13. Hengelaarvissen, schorpioenvissen en karperachtigen

• Welzijn
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 4

Hengelaarvissen, schorpioenvissen en karperachtigen

Doel:

Aan het eind van de les weet ik:

- hoe hengelaarvissen aan hun naam zijn gekomen

- welke vis het sterkste gif heeft van alle vissen

- of piranha's mensen (kunnen) opeten.

Terugblik

Haringen, kabeljauwen en zalmachtigen:

Wat weten jullie er nog van?

Hengelaarvissen

Er zijn ongeveer 300 soorten hengelaarvissen. Ze lokken hun prooi met een speciaal hengelachtig orgaan op hun kop.

Aan het eind van een omgevormde vinstraal zit een wormvormig stukje huid. De vrouwtjes hebben een lichtorgaan in hun 'hengel'.

Zeeduivel

De zeeduivel is een van de grootste hengelaarvissen. Hij loert op zijn prooi op de bodem van de zee.

De eerste straal van zijn rugvin is omgevormd tot een hengel, waar een stukje huid als een 'worm' aan hangt. Door dit lokmiddel laten heel veel slachtoffers zich beetnemen. Als ze dichtbij komen, zuigt de zeeduivel ze als een stofzuiger in zijn enorme bek. Die zie vol sterke, spitse tanden. De roofvis eet vissen, kreeften en inktvissen.

Diepzeehengelvis

Er zijn zo'n 200 diepzeehengelvissoorten. Ze leven in de zee tussen 300 en 400 m diep. Ze hebben veelal een hengelachtig orgaan, dat oplicht. Daarmee worden in de duistere diepte slachtoffers gelokt. Vaak zijn de mannetjes van de diepzeehengelvis kleiner dan de vrouwtjes. Bij enkele soorten zijn dergelijke dwergachtige mannetjes vergroeid met het vrouwtje en voeden ze zich met haar bloed.

nos.nl

Schorpioenvissen

Tot de schorpioenvissen behoren zo'n 330 soorten. De kop heeft een pantser van been. Deze diepzeevissen behoren tot de stekelvinnigen, waartoe ook de roodbaars behoort, een heel populaire eetbare vis. Enkele soorten van de schorpioenvissen hebben aan de basis van de rugstekels gifklieren, die een heel sterk gif afscheiden. 

Gewone koraalduivel

De gewone koraalduivel leeft voornamelijk in het koraalrif.

De naam is afkomstig van de prachtige rode strepen. Die dienen als waarschuwing. Het gif in de rugvinnen is namelijk heel sterk en ook voor mensen dodelijk. Bij het jagen maken de koraalduivels gebruik van hun borstvinnen om hun prooi in het nauw te drijven.

Steenvis

De steenvis ziet eruit als een begroeide steen. Met die camouflage is hij op de bodem van de zee bijna onzichtbaar. Steenvissen hebben het sterkste gif van alle vissen. Ze gebruiken het alleen maar om zich te verdedigen. Ook voor de mens is het gif gevaarlijk. Er zijn al heel wat mensen in ondiep water op een steenvis gestapt en daarbij om het leven gekomen.

Karperachtigen

Bijna alle karperachtigen leven in zoet water. Daartoe behoren de echte karpers en de karperzalmen. De karperzalmen komen voor in Midden- en Zuid-Amerika en in Afrika. 

Karper

De karper is een plantenetende zoetwatervis. Hij wordt al meer dan 2000 jaar gekweekt in vijvers. Er zijn verschillende kweekrassen: de spiegelkarper heeft enkele, heel grote schubben. De lederkarper heeft helemaal geen schubben. Wilde karpers zijn over het hele lichaam bedekt met schubben. Ze leven in rivieren en meren. De bijna tandeloze vissen eten planten, wormen en larven. Ze kunnen tot 50 jaar oud worden.

We gaan naar het volgende filmpje kijken:

https://schooltv.nl/video/het-klokhuis-piranhas/

of

https://schooltv.nl/video/piranhas-eten-mensen-is-het-snugger-of-kletspraat/

Opdrachten maken

Evaluatie

Is het doel van de les behaald?

Aan het eind van de les weet ik:

- hoe hengelaarvissen aan hun naam zijn gekomen

- welke vis het sterkste gif heeft van alle vissen

- of piranha's mensen (kunnen) opeten.

- Wat was jouw inbreng/ op welk niveau heb je gewerkt?