Romantiek en Realisme: Les 8: HO 4: Het realisme - Muziek & Drama

• Tekenen
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

PLANNING

Les 8: HO 4: 2e helft 19e eeuw  -  fotografie - Beeldhouwkunst - Muziek & Drama

Les 9: HO 5: Het fin de siecle     

TOETSWEEK                 

terugblik

Bekijk je samenvatting van H4 bouwkunst-schilderkunst

Wat kwam voorbij?

LES 8

 HO 4: 2e helft 19e eeuw  - Fotografie - Beeldhouwkunst- Muziek & Drama

Rode draad: echte (gewone) mensen zijn het onderwerp

             

Realisme mondt uit in impressionisme, dat interesse heeft voor het alledaagse maar niet in het sociale aspect.

De fotografie heeft veel invloed op de impressionisten

• Alledaagse taferelen

• Momentopnamen

• Natuurlijke houdingen (niet geposeerd) 

• Afsnijdingen

•Ongewone standpunten

1870-1910

Monet, Kathedraal van Rouen

Om de effecten van licht vast te leggen werken zij buiten, en plein air, net zoals de realistische schilders van Barbizon.

De veranderlijkheid van het licht dwingt hen snel (schetsmatig) te schilderen met een duidelijke schilderstoets (geen tijd voor precieze afwerking)

Wat is de reden dat Monet in serie werkt?

Fotografie 

blz. 56

Nadar, Sarah Bernhardt, 1864

Nadar, Edouard Manet, 1870-80

Nadar is de eerste sterrenfotograaf

Nadar, is de eerste fotograaf die inziet hoe je commercieel succes kunt hebben met het nieuwe medium. Hij fotografeert een aantal bekende en beroemde personen en maakt van hun foto's een boek. Zijn meest bekende portret is dat van actrice Sarah Bernhardt.

Meunier, De buildrager, 1898

Arbeiders van brons

Toch zijn er een paar beeldhouwers die net als in de schilderkunst aandacht krijgen voor gewone mensen.

ConstantinMeunier maakt beelden van stoere arbeiders aan het werk.

Degas, Kleine danseres van 14 jaar oud, 1881

Beeldje niet van brons maar van was (eigenlijk bedoeld voor studies) en voorzien van een echte kanten tutu en haarlint. Dit ongewone materiaalgebruik zorgde voor een schok. Ook was het danseresje niet geidealiseerd zoals gebruikelijk was.

Degas, Kleine danseres  van veertien jaar oud, 1881

Michelangelo

Rodin

Na het zien van de onvoltooide Slavenbeelden van Michelangelo toont Rodin in zijn beelden het ontstaansproces: sporen van hakken of boetseren, een deel van de onbewerkte steen.

Ook Rodin houdt niet van idealiseren. De mannen die de stad Calais redden door zichzelf over te geven zien er vertwijfeld uit, hun hoofden zijn getekend en hun handen verkrampt. Het beeld staat op de grond, gelijk aan de toeschouwers.

Rodin, De burgers van Calais, 1888

Opera Vera /  Verisme

Th. Rousseau, Hut in het bos van Fontainebleau, ca. 1855, 

Bekijk de 2 fragmenten. 

Het eerste is een vb. van romantische opera

Het tweede van opera vera

Lakme van Leo Delibes , exotisme

plaatst haar verrassend boven de westerse lomperik

kleding en decor exotisch muziek kent geen Indiase invloeden

Welke kenmerken van opera vera zie je terug? (Zie ook boek blz. 59)

Geef voor spel, kostuum en belichting aan hoe zij de verleiding versterken?

0

Ook in de literatuur dringt realisme / naturalisme door

Lees blz. 60-61

• Hendrik Ibsen- Peer Gynt (historische volksverhalen, maatschappijkritisch)
• Charles Dickens - Oliver Twist en A Christmas Carol (sentimenteel en sociaal bewogen)
• Herman Heijermans - Op hoop van zegen (socialistisch)

Hendrik Ibsen- Peer Gynt

Henrik Ibsen schrijft Peer Gynt (1867). 

Edvard Grieg schreef muziek bij Peer Gynt  voor de première in 1876. 

De held lost geen problemen op maar veroorzaakt ze en komt uiteindelijk tot inzicht. Er worden enorme sprongen in de tijd gemaakt.

Als je de muziek van Peer Gynt hoort, verwacht je een romantisch en sprookjesachtig verhaal. Maar het toneelstuk is anders. Hoewel het hoofdpersonage Peer Gynt veel fantasie heeft, is hij geen romantische figuur: de jongen is egoïstisch, leugenachtig en gewetenloos. Zijn daden kunnen geen goedkeuring wegdragen, maar door en door slecht is hij nu ook weer niet. Peer Gynt weet eigenlijk niet goed wie hij is.

Herman Heijermans

Het werk van Herman Heijermans is aan de ene kant naturalistisch: ‘uit het leven gegrepen’ maar kent ook socialistische, en symbolische tendensen. 

‘Op hoop van zegen’ (1900) is een drama over het harde vissersleven tot in detail weergegeven.

Acteurs spelen echte mensen, zonder retoriek en overdreven gebaren. 

Decors zijn geen achtergrond meer maar omgeving.

Het werd in de 20e eeuw ook verfilmd en tot musical bewerkt.

Op welke 2 manieren wordt het socialisme in de scène zichtbaar gemaakt?

huiswerk

Neem H5: Fin du siècle globaal door

Noteer de belangrijkste stromingen en kunstenaars in je schrift