4.5 lymfe

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

4.5 lymfesysteem

LEERDOEL

4.5

* je kunt de kenmerken en functies van weefselvloeistof en lymfe noemen

Weefselvloeistof

weefselvloeistof is het bloedplasma dat het bloedvat is uitgegaan en in het weefsel terecht is gekomen

bloedplasma

bloedplasma is water met daarin opgelost voedingszouten, en afvalstoffen

Lymfe

lymfe is het weefselvocht dat in het lymfevat terecht is gekomen

weefselvloeistof

*vanuit haarvaten

*tussen de cellen

 

*zuurstof en voedingstoffen naar cellen 

* cellen geven koolstofdioxide terug aan het weefselvloeistof 

bloeddruk > osmotische druk

vloeistof uit haarvat gedrukt

bloeddruk 

osmotische druk

(veroorzaakt door eiwitten)

water, O2, CO2 en kleine opgeloste stoffen (suiker, zout) verlaten bloedvat

bloeddruk < osmotische druk

vloeistof sijpelt in haarvat 

85% van weefselvloeistof terug in haarvat: +/- 4L lymfe

bloedtoevoer haarvaten

* wordt geregeld door 

- glad spierweefsel in aanvoerende slagaders

- kleine kringspieren net voor de haarvaten

- o.i.v. zenuwimpulsen, hormonen, chemische signalen vanuit weefsels (bijv. histamine)

* op elk moment 5 - 10% van haarvaten doorbloed

* in hersenen, hart, lever en nieren constante toevoer

lymfevaten

*door hele lichaam: vaten en knopen

*2 grote lymfevaten zijn

- rechterlymfestam

- borstbuis 

* monden uit in de bovenste holle ader 

* hier komen afbraakproducten van vetten 

in de bloedbaan terecht

stromen lymfe

* lymfevaten bevatten kleppen 

(net als bij aders)

* door samentrekken van skeletspieren wordt 

lymfe omhoog gedrukt 

(ook net als bij aders!)

afweer

* lymfocyten zuiveren de lymfe van ziekteverwekkers

* die bevinden zich in lymfeknopen

* delen zich bij infectie: lymfeknoop zwelt op 

Oedeem is een ophoping van weefselvloeistof. Benoem zo veel mogelijk oorzaken van oedeem.

https: