Thema 4 B1 Transportsystemen

Thema 4
Transport
1 / 34
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolhavoLeerjaar 5

In deze les zitten 34 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 5 videos.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Thema 4
Transport

Slide 1 - Tekstslide

Leerdoelen B1
  • Je kunt beschrijven hoe opname, transport en afgifte van water met daarin opgeloste stoffen plaatsvindt in planten

  • Je kunt verschillende circulatiesystemen herkennen en de functies van een bloedsomloop benoemen.


Slide 2 - Tekstslide

Belangrijke woorden
  • houtvaten 
  • bastvaten
  • anorganische sapstroom
  • organische sapstroom
  • worteldruk 
  • capillaire werking 
  • verdamping
  • open bloedsomloop
  • gesloten bloedsomloop
  • enkelvoudige bloedsomloop
  • dubbele bloedsomloop
  • kleine bloedsomloop
  • grote bloedsomloop

Slide 3 - Tekstslide

Transportsystemen
Transport van stoffen via o.a. diffusie:

Bij eencellige organismen en organismen die uit een paar cellagen zijn opgebouwd.

Slide 4 - Tekstslide

Transportsystemen
Bij planten en dieren wordt water met opgeloste stoffen vervoerd door buizenstelsels

Planten: mineralen gescheiden van assimilatieproducten
Dieren: voedingsstoffen en afvalstoffen door dezelfde buizen

Slide 5 - Tekstslide

Watertransport plant
Door middel van:

- Worteldruk 
- Capillaire werking
- Verdamping

Slide 6 - Tekstslide

'pijpleidingen'
van de plant
Vaatbundels
Houtvaten
Bastvaten

Slide 7 - Tekstslide

Vaatbundels
Houtvat:
- omHoog
- anorganische sapstroom

Bastvat:
- naar Beneden, maar kan ook omhoog
- organische sapstroom

Transport via de stengel

Slide 8 - Tekstslide

Slide 9 - Video

Capillaire werking en verdamping
Zie afbeelding 5 en 6 op blz. 12 en 13. 

Door capillaire werking van de houtvaten wordt het water omhooggetrokken.

Door verdamping van water wordt water aangezogen uit de houtvaten.

Slide 10 - Tekstslide

Worteldruk
Zie afbeelding 1 en 2 op blz. 10 en 11 van je tekstboek. 

Planten nemen via de wortelharen aan de wortels water en mineralen op.

Worteldruk: actief transport door endodermiscellen en osmotische werking van mineralen in de houtvaten.

Slide 11 - Tekstslide

Organische sapstroom
  • Sapstroom in alle richtingen.
  • Vooral transport van disacharide sacharose.
  • Fructose opgeslagen in vruchten.
  • Zetmeel in groeipunten van wortels en stengels.

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Video

Maak opdracht 1 t/m 8

Slide 14 - Tekstslide

Slide 15 - Video

Circulatiesystemen dieren
Circulair transport: een vloeistof met opgeloste stoffen stroomt rond

- Open/gesloten bloedsomloop
- Enkele/dubbele bloedsomloop


Slide 16 - Tekstslide

Open bloedsomloop
Gesloten bloedsomloop

Slide 17 - Tekstslide

Gesloten, enkele bloedsomloop

In de afbeelding hiernaast is een enkelvoudige bloedsomloop afgebeeld: per omloop stroomt het bloed één keer door het hart.


Slide 18 - Tekstslide

Gesloten, dubbele bloedsomloop
  • Per omloop stroomt het bloed twee keer door het hart 
  • Er is sprake van een linkerharthelft en een rechterharthelft (zie ook dat dit bij jezelf links/rechts is!)

Er is sprake van een kleine (hart/longen/hart) en grote (hart organen lichaam/hart) bloedsomloop 

Slide 19 - Tekstslide

Enkelvoudige bloedsomloop
Dubbele bloedsomloop

Slide 20 - Tekstslide

Bloedsomloop bij andere gewervelden

Slide 21 - Tekstslide

Functies bloedsomloop
Transporteren van stoffen:
  •    bouw-/brand-/afvalstoffen
  •    signaalstoffen (hormonen)
  •    bestanddelen afweersysteem

Verdeling warmte 

Slide 22 - Tekstslide

Samenvattend

Slide 23 - Tekstslide

Maak opdracht 9 t/m 11
Klaar? Neem de context 'Bomenbloed' door en maak de opdrachten 12 t/m 14

Oefen de flitskaarten en check je leerdoelen met Test Jezelf van B1

Slide 24 - Tekstslide

Voortplanting
Bloem
Stengel
Wortel
Water en mineralen opnemen
Glucose maken
Blad
Stoffen vervoeren en stevigheid geven

Slide 25 - Sleepvraag

Wortelharen nemen mineralen uit de bodem op in de cel. De concentratie in de cel is hoger dan in de bodem. Dit is een voorbeeld van
A
diffusie
B
osmose
C
actief transport
D
passief transport

Slide 26 - Quizvraag

Blad

Stengel
Wortel
Verdamping
Opname 
water
Transport 
water

Slide 27 - Sleepvraag

de concentratie opgeloste stoffen in de cel is ..... dan daarbuiten. In de cel is plasmolyse opgetreden
A
lager
B
even hoog
C
hoger

Slide 28 - Quizvraag

Wat is juist?
A
B
C
A
A: Houtvaten B: Bastvaten C: Parenchym
B
A: Bastvaten B: Parenchym C: Houtvaten
C
A: Houtvaten B: Parenchym C: Bastvaten
D
A: Bastvaten B: Houtvaten C: Parenchym

Slide 29 - Quizvraag

Hoe kan een plant zich beschermen tegen uitdroging?
A
dikke waslaag, weinig huidmondjes,behaarde bladeren
B
verzonken huidmondjes behaarde bladeren, dikke waslaag
C
klein bladoppervlak huidmondjes onderkantblad,
D
zowel a,b als c

Slide 30 - Quizvraag

De plantencel is stevig door
A
de celmembraan
B
de celwand
C
de vacuole
D
de celwand en vacuole

Slide 31 - Quizvraag

Wat is het voordeel van een gesloten circulatiesysteem vs een open circulatie systeem?
A
er is geen voordeel
B
transport van stoffen is effectiever
C
transport over langere afstand mogelijk
D
transport effectiever en over langere afstand mogelijk

Slide 32 - Quizvraag

Slide 33 - Video

Slide 34 - Video