Verdieping gehandicapten les 7

• doelgroepen
• MBO
• Studiejaar 2

Hechtingsstoornis

Verdieping Gehandicaptenzorg

Les 7  

Jaar 2

Planning

Toets

Leerdoel

Herhalen vorige les

Theorie Hechtingsstoornis

Film kijken

Vragen & Afsluiten

Toets

Donderdag 11 November tijdens de les

Leerdoel

Aan het eind van de les weten jullie;

• Wat een hechtingsstoornis is
• Wat de kenmerken, oorzaken en beschermende factoren van een hechtingsstoornis zijn

Hechting

Veilige hechting

• Een kind/jongere die veilig gehecht is heeft tijdens de kinderjaren ervaren dat tenminste één van zijn verzorgers er onvoorwaardelijk voor hem/haar is 

• Een goede gehechtheid tussen ouders en kinderen vormt de basis voor een kind om te groeien in zijn ontwikkeling

Voorwaarden voor veilige hechting

• Sensitief reageren: Ouder staat open voor signalen van het kind, begrijpt de signalen en reageert snel en adequaat 

• Continuïteit: Er is continuïteit in de aanwezigheid van de gehechtheidspersoon

• Mentaliseren: Ouder verplaatst zich in het perspectief van het kind en kan dat verwoorden

Noem een voorbeeld van wat een ouder moet doen om een veilige hechting te stimuleren.

Hechtingspatronen

Volgens Mary Ainsworth 4 patronen van hechting:

1. Veilig gehecht:  Goede balans exploratiedrang en gehechtheidsgedrag 
2. Onveilig-vermijdend gehecht:  Negeren of vermijden de opvoeder en gedragen zich "zelfstandig" 
3. Onveilig-afwerend gehecht:  Weinig geneigd zelfstandig activiteiten uit te voeren, afwezigheid opvoeder leidt tot angst, terugkeer voor boosheid en verontwaardiging 
4. Gedesorganiseerd gehecht:  Zoeken enigszins toenadering, tegelijkertijd levert dat stress en angst op 

Hechtingsstoornis

Hechtingsstoornis

• Kind/jongere die niet goed gehecht is heeft niet meteen een hechtingsstoornis 

• 25 - 30 % van de Nederlandse bevolking is niet volledig veilig gehecht,

       1 % van de Nederlandse bevolking heeft een hechtingsstoornis

• Het is pas een hechtingsstoornis wanneer er sprake is van een duidelijk gestoorde manier van het aangaan van sociale relaties  

Hechtingsstoornis

Hechtingsstoornis kan optreden als kind/jongere in hun eerste 5 levensjaren nare ervaringen hebben meegemaakt

Hierdoor kan de emotionele hechting aan de de ouders verkeerd zijn gegaan

Reden: Dat het kind is teleurgesteld in de hechting aan de ouders

Hierdoor "leert" het kind heel snel, dat het voor zichzelf moet zorgen en absoluut niet kan vertrouwen op volwassenen

Hechtingsstoornis

Kenmerkend aan een hechtingsstoornis is dat het kind zich onveilig voelt dat zich uit in tegengestelde sociale reacties

• Kinderen kunnen bewust gemeen en kwetsend zijn naar personen die dichtbij ze staan en het is moeilijk door hun pantser heen te komen

• Het afwijzende gedrag is vooral een manier van het kind is om niet meer gekwetst te kunnen worden

Kenmerken

• Kind vertoont claimgedrag t.o.v. de ouder/verzorger
  
• Vraagt op een ongewenste manier aandacht
  
• Kan zich niet goed concentreren, leerproblemen vertoont impulsief, agressief of passief gedrag
  
• Communiceert onzinnig

• Kan niet goed met leeftijdsgenoten overweg
• Gewetensontwikkeling laat te wensen over, soms gemeen met dieren omgaan
• Geen affectie kunnen geven en ontvangen
  
• Liegen
  

Oorzaken

Er zijn factoren die de oorzaak van een stoornis versterken, onder te verdelen in Kind en Ouder

Kind:

- Het kind is lichamelijk niet helemaal in orde, het mist bijvoorbeeld een vinger 

- Het kind is ongewenst

- Het kind is te vroeg geboren (bijv. vanwege couveuse minder lichamelijk contact met moeder)

- Het kind heeft een verstandelijke (geestelijke) of lichamelijke handicap

- Het kind heeft een moeilijk temperament, bijvoorbeeld snel boos of huilerig

Oorzaken

Ouder:

- Als de ouders zelf onveilig zijn gehecht kunnen ze dit overdragen op hun eigen kind door hun manier van benaderen

- De ouders mishandelen of verwaarlozen het kind

- Als de ouders psychische problemen hebben, zoals verslaving of depressie

- Als de ouders met onverwerkt verdriet zitten

Beschermende factoren tijdens het hechtingsproces

Bedenk voor jezelf welke risicofactoren en beschermende factoren aanwezig waren in jouw jeugd.
(deel alleen wat je wilt delen)

Begeleiding van kind/jongere met hechtingsstoornis

Het bieden van veiligheid staat centraal

Kind/jongere missen namelijk hun vertrouwen in zichzelf en de wereld

Zoek op hoe creëren wij dan veiligheid voor de cliënt?

Waar kun je aan denken?

• Vertrouwen opbouwen
• Grenzen stellen
• Wees jezelf, doe niet "nep"
• Voorspelbaarheid
• Structuur
• Voorbeeldfunctie
• Sensitief en responsief reageren
• Inspelen op behoeften van het kind/jongere

Wat is je eerste reactie na het zien van het filmpje?

Welke risicofactoren komen overeen met Mina?

Wat zou je anders doen dan Mina haar begeleider als jij een gesprek met haar gaat voeren en op welke manier hou je rekening met haar hechtingstoornis?

Onderbouw je antwoord met de theorie

Wat neem je nu mee in de begeleiding van kinderen/jongeren met een hechtingsstoornis.

Volgende les

Tijd.......voor de oefentoets

Vragen & Afsluiting