MWU havo3/8/1/2025 Sterke werkwoorden (a/ä) (e/i/ie)

• Duits
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Sterke werkwoorden in het Duits

Sterke werkwoorden met een

-a- of een -e- in de stam

Wat gebeurt er met de e in een sterk werkwoord?

sterk werkwoord

Een sterk werkwoord krijgt in de verleden tijd een andere stamklinker.

Duits en Nederlands lijken zo veel op elkaar dat als het werkwoord in het Nederlands sterk is, dat het dan in het Duits ook vaak sterk is.

Wat gebeurt met de a in een sterk werkwoord bij du; er/sie/es?

Sterke werkwoorden (a/ä)

Bij de du-vorm en de er/sie/es-vorm verandert de -a die in de stam staat in een -ä

Hij rijdt (fahren)

1. er fahrt
2. er fährt

Ik rijdt (fahren)

1. ich fährt
2. ich fahrt
3. ich fahre
4. ich fähre

Welke vorm klopt?
fahren

1. er fahrt
2. sie fährst
3. ihr fährt
4. du fährst

Welke vorm klopt?
laufen

1. ich läufe
2. sie läufen
3. ihr lauft
4. du laufst

Welke vorm klopt?
lassen

1. ich lasse
2. sie lässst
3. ihr lässt
4. du lasst

Welke vorm klopt?
anfangen

1. ich fänge an
2. sie anfängt
3. ihr anfängt
4. du fängst an

fangen>ik; hij

laufen>het

Sterke werkwoorden (e/i/ie)

Bij de du-vorm en de er/sie/es-vorm verandert de lange klinker in een ie en de korte klinker in een i

let op er zijn uitzonderingen ;-(

Welke uitzonderingen ken je?

jij ziet (sehen)

1. du siehst
2. du sehst
3. du sihst
4. du siehest

u leest (lesen)

1. Sie liest
2. Sie lezen
3. Sie lehst
4. Sie lesen

geben

1. sie giebt
2. sie gebt
3. sie gibt
4. sie gibst

helfen>jij

essen>jullie

Oefen zinnen ;

1. Was ...... (essen) du am liebsten?
2. Am liebsten ..... (essen) ich Pizza.
3. Wir ...... (helfen) ihm immer!
4. Rosi ..... (geben) Anja eine CD!
5. Ich ...... (sprechen) gerne über Politik.

Antwoorden:

1: isst
2: esse
3: helfen
4: gibt
5: spreche
Dankje wel voor het lezen en eventueel oefenen!
bron: scholieren.com

gehen>jij gaat

Dus: bij welke persoonlijke vnw wordt de a een ä en de e>i(e)

schrijf een paar sterke werkwoorden op in het Duits met een a in de stam

schrijf een paar sterke werkwoorden op in het Duits met een e in de stam

Stappenplan e/i-Wechsel

1.Is het werkwoord zwak of sterk?    
 (Als het zwak is, krijg je GEEN e-i Wechsel!)

2.Staat er een vorm van du of er/es/sie voor?
(Alleen bij du of er/es/sie kun je e-i wechsel krijgen!)

Stappenplan e/i-Wechsel

3.Staat er een lange of een korte e in de stam?
        (bij lange e krijg je ie,           bij korte e krijg je i)
4.Hoort het werkwoord bij de uitzonderingen?
(Bij nehmen, geben, treten(lange e)krijg je toch een i!
                      Bij gehen en stehen krijg je GEEN e-i Wechsel)

Stappenplan e/i-Wechsel

5.vul dan de juiste vorm in van het werkwoord.

korte e wordt korte i:

als de e in de stam kort uitgesproken wordt (zoals in sprechen) dan verandert deze bij du/er/sie/es in een i:
voorbeeld: sprechen [= spreken]    

korte e wordt korte i:

sprechen      

werfen            

helfen

essen

vergessen

treffen

gelten

  

lange e wordt ie:

als de e in de stam lang uitgesproken wordt (zoals in lesen) dan verandert deze bij du/er/sie/es in een ie:
voorbeeld: lesen [= lezen]     

lange e wordt ie:

lesen

sehen

stehlen

uitzonderingen (niet sterk)

toch geen e/i-wisseling hebben:
    branden: (brennen) es brennt
    denken: (denken) er denkt
    gaan: (gehen) er geht
    kennen: (kennen) er kennt
    noemen: (nennen) er nennt
    rennen: (rennen) er rennt
    staan: (stehen) er steht

uitzonderingen(i/ie)

Je zou verwachten dat zij een ie in de stam krijgen, maar het wordt toch een i:

    geven: (geben) er gibt

    nemen: (nehmen) er nimmt

    treden/trappen: (treten) er tritt