herhaling afkortingen (les 2)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Lesdoel

Eind van de les heb je vijf manieren herhaald om een woord korter te schrijven: met een afkorting, een letterwoord, een initiaalwoord, een verkorting en een symbool.

Afkortingen

Een afkorting is de weergave van een woord(groep) door een beperkt aantal (begin)letters, die je uitspreekt als het oorspronkelijke woord.

m.a.w. (spreek uit: met andere woorden)
z.s.m. (spreek uit: zo snel mogelijk)

Schrijfwijze van afkortingen

Een afkorting schrijf je met een of meer punten. Je gebruikt een hoofdletter als die ook in het oorspronkelijke woord voorkomt.

blz. (bladzijde)
i.v.m. (in verband met)

Z.K.H. (Zijne Koninklijke Hoogheid)

Symbolen

Een symbool is een notatie van een wetenschappelijk begrip, een eenheid of een valuta (betaalmiddel). De schrijfwijze is vaak internationaal. Ook als je een symbool leest, spreek je het hele woord uit waar het voor staat.

Mg (magnesium)

km/h (kilometer per uur)

Schrijfwijze van symbolen

Een symbool schrijf je zonder punt. Je gebruikt de hoofdletters of kleine letters die internationaal zijn afgesproken. 

MHz (megahertz)
NOK (Noorse Kroon)

CO₂ (koolstofdioxide)

Letterwoorden 

Bestaat uit de eerste letters van een naam of woordgroep. Als je ze voorleest, spreek je de korte vorm uit, niet de gehele naam of woordgroep waar het voor staat.
Letterwoord: als je het geheel als een woord leest
havo (spreek uit: haavoo, niet h-a-v-o : hoger algemeen voortgezet onderwijs
vip (spreek uit: vip, niet v-i-p): very important person

Schrijfwijze letterwoorden 

Een letterwoord schrijf je zonder punt. Je gebruikt een hoofdletter als die ook in het oorspronkelijke woord voorkomt. Maar als een organisatie zelf een schrijfwijze hanteert, dan respecteer je die schrijfwijze.
pin (persoonlijk identificatienummer)
BuZa ((Ministerie van)Buitenlandse Zaken)

Initiaalwoorden

Bestaat uit de eerste letters van een naam of woordgroep. Als je ze voorleest, spreek je de korte vorm uit, niet de gehele naam of woordgroep waar het voor staat.

Initiaalwoord: spreek je uit als een stel losse letters
pc (spreek uit: peesee) : personal computer

NS (spreek uit: ènès) : Nederlandse Spoorwegen 

apk (spreek uit: aapeekaa) : algemene periodieke keuring

Schrijfwijze initiaalwoorden

Een initiaalwoord schrijf je zonder punt. Je gebruikt een hoofdletter als die ook in het oorspronkelijke woord voorkomt. Maar als een organisatie zelf een schrijfwijze hanteert, dan respecteer je die schrijfwijze.

btw (belasting over de toegevoegde waarde)
wc (watercloset)

Verkorting

Een verkorting is opgebouwd uit een of meer (delen van) lettergrepen.
horeca (hotels, restaurants, cafés)

airco (airconditioning)

Schrijfwijze verkortingen

Verkortingen schrijf je alsof het gewone woorden zijn. Als het om een eigennaam gaat, schrijf je een hoofdletter. 

prof (professor)
info (informatie)

zo goed als nieuw

1. Schrijf afkortingen met kleine letters (vmbo) , behalve bij namen(ANWB)
2. Geen punten in afkorting als je ze letter voor letter kunt uitspreken (NS)
3. Wel punten in afkortingen alsof het hele woord er staat. (enz.=enzovoort)

1. zgan
2. z.g.a.n.
3. Z.G.A.N.
4. ZGAN

Philips Sport Vereniging


1. Schrijf afkortingen met kleine letters (vmbo) , behalve bij namen(ANWB)
2. Geen punten in afkorting als je ze letter voor letter kunt uitspreken (NS)
3. Wel punten in afkortingen alsof het hele woord er staat. (enz.=enzovoort)

1. psv
2. PSV
3. P.S.V.
4. p.s.v.

Radio Télévision Luxembourg-RTL

1. Schrijf afkortingen met kleine letters (vmbo) , behalve bij namen(ANWB)
2. Geen punten in afkorting als je ze letter voor letter kunt uitspreken (NS)
3. Wel punten in afkortingen alsof het hele woord er staat. (enz.=enzovoort)

1. R.T.L.
2. RTL
3. r.t.l.
4. rtl

zelfstandig zonder personeel

1. Schrijf afkortingen met kleine letters (vmbo) , behalve bij namen(ANWB)
2. Geen punten in afkorting als je ze letter voor letter kunt uitspreken (NS)
3. Wel punten in afkortingen alsof het hele woord er staat. (enz.=enzovoort)

1. z.z.p.
2. Z.Z.P.
3. zpp
4. ZPP

Europese Unie

1. Schrijf afkortingen met kleine letters (vmbo) , behalve bij namen(ANWB)
2. Geen punten in afkorting als je ze letter voor letter kunt uitspreken (NS)
3. Wel punten in afkortingen alsof het hele woord er staat. (enz.=enzovoort)

1. EU
2. E.U.
3. eu
4. e.u.

Wat is KLM?

1. afkorting
2. letterwoord
3. initiaalwoord
4. verkorting

Wat is z.g.a.n.?

1. afkorting
2. letterwoord
3. initiaalwoord
4. verkorting

Wat is prof?

1. afkorting
2. letterwoord
3. initiaalwoord
4. verkorting

Wat is btw?

1. een afkorting
2. een verkorting
3. een letterwoord
4. een initiaalwoord

Opdracht

Schrijf in je schrift eerst zelf zoveel mogelijk voorbeelden. (2 minuten) Daarna word je verdeeld over de rooms. Gebruik hulpmiddelen.  Maak een top 5 van jullie beste, zeldzame  of meest voorkomende voorbeelden.

Groep 1: afkortingen (i.v.m.)

Groep 2: verkortingen (info)

Groep 3: initiaalwoorden (btw)

Groep 4: letterwoorden (havo)

Groep 5: symbolen (kw/h)

Noteer zoveel mogelijk juiste afkortingen. Geef de afkorting en betekenis.
Je mag hulpmiddelen gebruiken

Noteer zoveel mogelijk juiste verkortingen. Geef de afkorting en betekenis.
Je mag hulpmiddelen gebruiken

Noteer zoveel mogelijk juiste letterwoorden. Geef de afkorting en betekenis.
Je mag hulpmiddelen gebruiken

Noteer zoveel mogelijk juiste initiaalwoorden. Geef de afkorting en betekenis.
Je mag hulpmiddelen gebruiken

Noteer zoveel mogelijk juiste symbolen. Geef de afkorting en betekenis.
Je mag hulpmiddelen gebruiken

Welk onderdeel van de les heeft je geholpen bij het behalen van de lesdoelen?