H3.4: De waterkringloop

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

H3.4: De waterkringloop

Ga rustig zitten

Pak je laptop erbij

Log in op de Lesson up

Wacht tot de les begint

Les planning:

Lesdoelen bespreken

1. Kort herhalen vorige les

2. Uitleg water kringloop

3. Uitleg soorten regen

4. Afsluiting

Lesdoelen:

• Je weet dat water in verschillende vormen voor kan komen en dat het in een kringloop rondgaat.
  
• Je kunt de korte en de lange waterkringloop uit leggen 
  
• Je begrijpt hoe stuwingsregen, stijgingsregen en frontale regen ontstaan.
  

Waar ging H3.3 over?

Als de aardas recht zou staan, zouden dag en nacht even lang zijn.

1. Juist
2. Onjuist

Waar zorgt de scheefstand van de aardas voor?

1. dag en nacht
2. zomer en winter

De seizoenen in Nederland

Zet de foto's bij het juiste seizoen

Is het nu pooldag of poolnacht op de
Noordpool?

1. Poolnacht
2. Pooldag

Wat is de reden dat er seizoenen zijn op aarde?

1. Doordat de aarde draait om de zon
2. Door de schuine stand van de aarde om de zon
3. Doordat de aarde om zijn eigen as draait

Waterkringloop: de voortdurende verplaatsing van water op aarde

In welke vorm komt water voor?

Tijd voor een sleepvraag op de volgende dia

Damp

Bevriezen

Vloeibaar

Condenseren

Vast

Smelten

Verdampen

Fases van water

• vloeibaar
• (water)

• vaste stof
  (ijs)

• gas
  (waterdamp) 

DE WATERKRINGLOOP

Kringloop van water

Waterkingloop = het proces waarbij zeewater na verdamping uit zee via wolken, neerslag, grondwater en rivieren weer terug naar zee stroomt.

Korte waterkringloop

Water verdampt vanaf zee, en condenseert tot een wolk. Daarna regent die wolk direct boven de zee weer uit.

Lange waterkringloop

Water verdampt vanaf zee, en condenseert tot een wolk. Door de wind wordt deze wolk verplaats richting de bergen. Hier regent de wolk uit. Door rivieren en of grondwater komt na lange tijd het water weer terug in de zee.

Korte waterkringloop: verdamping, regen valt weer in zee

De zon = de motor van de waterkringloop.

De zon verwarmd het (zee)water.

Lange Waterkringloop

Gaat over het land

Wolken waaien richting het land

In de bergen > sneeuw

Smeltwater en regenwater stromen via rivieren terug naar de zee

Infiltratie: neerslag wordt opgenomen in de grond (grondwater)

Lange Waterkringloop

1) Water verdampt uit de zee
2) Water stijgt op en koelt af in de wolken
3) Water valt als neerslag (regen/sneeuw) boven land
4) Water komt in ijskappen, grondwater of meren terecht
5) Water stroomt langzaam (duizenden/miljoenen jaren) terug naar zee

Korte waterkringloop:

Het water verdampt, vormt zich tot een wolk (condenseren). Daarna regent die weer leeg in zee.

Lange waterkringloop:

Het water verdampt, vormt zich tot een wolk (condenseren). Door de wind wordt de wolk verplaatst tot aan deze bergen, hier valt het in de vorm van sneeuw/hagel op de bergen. Door het smelten van de sneeuw, komt het water via de rivieren of grondwater terug bij de zee. (Duurt lang!)

Wat is de korte waterkringloop?

1. De waterkringloop boven een rivier
2. De waterkringloop op een berg
3. De waterkringloop boven zee
4. De waterkringloop boven een stad

De waterkringloop wordt aangedreven door ...

1. Rivieren
2. Gletsjers
3. Verdamping
4. De zon

Wolkenvorming

• Zeewater verdampt en stijgt op

• Hoger in de lucht koelt de waterdamp af
  
  
• Waterdamp gaat condenseren
  Kleine druppeltjes en die vormen ze grotere druppels

• Wordt de druppel te zwaar: NEERSLAG!

Drie soorten neerslag

Stuwingsregens

Frontale regens

Stijgingsregens

soorten neerslag

Neerslag ontstaat vaak omdat wolken moeten stijgen, hierbij horen drie situaties:

1. Warme lucht stijgt op. Hoe hoger, hoe kouder. De waterdamp gaat condenseren, waardoor er stijgingsregens ontstaan.
2. Wanneer de lucht tegen een berg waait, wordt de lucht gedwongen om op te stijgen, koelt af en condenseert. Hierdoor ontstaan: stuwingsregens. 
3. Op de breedte waar Nederland ligt, botst warme lucht tegen koude lucht vanuit de polen, door die botsen wordt de warme lucht gedwongen op te stijgen. Met als gevolg dat er rond Nederland vaak frontale regen is.

Soorten neerslag

Stuwingsregens

• Lucht wordt tegen de berg omhooggestuwd (loefzijde)
• De lucht koelt af.
• De waterdamp condenseert en het gaat regenen =stuwingsregen.
• Aan de andere kant ligt de lijzijde .
• Daar daalt de lucht en warmt op.
• Hier blijft het droog =  regenschaduw
  

Stuwingsregens

Soorten neerslag

Stijgingsregens:

• Warme lucht is licht en stijgt op.
• De lucht koelt af.
  
• De waterdamp zal vervolgens gaan condenseren.
• Er ontstaan wolken.

• Komt waar voor?
  

Stijgingsregen

Frontale regen:

Koude en warme lucht ontmoeten elkaar op gematigde breedte.

Warme lucht wordt gedwongen op te stijgen > frontale regen.

Frontale regen

Welke soorten neerslag zie je? 

Sleep de begrippen naar de juiste afbeelding. 

Stijgingsregens

Frontale regens

Stuwingsregens

Zet de kringloop in de juiste volgorde

De lange waterkringloop

1.

2.

3.

4.

5.

Verdamping van zeewater

Verplaatsing van wolken

Neerslaan van wolken boven land

Water stroomt via rivieren

Water komt terug in zee

Welke soort regen is dit?

1. Stijgingsregen
2. Stuwingsregen
3. Frontale regen
4. Zomerregen

Wat voor een soort regen
zie je hier?

1. frontale regen
2. stijgingsregen
3. stuwingsregen
4. natte regen

Hier valt het meeste regen

1. Steppe
2. Woestijn
3. Savanne
4. Gematigd zeeklimaat

Regen op zee is deel van de

1. Korte waterkringloop
2. Lange waterkringloop

Op de afbeelding zie je 2 soorten regen.

Welke 2 soorten regen?

1. Plaatje 1 = Stijgingsregen, Plaatje 2= Stuwingsregen
2. Plaatje 1= Stuwingsregen, Plaatje 2= Stijgingsregen
3. Plaatje 1= Frontale regen, Plaatje 2= Stijgingsregen
4. Plaatje 1= Stuwingsregen, Plaatje 2= Frontale regen.

Wat voor type regen komt hier voor?

1. stuwingsregen
2. stijgingsregen
3. frontale regen

In tropische regenwouden regen het...

1. Helemaal niet
2. Het hele jaar
3. 9 maanden per jaar
4. 3 maanden per jaar

Wat is frontale regen?

1. Warme lucht stijgt op. Daarboven koelt het af.
2. Warme en koude lucht dat tegen elkaar aan botst (regen).
3. Warme lucht wordt omhoog geduwd en kan niet meer verder.

Huiswerk

Huiswerk voor volgende week is:

Paragraaf 4 lezen en maken. zie studiewijzer voor welke opdrachten je moet maken

Week 15: Formatieve toets over H3:

Paragraaf 1 tot en met 4

Opdracht

Vul de juiste woorden op de juiste plekken in.

Welke vorm van water moet op welke plek?

Vloeibaar

Vast

Vloeibaar

Gasvormig