandig tekst 2.

Streep in de tekst. Markeer de signaalwoorden.

Wat is het onderwerp van de tekst?

Wat maakt Chinese toeristen anders dan andere toeristen? (al. 2)

1. Ze geven steeds meer geld uit in Frankrijk.
2. Ze geven vooral geld uit aan luxe eten en slapen.
3. Ze geven vooral geld uit aan souvenirs.
4. Ze geven vooral geld uit aan winkelen.

‘Daar is goed over nagedacht.’ (al. 3) Waarover is goed nagedacht?)

1. over de bordeauxrode koorden bij de Louis Vuittonwinkel om de menigte te geleiden
2. over de komst van veel Chinese klanten
3. over het grote aantal Chinese (euro)miljonairs
4. over het leren van Chinees door het winkelpersoneel van Galeries Lafayettes

Naast een opsommend verband bevat alinea 4 nog twee tekstverbanden. Noteer deze tekstverbanden en zet erachter aan welke signaalwoorden je het herkent.
Verband: […] + signaalwoord: […]

Om welke redenen reizen Chinezen graag naar Europa?

Wat is de hoofdgedachte van de tekst?

1. Chinese toeristen geven jaarlijks minstens 660 miljoen euro uit in Frankrijk.
2. Chinezen associëren Europa meer met luxe dan Amerika.
3. De Parijse krant Le Figaro heeft een magazine uitgegeven in het Chinees.
4. In Parijs geven Chinese toeristen steeds meer geld uit in luxe winkels.

Hoofdstuk 3

Tekstverbanden en signaalwoorden (2)

Theorie:
Bij welk verband horen de signaalwoorden opdat en zodat?

Lees zelfstandig tekst 3.

Streep in de tekst. Markeer de signaalwoorden.

Wat is het onderwerp van de tekst?

1. het verband tussen rijkdom en persoonlijkheid
2. rijk worden met je eigen zaak
3. tips om rijk te worden
4. uitkomsten van onderzoek naar rijkdom

Welk verband herken je in alinea 2?

1. chronologisch
2. doel-middel
3. redengevend
4. vergelijkend

Noteer het doel-middelverband van alinea 2 en 3 samen.

Welke zin wordt in alinea 4 toegelicht?

1. Rijkdom en onaardig gedrag gaan namelijk hand in hand, aldus Amerikaanse en Canadese onderzoekers eerder dit jaar.
2. Zij voerden een reeks experimenten uit.
3. Zo lieten ze proefpersonen een dobbelspelletje spelen.
4. En in weer een andere proef bleken rijkere automobilisten vaker voor te dringen in het verkeer.

Welk verband herken je in de laatste zin van alinea 4? Noteer ook het signaalwoord waaraan je het verband herkent.
verband: […] + signaalwoord: […]

Wat is de hoofdgedachte van tekst 3?

1. Een eigen zaak, een onaardig karakter en verhuizing naar het buitenland kunnen je helpen om steenrijk te worden.
2. Nederland is geen goede plek om superrijk te worden, in tegenstelling tot de Verenigde Staten, Rusland en Duitsland.
3. Rijkere mensen spelen vaker vals dan minder vermogende proefpersonen.
4. Van alle miljonairs in Amerika is 80 procent eerstegeneratiemiljonair, zo is uit onderzoek gebleken.

Moet je de adviezen in de tekst serieus nemen? Leg je antwoord uit.

Vragen over de leerstof?

Huiswerk

Vrijdag 4 november:

Toets Lezen H1-3