In deze les zitten 36 slides, met tekstslides en 1 video.
Lesduur is: 45 min
Onderdelen in deze les
Lesprogramma
9.55 -10.00 Welkom + leerdoelen
10.00 -10.10 Gesteentecyclus
10.10 - 10.30 Geoclips + vragen (classroom)
10.30 - 10.40 verwerkingstijd Geoclips
10.40 11.00 Workshoptijd
11.00 -11.10 Kahoot
Slide 1 - Tekstslide
Vandaag:
Vanalles over gesteenten...
Slide 2 - Tekstslide
We gaan vandaag eens kijken naar het levensverhaal
van meneer Steen.
Dit verhaal is een stuk minder saai dan je misschien zou denken….!
Slide 3 - Tekstslide
Meneer Steen werd zo’n 500 miljoen jaar geleden geboren bij deze vulkaan:
Slide 4 - Tekstslide
Nadat Meneer Steen is afgekoeld, noemen we hem een stollingsgesteente.
Slide 5 - Tekstslide
Hier zie je meneer Steen tussen zijn familie:
Meneer Steen vindt het wel best prima onderdeel van deze berg uit te maken…
Slide 6 - Tekstslide
Maar helaas, de zon, neerslag en ijs gooien roet in het eten….!
Meneer Steen valt door al al deze krachten uiteen…
= verwering
Slide 7 - Tekstslide
In de rivier zorgt hij voor erosie:hij schuurt hard gesteente af/uit.
Uiteindelijk wordt het materiaal afgezet in de oceaan → sedimentatie
De stukjes meneer Steen komen in een rivier terecht.
Slide 8 - Tekstslide
Er vindt veel sedimentatie plaats in de oceaan..
Het afgezette materiaal wordt samengeperst en er ontstaat een nieuw gesteente, namelijk een sedimentgesteente.
Slide 9 - Tekstslide
De sedimentatie blijft doorgaan en er komen steeds meer zware lagen gesteente boven meneer Steen te liggen…
meneer Steen komt dichter bij het warme magma te liggen.
Slide 10 - Tekstslide
Meneer Steen heeft het heet. Het grote gewicht boven meneer Steen zorgt ook voor een zware druk op hem.
Hierdoor gaat hij veranderen en ontstaat er een metamorf gesteente.
Slide 11 - Tekstslide
De gesteentelaag waarin meneer Steen zit komt door subductie in de mantel terecht.
Op een diepte van zo’n 100 km begint meneer Steen te smelten.
Na verloop van tijd begint zijn leven opnieuw…
Dit verhaal van meneer Steen is een voorbeeld van de gesteentekringloop.
Slide 12 - Tekstslide
Gesteentekringloop
Slide 13 - Tekstslide
Slide 14 - Tekstslide
Kennen
Gesteenten:
stollingsgesteenten
sedimentaire gesteenten
metamorfe gesteenten
Processen:
Afkoelen
verwering en erosie
samenpersen
hitte en druk
smelten
Slide 15 - Tekstslide
3 soorten gesteenten
Stollingsgesteente: Ontstaan door afkoeling en stolling van magma/lava
Sedimentgesteenten: Ontstaan uit afgezet materiaal dat wordt samengeperst.
Metamorfe gesteenten: Ontstaan wanneer een gesteente onder invloed van druk en hoge temperatuur in een nieuwe gesteente veranderd.
Slide 16 - Tekstslide
Slide 17 - Tekstslide
Marmer in de Alpen
Kalksteen → hoge druk en temperatuur → miljoenen jaren → marmer
Slide 18 - Tekstslide
Slide 19 - Tekstslide
Slide 20 - Tekstslide
Kalksteen
Slide 21 - Tekstslide
Zandsteen
Slide 22 - Tekstslide
Schalie
Slide 23 - Tekstslide
Slide 24 - Tekstslide
Slide 25 - Tekstslide
Slide 26 - Tekstslide
Slide 27 - Tekstslide
Graniet
- Kristallen
- Langzamer afgekoeld dan basalt
- Stolt 'in de aardkorst' (uit het zicht)
Slide 28 - Tekstslide
Slide 29 - Tekstslide
Basalt
- Geen zichtbare kristallen
- Sneller afgekoeld dan graniet
- Koelt af boven aardkorst
Slide 30 - Tekstslide
Slide 31 - Tekstslide
Slide 32 - Tekstslide
Slide 33 - Tekstslide
Slide 34 - Video
https:
Slide 35 - Link
Er zijn 3 soorten gesteenten:
1. Sedimentgesteente - gesteente die laag voor laag worden afgezet, waarbij de onderste laag het oudst is. BV: zandsteen, kalksteen, schalie
2. Stollingsgesteente - gesteente gevormd door vulkanische activiteit. Door het stollen van magma (in de aarde) of lava (op de aarde). BV: graniet, basalt.
3. Metamorf gesteente - dit is sediment- of stollingsgesteente wat door invloed van hoge druk en hogere temperatuur veranderd (metamorfose) van structuur. BV: kalksteen veranderd in marmer / schalie veranderd in leisteen.