Dyslexie workshop

• Gezondheidskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Doel van deze workshop - 

• Wat is de officiële definitie van dyslexie?
  
• Hoe signaleer je leerlingen met dyslexie?  Voorbeeld spelling. 
• Wat zijn kenmerken van leerlingen met dyslexie?
  
• Wat betekent feitelijk het hebben van dyslexie voor de leerlingen?
  
• Opdracht woordjes leren en opdracht gaten tekst
  
• Wat kan de leerling zelf doen?
  
• Hoe kunnen ouders ondersteunen?
  
• Hoe kunnen de docenten ondersteunen? Tijdens de les - auditief -visueel - houding etc.  Dit zijn gewoon tips, niet hoe je het moet doen. Dat is per docent verschillend. Wat is mogelijk binnen de les. Tijd is vaak dé beperkende factor.
• Welke invloed heeft de docent op de leerlingen bij het omgaan met dyslexie? Hoe doe je dat op een positieve manier?
• websites waar veel informatie  rondom dyslexie te vinden is, voor ouders en docenten.

Hoe signaleer je leerlingen met mogelijke dyslexie?
Waar baseer je dit op?

De leerling komt in tijdnood, maakt bijzondere fouten, begrijpt de vraagstelling niet. 

durft geen vragen te stellen:

Komt niet goed uit zijn woorden, heeft veel tijd nodig om te praten. Is onnauwkeurig. Controleren niet. Lezen de tekst over, maar stellen zich zelf geen vragen. 

Wat zijn de afspraken op het Frits Philips rondom het signaleren en diagnosticeren van leerlingen met het vermoeden van dyslexie?

Als minimaal 2 docenten vermoeden dat er sprake is van dyslexie bij en leerling dan kan de orthopedagoog of de remedial teacher een kort onderzoek doen om te kijken of er aanwijzingen zijn voor dyslexie. Als dit zo is kunnen ouders hun zoon/dochten buiten school laten onderzoeken door een gespecialiseerde praktijk. De kosten hiervan zijn voor de ouders.

Waar baseer je de kenmerken op? 

• De leerling is traag en komt in tijdnood tijdens toetsen.
• Wisselt letters om, herkent vaste woordstructuren niet en schrijft deze fout.
• onthoudt de geleerde woorden niet. 
• Scoort in toetsweken vaak minder goed. 
• Heeft een hele zwakke woordenschat. 
• Leest traag, 
• Leest of interpreteert de vraag vaak verkeerd.  
• Haalt de regels van de grammatica door elkaar. 
• Kan niet ontleden.

Opdracht: 

Sleep de woorden naar de correcte betekenis

 

huis

hond

raam 

rower

tuin

muur

dom

pies

okno

fiets

ogrod

sciana

Opdrachten Leestekst Singapore en Poolse woorden leren
Hoeveel woorden(percentage)mag een leerling missen om een tekst nog te kunnen begrijpen?

Oefening woordjes leren

Je krijgt straks een blad met Poolse woordjes die je gaat leren. 

Bedenk: 

• Welke strategieën zet je in om de woordjes te leren? 
• Is de tijd  (5 minuten) wel voldoende? Heb je meer tijd nodig? 
• Geeft dit inzicht hoe de leerling met dyslexie zich moet voelen? 

ezelsbruggetjes verzinnen

puntjes zetten bij de moeilijke woorden

de moeilijke woorden meteen uit elkaar getrokken opschrijven om de volgorde van de letters beter te kunnen inprenten

herhalen 

nakijken en verbeteren

eerst mondeling - dan schrijven

kaartjes schrijven

Haalde je woorden door elkaar?

De impact van het dyslexie hebben, is verschillend per leerling. Wat doet dat met het leervermogen ven de leerling? Hoe zou je dit kunnen oplossen in de klas?

Wat kan de leerling doen zodat hij/zij voldoende kan presteren? (Trefwoorden)

• Goede planning
• gebruik maken van hulpmiddelen
• hulp vragen 
• bij andere leerlingen om tips vragen 
• Volgens een vaste structuur leren 
• Niet uitstellen 
• maak- en leerwerk afwisselen
• Bij de talen vooral kijk- en luisteren met behulp van ondertiteling in de MVT
• woordenschat MVT via gamen, kijken, luisteren op orde houden.

Wat kan een docent doen?
- Auditief - visueel

• Leerstof in schema’s op het bord aanbieden en aantekeningen aan de leerling geven.
• Het gebruik van markeerstiften in toetsen toestaan.  

Leerlingen hebben veel meer tijd nodig om de grammatica aan te leren.

Veel oefeningen + antwoorden geven als leerling daarom vraagt.

Niet voor laten lezen in de klas

Leertips geven.

Nooit zeggen "je hebt niet geleerd" 

Wat kan een docent doen?
- Gestructureerd

• Werkboeken controleren, of goede aantekeningen geven.
• Veel extra oefeningen grammatica met antwoordenblad geven.
• Formatieve toetsen geven, zodat de leerlingen een goed beeld krijgen of ze voldoende voorbereid zijn. 

Wat kan een docent doen?
- Hoe zou je leergedrag structureren?

• Formatieve toetsen geven, zodat de leerlingen een goed beeld krijgen of ze voldoende voorbereid zijn. 
• Geef positieve feedback op de inspanning van de leerling, de manier van werken en het resultaat ervan. Wat ging goed? Wat zijn stappen om fouten te voorkomen?
• Succeservaringen laten ervaren
• Samen laten werken met goede leerlingen.
• Planning en huiswerk gedrag in de gaten houden.
• Werkboeken controleren, of goede aantekeningen geven. 
• Verschillende inprenttechnieken aanbieden. Hoe? Zie bijlage
• Checken of ze wel op de juiste effectieve manier leren.
• Uitleggen wat de gevolgen zijn als ze uitstelgedrag vertonen. 
• Niet te veel druk opleggen - als het deze keer niet lukt, dan de volgende keer op tijd beginnen.
• Stimuleer ze positief – Hoe? Benoemen – complimenteren bij succes.
• Altijd de hoop blijven geven, stimuleren te blijven werken.
• Niet werken ga je achteruit. Leerlingen zijn zich dit niet bewust.

Wat kan een docent doen als een leerling afhaakt?
- Welke motiverende technieken gebruik je? Zou je willen gebruiken? (trefwoorden)

• De leerling bewust laten worden van helpende en niet helpende gedachtes – Er zijn gedachtes die de werkhouding naar beneden halen, waardoor de leerling minder gaat werken. Wat je denkt, beïnvloed wat je doet. 
• Stapje voor stapje wordt een leerling beter. Blijf positief over de inzet. Ook al valt het resultaat tegen. 
• Effect van inzet en goede planning blijven benadrukken en daarbij helpen.
• Juist die leerling die lastig gedrag in de klas vertoont, positief blijven benaderen, maar wel eisen stellen. 
• Zie leergedrag structureren. 

Wat kunnen ouders doen om hun kinderen te ondersteunen?

Hoe stimuleer je leerlingen bij het vergroten van de woordenschat?

Waar loop je tegenaan?

Je leert en je wint - Motto

Nooit zeggen, je kunt het niet.

Tips geven

5 minuten laten leren per les.

Informeren bij individuele leerlingen of het lukt? Tips voor de leerling

woordjes leren in het weekend als het door de week niet gelukt is.

Gebruik maken van gestolen momentjes.

Woorden in studygo zetten of in Quizlet en deze met de leerlingen delen.

Uitleggen wanneer Quizlet teveel tijd in beslag neemt en wat effectief leren is.

Voordoen - Herhalen en begin van het nieuwe jaar opnieuw aandacht besteden aan het leren leren van woorden.

Zinnen in de oefeningen laten vertalen. Vaak doen leerlingen dat niet. Vooral die leerlingen die een zwakke woordenschat hebben.

Bij onbekende woorden de betekenis erbij zetten.

Inprentstrategieën bespreken met alle leerlingen.

Hoe zou je de leerling kunnen helpen?

Afwisselen - leer- maakwerk

Leercurve in gaten houden.

Ezelsbruggetjes verzinnen.

Leren tijdens gestolen momentjes.

Enkele fijne websites en handige apps

www.passendlezen.nl

www.balansdigitaal.nl 

www.dyslexiecentraal.nl

 www.steunpuntdyslexie.nl 

www.examenblad.nl 

Lex app 

Natural Reader app

Link Webinar over dyslexie georganiseerd door oudervereniging Balans en gepresenteerd door Marzena Rolak ( Schrijfster van de Dyslexiesleutels) https://youtu.be/VKJo-pKkqaE

https://youtu.be/VKJo-pKkqaE 

Zijn er nog vragen?

Wat zijn op Frits Philips de richtlijnen voor het aantal talen in het vakkenpakket bij een leerling met dyslexie?