Methodiek 2 les 2: observatie plan

• methodiek 2 pw
• MBO
• Studiejaar 1

Methodiek : observeren & rapporteren

Methodiek2
Wat gaan we vandaag doen?

Lesdoelen van vandaag

Eerst nog een korte herhaling vorige lessen
Gezamenlijk oefenen met de 7 stappen van een observatieplan (casus)
Individueel schrijven 7 stappen observatieplan (casus)
Evaluatie van de les

Hoe zat het ook alweer?  

'de jongen heeft chocola gestolen'

Is dat een observatie of interpretatie?

Jongetje heeft chocola gepikt

1. Interpretatie
2. Observatie

Hoe zat het ook alweer?  

Schrijf op:

een voorbeeld van een observatie (objectief)

Wat zag je? Noem een observatie (objectief!)

Hoe zat het ook alweer?  

objectief: de jongen heeft chocola aan zijn handen en om zijn mond.

!

let er op dat je observaties objectief zijn (in je eindopdracht)

Observeren doe je planmatig

Bij een observatie verzamel je gegevens die een antwoord kunnen geven op een vraag. 

Je observeert systematisch volgens een plan.

Je bedenkt vooraf waarnaar je wilt gaan kijken (het doel) en hoe je de gegevens noteert. 

Wat is stap 1 een observatieplan?
Kijk in de theorie Boek Methodiek module 3 observeren hoofdstuk 1 Waarnemen 1.7

7 stappen voor een observatie

1. De aanleiding
   
2. Het observatiedoel en onderzoeksvraag
3. Welk concreet gedrag ga je observeren
   
4. Je stelt vast: observatiecategorieën 
5. De observatiemethode
   
6. Plaats en tijd 
7. De algemene gegevens van degene die je gaat observeren 

Lees casus Rob

Stap 1 de aanleiding

Redenen zijn bijvoorbeeld:

• Als je signalen opvangt dat er iets mis gaat 
  
• Als je een vraag hebt hoe je moet handelen
• Als er problemen zijn
• Als je iemand beter wil leren kennen
• Als je een verslag wil maken

In de aanleiding schrijf je precies waar de vraag vandaan komt, van wie en waarom.

Wat is de aanleiding
voor een observatie van Rob?

Stap 2 het doel en de vraagstelling

Doel: kort en duidelijk (SMART). Op welke vraag wil je een antwoord? 

Wie je gaat observeren

Welk gedrag je gaat observeren

In welke situatie je gaat observeren

Bijvoorbeeld: na de observatie weet ik hoe vaak Ciska een ander kindje slaat. Ik observeer haar tijdens het speelkwartier buiten. 

Stap 2 Doel

Bedenk een doel voor een observatie van Rob

Wie ga je observeren

Welk gedrag ga je observeren

In welke situatie

Bedenk een doel voor een observatie van Rob (wie, welk gedrag en welke situatie).
Na de observatie weet ik...

Stap 3 het concrete gedrag

Bij stap 3 omschrijf je het gedrag dat je wil observeren. 

 Dit doe je:

• Concreet
• Het gedrag is waarneembaar
• Geen interpretaties maar feiten

Welk waarneembaar gedrag van Rob wil je gaan observeren? Noem er 3

Stap 4 categorie
Casus Rob 

Kijk naar het gedrag dat je bij stap 3 hebt ingevuld, noem per gedrag onder welke categorie het valt:

• Lichamelijke/ motorische ontwikkeling
  
• Cognitieve ontwikkeling
  
• Spraak- en taalontwikkeling
  
• Sociaal-emotionele ontwikkeling
  
• Iets anders (geef de categorie een naam)
  

. 

Stap 5 observatiemethoden

Participerend: 

je neemt zelf deel aan de situatie

Niet-participerend: 

je bent toeschouwer (onopvallend aanwezig)

Gestructureerd: 

je weet precies wat je gaat observeren en volgens welk systeem

Niet-gestructureerd: 

er ligt niet vast hoe je gaat observeren, je maakt van je aantekeningen later een verslag

Welke vorm van observeren
zie je in de afbeelding
hiernaast?

1. Participerend
2. Niet-participerend

Welke vorm van
observeren zie je in
de afbeelding hiernaast?

1. Niet-participerend
2. Participerend

Gegevens van de observatie vastleggen 

(hoort bij stap 5)​

Hoe ga je de gegevens van de observatie vastleggen? ​

1. Beschrijvend ​(alles opschrijven wat je ziet)
2. Observatieschema​
   
3. Beoordelingsschaal
   

Voorbeeld observatieschema

Voorbeeld beoordelingsschaal

Stap 5 observatiemethode

Gebruik je boek 

Zoek op in je boek de volgende 4 methoden uit

1. Participerend/gestructureerd
   
2. Participerend/ongestructureerd
   
3. Niet-participerend/gestructureerd
   
4. Niet-participerend/ongestructureerd
   

Vul stap 5 in bij de casus Rob

Overleg met elkaar welke methode je kiest en leg goed uit waarom

. 

Stap 5 casus Rob
Welke observatiemethode hebben jullie gekozen en waarom?

Uitwerking 

Stappenplan voor een observatie

De aanleiding: ​

Rob speelt kort met hetzelfde speelgoed en is snel afgeleid bij andere activiteiten​

Observatiedoel/vraagstelling: ​

Na de observatie weet ik of Rob een korte spanningsboog heeft. Ik observeer hem tijdens 5 activiteiten.​

Concrete gedrag: ​

Hoe lang speelt Rob met hetzelfde speelgoed? Hoe lang doet hij mee met dezelfde activiteit?​

Observatiecategorie:

Fruitmoment, lego, verven etc.

Plaats en tijd: ​

Op de BSO tijdens activiteiten/speelmomenten​

Algemene gegevens: ​

Rob, 6 jaar, 3 dagen naar BSO, normale intelligentie, heeft niet zoveel andere kinderen bij wie hij aansluiting vindt​

Casus Stef

Deze opdracht maak je alleen

Vul de 7 stappen in van casus Stef

Ben je klaar?

Lees het plan van een klasgenoot en kijk met elkaar of jullie dezelfde antwoorden hebben?

. 

Evaluatie: hoe duidelijk is het
stappenplan voor observeren

😒🙁😐🙂😃

Evaluatie deze les
Welk onderdeel is duidelijk, welk
onderdeel nog niet?