Verlichting 1

De Verlichting


1 / 18
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

In deze les zitten 18 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.

Onderdelen in deze les

De Verlichting


Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat weet je al over de Verlichting?

Slide 2 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

De Verlichting was een cultureel-filosofische en intellectuele stroming in Europa die ruwweg samenviel met...
A
de 16e eeuw
B
de 15e eeuw
C
de 17e eeuw
D
de 18e eeuw

Slide 3 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Waarom heet de Verlichting zo?

Slide 4 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

De reformatie in de zestiende eeuw zorgde ervoor dat
A
men historische zaken minder ging waarderen
B
het individu belangrijker werd
C
meer mensen Rooms Katholiek werden
D
er meer beelden in de kerken kwamen

Slide 5 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

De eeuw van de rede
Reactie op het dogmatische autoriteitsgeloof
Modernisering van de samenleving: 
individualisering
emancipatie (feminisme)
secularisering 
globalisering
mensenrechten 

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De eeuw van de rede

Durf te denken 
(Kant 1724-1804)




Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 8 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Politiek en economie 
- Trias politica: (Montesquieu 1689-1755) scheiding uitvoerende, wetgevende en rechterlijke macht
- Liberalisme: (Adam Smith 1723-1790) weinig overheidsbemoeienis met economie, marktmechanisme 
- Opvoeding: (Rousseau 1712-1778)belangrijk Verlichtingsthema 

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Literatuur
- in eerste instantie ook vaak didactisch: biedt lezers nieuwe rationele ideeën en opvattingen  
- nieuwe genres:
  1. kinderliteratuur
  2. imaginair reisverhaal
  3. sentimentalisme

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1. Kinderliteratuur 
Kinderboeken / kinderliteratuur 
- Hieronymus van Alphen
- Proeve van Kleine Gedigten voor Kinderen (1778)
- studie-ijver, oprechtheid en gehoorzaamheid, relatie ouder-kind --> onderwerpen in gedichten
- ik-fguur / geen moeilijk taalgebruik / deugd centraal / rijm 

Slide 11 - Tekstslide

Niet eerder echte boeken voor kinderen.
Er waren wel een soort van jeugdboeken, maar dat waren bewerkingen van boeken voor volwassenen (ridderverhalen). 

Van Alphen schreef de gedichten aanvankelijk anoniem. Na succes uit de anonimiteit gestapt. 

Slide 12 - Video

Deze slide heeft geen instructies

    Imaginair reisverhaal

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

2. Imaginair reisverhaal
In tegenstelling tot eerdere reisverhalen denkbeeldig
  • Verhalen over reizen naar verzonnen landen
  • Episch-didactische literatuur: utile dulci
  • Doel: maatschappijkritiek leveren en/of
    utopische, betere wereld schetsen
  • Favoriete thema’s: opvoeding, religie en staatsbestuur



Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Twee soorten:
1. Robinsonade
demonstreert waartoe een mens in staat is als hij in alle vrijheid de kans krijgt een eigen samenleving te bouwen bv: Daniel Defoe, Robinson Crusoe (1719)

2.Reisverhalen met politieke inslag
Door een denkbeeldig land te beschrijven kon de auteur bestaande situaties in eigen land bekritiseren. Soms werd er een utopische, betere wereld geschetst
Utopie: bv Henrik Smeeks, Beschrijvinge van het magtig Koningrijk Krinke Kesmes (1708) (met trekken van zowel robinsonade als  utopie als satire)
Satire: Jonathan Swift: Gulliver’s Travels (1726/1735)
J.A. Schasz MD: Reize door het Aapenland (1788)

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Reize door het Aapenland

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Welke van onderstaande termen horen alle drie bij de Verlichting?
A
theocentrisme, classicisme, modernisme
B
liberalisme, optimisme, tolerantie
C
existentialisme, empirisme, feodalisme
D
purisme, aforisme, antropocentrisme

Slide 17 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

is een......
A
imaginair reisverhaal en utopie
B
utopie en realistische roman
C
imaginair reisverhaal en robinsonade
D
utopie en robinsonade

Slide 18 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies