5.4

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Naam	Nummer	Naam	Nummer
Rhodé Bakker	1	Anouar Ouali	13
Jonah Balentina	2	Floris van der Reijd	14
Jasmijn Böhm	3	Yenthe Stalknegt	15
Eva Elzerman	4	Roan Vermeer	16
Shiloh Frijda	5	Anna van de Vijver	17
Ghina Gangadien	6	Mauro Westerbeek	18
Daan van Gelder	7	Kajan Wever	19
Luciano van Hal	8	Noor Yosef	20
Jane Huisman	9		21
Sama Kamali	10		22
Rodin Langejans	11		23
Klena Mohammed	12		24
			25

Wat gaan we doen?

• Herhalen vorige les.
• Huiswerk controleren.
• Uitleg 5.4
• Werken.
• Uitleg 5.4

• Welke kritiek had Luther op de kerk?
• Wanneer gaat Luther andere ideeën krijgen?
• Wat is een aflaat?

Functie van adel

door de komst van een geld economie en ambtenaren:

Vroege Middeleeuwen:

Adel hielp mee in het bestuur.

Adel levert militairen.

Late Middeleeuwen:

Ambtenaren helpen in het bestuur.

Huurlegers leveren militairen.

Nakijken.

• Paragraaf 5.3 maak vraag 5 tm 13
• Eén persoon leest de vraag voor.
• Heb je iets anders? Steek je vinger op en zeg het, soms is meer dan één antwoord goed.
•  Zorg ervoor dat je de juiste antwoorden overneemt.

Lesdoel

1) Ik kan uitleggen waarom er in de late middeleeuwen conflicten waren tussen de paus en de vorsten.

2) Ik kan beschrijven hoe vorsten probeerden een centraal bestuur in te voeren.

Wie heeft de meeste macht?

• Koningen en kerk strijden om de macht.
• Koningen benoemen bisschoppen als leenmannen.
• Het voordeel is dat bisschoppen geen kinderen kunnen krijgen.

Wie heeft de meeste macht?

• Bijna 2 eeuwen proberen pausen en koningen te testen wie de meeste macht heeft.
• In 1122 worden er afspraken gemaakt.
• De keizer bemoeit zich niet met bisschoppen en de paus houdt zich alleen nog bezig met godsdienst.

Aan het werk.

10 minuten. 

Werk in tweetallen of met z'n drieën.

5.4 Lees blz 81 en 82.

 5.4 Maak vraag 1 tm 12.

Centraal bestuur

Een staat (gebied met eigen regels en bestuur) wordt vanuit één plek bestuurd.

Voordeel:

Overal dezelfde wetten, belasting en regels.

De koning hoeft niet meer rond te reizen.

Nadeel:

Adel en steden wilden hun macht niet kwijt.

Er komen opstanden tegen de vorst

1315

De Lage Landen

Huiswerk

10 minuten. 

Werk in tweetallen of met z'n drieën.

5.4 Lees blz 81 en 82.

 5.4 Maak vraag 1 tm 12.