Begrijpend lezen les 7: hoofd- en bijzaken, globaal en grondig/intensief lezen

 Begrijpend lezen 
1 / 40
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 1

In deze les zitten 40 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

 Begrijpend lezen 

Slide 1 - Tekstslide

Lezen
10 minuten
timer
10:00

Slide 2 - Tekstslide

wat heb je geleerd tot nu toe 
voor de toets Begrijpend lezen
... welke 5 tekstdoelen -en soorten er zijn
... wat de 3 soorten publiek zijn.
... wat oriënterend lezen is.
... wat een alinea, een tussenkopje en een deelonderwerp is.

... uit welke delen een alinea bestaat
... op welke manieren een tekst kan worden ingeleid en afgesloten.
... wat de functie van de titel van een tekst is.
... wat een kernzin is en waar je de kernzin kunt vinden.




Slide 3 - Tekstslide

Aan het einde van deze les ...
...weet je weer het verschil tussen objectief en subjectief
... weet je het verschil tussen een feit en een mening
... weet je wat hoofdzaken en bijzaken zijn.
... weet je wat de hoofdgedachte van een tekst is.
... wat de verschillen zijn tussen het onderwerp van een tekst en de hoofdgedachte

Slide 4 - Tekstslide

Verschil feit en mening
Feit
  • Is waar of niet waar.
  • Kun je controleren.
Welke zin is een feit?
  • Er waren veel demonstranten op de markt. // Er waren zeker 1000 betogers op het plein
  • Het is vandaag kouder dan gister // Erg koud vandaag! 
Mening
  • Is wat iemand vindt. 
  • Kun je niet controleren
  • Zijn vader is al oud. // Die auto reed veel te hard in de bebouwde kom.
  • Hoe maak je daar een feit van?

Slide 5 - Tekstslide

Objectieve teksten
  • ... bevatten feiten (geen meningen)

  • Tekstsoorten
  • informerende teksten
  • uiteenzettende teksten

  • Let op: In een objectieve tekst kan de mening van een ander voorkomen (niet die van de schrijver)

Slide 6 - Tekstslide

Subjectieve teksten

  • ... bevatten de mening van de schrijver.

  • Welke tekstsoorten?
  • activerende teksten
  • betogende teksten

Slide 7 - Tekstslide

Hoofdzaken en bijzaken

  • Hoofdzaken
  • De belangrijkste zaken in een tekst. Bijvoorbeeld de kernzinnen

  • Bijzaken
  • Minder belangrijke zaken als uitleg, toelichting en voorbeelden

Slide 8 - Tekstslide

Globaal lezen

  • Je kunt teksten op verschillende manieren lezen. zie leesstrategieën in begrijpend lezen les 3: herhalen

  • Als je een tekst globaal leest, wil je weten wat:
  • de hoofdzaken zijn

Slide 9 - Tekstslide

Intensief lezen
  • Als je een tekst intensief leest, wil je weten wat:

  • het onderwerp is
  • de deelonderwerpen zijn
  • de verbanden tussen de alinea's zijn (wat hebben ze met elkaar te maken)
  • het tekstdoel is
  • wat lastige woorden en zinnen betekenen

Slide 10 - Tekstslide

Hoofdgedachte van een tekst
  • De hoofdgedachte van een tekst is dat wat DE SCHRIJVER over het onderwerp wilde vertellen. 

  • De hoofdgedachte formuleer je in één zin. (En het onderwerp?)
  • Dus: de hoofdgedachte = In één zin waar de hele tekst over gaat. 
🤨 WAT?
  • Hoofdgedachte is: Wat de schrijver wil zeggen over het onderwerp >> In één zin waar de hele tekst over gaat

Slide 11 - Tekstslide

Hoofdgedachte van een tekst
  • Tips voor het zoeken naar de hoofdgedachte:
  • Schrijf het onderwerp van de tekst op en stel dan de vraag: Wat vertelt de schrijver in deze tekst over dat onderwerp? Zoek naar een aanwijzing in de titel en/of de inleiding.
  • Vat de hoofdzaken over het onderwerp samen.
  • Schrijf de hoofdgedachte op in één complete zin.
  • De hoofdgedachte is nooit een vraag!

Slide 12 - Tekstslide

Aan de slag!
Pak je boek Op niveau, blok 4 lezen (blz. 204) en lees tekst 5 oriënterend.

  • Stap 1: je bekijkt de titel, de tussenkopjes en de bronvermelding.
  • Stap 2: je leest de eerste zinnen en de laatste zinnen.
  •  Stap 3: je bekijkt de anders gedrukte woorden en eventuele afbeeldingen.

Maak vervolgens vraag 1 in Lessonup Begrijpend lezen les 7



Slide 13 - Tekstslide

1. Wat is volgens jou het onderwerp van de tekst?

Slide 14 - Open vraag

Opdracht
Aan de slag!
Lees tekst 5 nu intensief!
Maak dan volgende vragen in de les

Huiswerk
Leer de begrippen uit "Samenvattende LessonUp Jaar 1"





Slide 15 - Tekstslide

2. Op welke manier trekt de schrijver in de inleiding de aandacht van de lezer?
A
De aanleiding voor het schrijven wordt genoemd.
B
Het onderwerp wordt aangekondigd.
C
Er worden een of meerdere vragen gesteld.
D
Een anekdote vertellen.

Slide 16 - Quizvraag

3. Schrijf de kernzin uit alinea 2 op.

Slide 17 - Open vraag

4. Bestaat de rest van de alinea uit toelichting of voorbeelden?
Leg je antwoord in maximaal vijftien woorden uit.

Slide 18 - Open vraag

5. Schrijf het deelonderwerp op van alinea 3.

Slide 19 - Open vraag

6. Is de laatste alinea een echte slotalinea van deze tekst? Leg je antwoord uit.

Slide 20 - Open vraag

7. Wat is het onderwerp van de tekst?

Slide 21 - Open vraag

8. Schrijf drie bewijzen uit de tekst op waaruit blijkt dat peuters slim zijn.

Slide 22 - Open vraag

9. Past de titel goed bij de inhoud van de tekst?
Formuleer je eigen antwoord op de titel.

Slide 23 - Open vraag

10. Wat is het tekstdoeI?

Slide 24 - Open vraag

11. Wat is de tekstsoort?
A
informerende tekst
B
uiteenzettende tekst
C
betogende tekst
D
amuserende tekst

Slide 25 - Quizvraag

Hoofdgedachte van een tekst
  • Aanwijzingen voor het bepalen van de hoofdgedachte:
  • Schrijf het onderwerp van de tekst op en stel dan de vraag: Wat vertelt de schrijver in deze tekst over dat onderwerp? Zoek naar een aanwijzing in de titel en/of de inleiding.
  • Vat de hoofdzaken over het onderwerp samen.
  • Formuleer de hoofdgedachte in één complete zin.
  • De hoofdgedachte is nooit een vraag!

Slide 26 - Tekstslide

12. Schrijf de hoofdgedachte van tekst 5 op.

Slide 27 - Open vraag

Opdracht
Lees tekst 6 (blz 206) grondig.
Wat was de functie van hofnarren in de middeleeuwen?

Maak vraag 1 t/m 5

Slide 28 - Tekstslide

1. Wat is het onderwerp van de tekst?

Slide 29 - Open vraag

2. Schrijf de hoofdzaken van de tekst op. Gebruik maximaal40 woorden.

Slide 30 - Open vraag

3. Wat is het tekstdoel van tekst 6?
A
informeren
B
uitleg geven
C
mening laten vormen
D
amuseren

Slide 31 - Quizvraag

4. Past de titel bij de inhoud van de tekst? Leg je antwoord uit.

Slide 32 - Open vraag

5. Schrijf de hoofdgedachte van de tekst op.

Slide 33 - Open vraag

Opdracht
Lees tekst 7 grondig (blz 207):
Hoe betaalden de Romeinen hun boodschappen?

Maak vraag 1 t/m 5

Slide 34 - Tekstslide

1. Wat is het onderwerp van de tekst?

Slide 35 - Open vraag

2. Behoort de volgende zin tot de hoofdzaken of bijzaken van tekst 7? Leg je antwoord uit.
'De Romeinen werden door de Grieken geïnspireerd tot het invoeren van de denarius, een zilveren munt die tien asses waard was.'

Slide 36 - Open vraag

3. Schrijf de hoofdzaken van de tekst op. Gebruik maximaal 45 woorden.

Slide 37 - Open vraag

4. Wat is het tekstdoel van tekst 7?
A
informeren
B
uitleg geven
C
mening laten vormen
D
amuseren

Slide 38 - Quizvraag

5. Schrijf de hoofdgedachte van de tekst op.

Slide 39 - Open vraag

Huiswerk
Volgende les is de huiswerkcontrole. 
Huiswerk:
Alle lessen 100% af. 

Slide 40 - Tekstslide